Odszkodowanie za hałas powodowany przez lotnisko (art. 129 poś)

Jakkolwiek widok startujących i lądujących — lub nisko przelatujacych — samolotów może być fascynujący, nie życzę nikomu życia w pobliżu tak hałaśliwego miejsca (wystarczy pomieszkać w pobliżu zgrzytliwego zakrętu torów kolejowych, które kładli w okolicach wojny prusko-francuskiej). Odszkodowanie za hałas wywoływany przez lotnisko to niespecjalnie fascynujący temat, niemniej warto poświęcić mu kilka akapitów (bazując na wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 20 kwietnia 2016 r., sygn. akt VI ACa 463/15).


odszkodowanie hałas lotnisko
Odszkodowanie za hałas powodowany przez lotnisko obejmuje poniesione i przyszłe wydatki poniesione na zapewnienie klimatu akustycznego (fot. Olgierd Rudak, CC-BY-SA 3.0)

 


Rzeczy miały się następująco: właścicielka domu położonego w pobliżu portu lotniczego — na obszarze ograniczonego użytkowania dla warszawskiego Okęcia — pozwała Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze” o 400 tys. złotych odszkodowania za oddziaływanie lotniska na nieruchomość w sposób uniemożliwiający korzystanie z nieruchomości w sposób zgodny z jej przeznaczeniem i redukującym jej wartość, 400 tys. złotych tytułem zadośćuczynienia za cierpienia fizyczne i psychiczne, renty wyrównawczej w wysokości 1,5 tys. złotych miesięcznie oraz 3 tys. złotych rocznie na koszty leczenia sanatoryjnego.

Sęk w tym, że budynek, w którym mieszkała powódka został wybudowany w połowie XX wieku i nie zapewniał wymaganego klimatu akustycznego — poziom hałasu przekraczał dopuszczalne normy przewidziane w przepisach o ochronie środowiska. Kobieta wymieniła okna w domu, ale na wiele się to nie zdało.

art. 129 prawa ochrony środowiska
1. Jeżeli w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości korzystanie z niej lub z jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone, właściciel nieruchomości może żądać wykupienia nieruchomości lub jej części.
2. W związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę; szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości. (…) 
4. Z roszczeniem, o którym mowa w ust. 1-3, można wystąpić w okresie 2 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości.

Sąd prawomocnie stwierdził, że w przypadku określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków (art. 135 poś) szkodą wynikającą z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości (art. 129 poś) są także wydatki poniesione w celu spełnienia wymogów przez już istniejące budynki — nawet jeśli właściciel nieruchomości nie ma prawnego obowiązku przeprowadzenia takich prac budowlanych. Skoro zatem konstrukcja budynku i zastosowane okna nie gwarantują ochrony przed hałasem od startujących i lądujących samolotów, to właścicielce przysługuje prawo żądania zasądzenia od lotniska zapłaty odszkodowania na poczet wydatków poniesionych na niezbędną przebudowę domku.

Biegły wycenił, iż przeprowadzenie niezbędnych prac będzie kosztowało 47 tys. złotych — jest to koszt dostawienia drugiej pary okien i drzwi balkonowych oraz zamontowania nawiewników — zatem orzeczono o obowiązku zapłaty takiej kwoty.
(Warto zwrócić uwagę, że chociaż powódka przegrała w 94% — wartość przedmiotu sporu wynosiła 821 tys. złotych — sąd nie obciążył jej kosztami, a to dlatego, iż kobieta od lat prosiła lotnisko o pomoc, i od tych lat pozwany port lotniczy tylko „w swoich pismach dawał jej taką nadzieję”.

art. 136 prawa ochrony środowiska
1. W razie ograniczenia sposobu korzystania ze środowiska w wyniku ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania właściwymi w sprawach spornych dotyczących wysokości odszkodowania lub wykupu nieruchomości są sądy powszechne.
2. Obowiązany do wypłaty odszkodowania lub wykupu nieruchomości jest ten, którego działalność spowodowała wprowadzenie ograniczeń w związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania.
3. W razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków szkodą, o której mowa w art. 129 ust. 2, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie.

Rozpatrując apelację wniesioną przez pozwane lotnisko sąd II instancji przypomniał, że na kwotę odszkodowania składają się nie tylko prace, które muszą być wykonane, ale i zwrot wydatków już poniesionych przez właściciela nieruchomości narażonej na szkodliwy hałas. Skoro zatem powódka w czasie procesu wydała na nowe okna blisko 6 tys. złotych, to i tę kwotę powinno się jej zrekompensować (ciekawe, że po zsumowaniu przyszłych i poniesionych wydatków wyszło więcej niż przyznał sąd (!) — ale skoro powódka nie apelowała, to nie można było zmienić orzeczenia na jej korzyść).

Nietrafne były także żądania dotyczące zwrotu kosztów na rzecz lotniska: powódka cofnęła żądanie w części dotyczącej zadośćuczynienia, ale pozwany nie zgłosił żądania w zakresie zwrotu kosztów (art. 203 par. 2 kpc), zatem sąd nie mógł zasądzić kosztów z urzędu na podstawie art. 109 kpc. Natomiast samo odstąpienie od obciążania powódki kosztami miało uzasadnienie w zasadzie słuszności (art. 102 kpc).


odszkodowanie hałas lotnisko


PS Kwestia utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska na Okęciu trafiła już do Sądu Najwyższego (III CZP 7/16). Postanowieniem składu orzekającego przekazano jednak sprawę do orzekania składowi powiększonemu; sprawa zyskała sygnaturę III CZP 62/16, zaś uchwały należy się spodziewać 22 listopada 2016 r.
SN zmierzy się wówczas z pytaniem:

1) Czy akt prawa miejscowego w postaci rozporządzenia nr 50 z dnia 7 sierpnia 2007 r. Wojewody Mazowieckiego w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla Portu Lotniczego im. Fryderyka Chopina w Warszawie (Dz.Urz. Województwa Mazowieckiego Nr 156 z 2007 r., poz. 4276) utracił moc w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. Nr 199 z 2008 r., poz. 1227)?
w przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie postawione w pkt 1,
2) Czy utrata mocy obowiązującej ww. rozporządzenia nr 50 nastąpiła wskutek powszechnego zaprzestania jego uznawania i stosowania przez organy administracji publicznej oraz sądownictwo administracyjne (instytucja desuetudo) i jeżeli tak, to jaką datę należy uznać za istotną dla zastosowania tego skutku?

subskrybuj
Powiadom o
guest

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

10 komentarzy
Oldest
Newest
Inline Feedbacks
zerknij na wszystkie komentarze
10
0
komentarze są tam :-)x