Wniosek o ułaskawienie osoby niekaranej — po zatarciu skazania — jest niedopuszczalny

A skoro jutro Sąd Najwyższy ma rozpoznać kasacje ws. byłych szefów CBA (w tym ministra Mariusza Kamińskiego, II KK 313/16) — dziś parę akapitów o tym czy możliwe jest ułaskawienie osoby niekaranej?

Brzmi jak paradoks, ale świat — w tym także orzecznictwo Sądu Najwyższego — składa się także z paradoksów.

postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 kwietnia 2016 r. (III KO 16/16)
Prośba o ułaskawienie osoby o statusie niekaranej jest niedopuszczalna z mocy ustawy w rozumieniu art. 560 par. 2 kpk i z tej racji sąd pozostawia ją bez rozpoznania.

Sprawy miały się następująco: skazany złożył prośbę o ułaskawienie w odniesieniu do kary orzeczonej w 1984 r. — i w całości już (dawno temu) wykonanej. Wniosek został negatywnie zaopiniowany przez sąd I instancji, zatem rzecz trafiła (w trybie art. 564 par. 2 kpk) do SN.

Sąd Najwyższy ocenił wniosek o ułaskawienie jako niedopuszczalną z mocy ustawy (analogicznie np. do skazanych przez Trybunał Stanu lub w przypadku nieprawomocnych orzeczeń) — wyrok został wykonany wiele lat wcześniej, skazanie uległo już zatarciu, skazany cieszy się przymiotem osoby niekaranej — akt łaski jest niemożliwy.

z ustawy kodeks postępowania karnego
art. 560 § 1. Prośbę o ułaskawienie skazanego może wnieść on sam, osoba uprawniona do składania na jego korzyść środków odwoławczych, krewni w linii prostej, przysposabiający lub przysposobiony, rodzeństwo, małżonek i osoba pozostająca ze skazanym we wspólnym pożyciu.
§ 2. Prośbę o ułaskawienie wniesioną przez osobę nieuprawnioną lub niedopuszczalną z mocy ustawy sąd pozostawia bez rozpoznania. (…)
art. 561 § 1. Prośbę o ułaskawienie przedstawia się sądowi, który wydał wyrok w pierwszej instancji. (…)
art. 565 § 1. Jeżeli prośbę o ułaskawienie choćby jeden sąd zaopiniował pozytywnie, Prokurator Generalny przedstawia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej prośbę o ułaskawienie wraz z aktami sprawy i swoim wnioskiem. (…)

Ułaskawienie polega na darowaniu lub łagodzeniu skutków kary będącej następstwem skazania, zatem może być stosowane wyłącznie wobec osób, które w rozumieniu prawa są skazane — skoro zatem skutkiem zatarcia skazania (art. 106 kk) jest usunięcie wpisu o skazaniu z KRK oraz odzyskanie statusu osoby niekaranej (por. „Zatarcie skazania: publiczne ujawnienie przestępstwa sprzed lat może być uzasadnione” i „Upublicznienie informacji o kryminalnej przeszłości osoby zajmującej stanowisko publiczne”), to — jak podkreśla Sąd Najwyższy — trudno sobie nawet wyobrazić na czym miałby polegać akt łaski wobec osoby, która swoje już odsiedziała.

Akt łaski nie oznacza przecież, że sprawca jest uznany za niewinnego (warto o tym pamiętać w kontekście ułaskawienia ministra Kamińskiego) — złagodzenie kary oznacza wyłącznie łagodniejsze potraktowanie oskarżonego, co do którego sprawstwa (winy, odpowiedzialności, etc.) nie ma wątpliwości. Jeśli bowiem sprawca byłby niewinny — jest uniewinniany od zarzutów.

Q.E.D.

subskrybuj
Powiadom o
guest

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

0 komentarzy
Inline Feedbacks
zerknij na wszystkie komentarze
0
komentarze są tam :-)x