W Trybunale Konstytucyjnym zapowiada się gratka nad gratkami — już za dwa tygodnie możemy spodziewać się orzeczenia w sprawie dotyczącej dość fundamentalnej kwestii z zakresu wolności słowa (swobody ekspresji politycznej oraz karalności tego, że muchy obsrały portret Najjaśniejszego Pana) — czyli nieszczęsnego przepisu kodeksu wykroczeń, który penalizuje demonstracyjne okazywanie lekceważenia Narodowi Polskiemu, Rzeczypospolitej Polskiej czy też jej konstytucyjnym organom (K 28/13).
Rozchodzi się oczywiście o art. 49 par. 1 kodeksu wykroczeń, w myśl którego:
art. 49 § 1 kw:
Kto w miejscu publicznym demonstracyjnie okazuje lekceważenie Narodowi Polskiemu, Rzeczypospolitej Polskiej lub jej konstytucyjnym organom,
podlega karze aresztu albo grzywny.
Wzorcem kontroli przywołanym przez skarżącego jest art. 54 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP czyli:
z Konstytucji RP:
art. 54 ust. 1. Każdemu zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji.
art. 31 ust. 3. Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw.
oraz art. 10 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności:
1. Każdy ma prawo do wolności wyrażania opinii. Prawo to obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe. Niniejszy przepis nie wyklucza prawa Państw do poddania procedurze zezwoleń przedsiębiorstw radiowych, telewizyjnych lub kinematograficznych.
2. Korzystanie z tych wolności, jako pociągające za sobą obowiązki i odpowiedzialność, może podlegać takim wymogom formalnym, warunkom, ograniczeniom i sankcjom, jakie są przewidziane przez ustawę i niezbędne w społeczeństwie demokratycznym w interesie bezpieczeństwa państwowego, integralności terytorialnej lub bezpieczeństwa publicznego, ze względu na konieczność zapobieżenia zakłóceniu porządku lub przestępstwu, z uwagi na ochronę zdrowia i moralności, ochronę dobrego imienia i praw innych osób oraz ze względu na zapobieżenie ujawnieniu informacji tajnych lub na zagwarantowanie powagi i bezstronności władzy sądowej.
Słowem: skarżący podnosi, że przepis przewidujący karalność publicznego okazywania lekceważenia — na szczęście to coś innego niż obowiązek publicznego okazywania szacunku! — jest sprzeczny z konstytucyjną gwarancją swobody wypowiedzi, zaś ograniczenie owej wolności jest nieadekwatne do wartości w ten sposób chronionych (najprościej mówiąc — ustawodawca przesadził w intensywności sankcji).
Nie będę ukrywał, że bez względu na rodzaj sprawy będącej podstawą skargi konstytucyjnej — czy jest to pokłosie flag wkładanych w atrapy psich kup, czy jakieś kibolskie tematy (por. Żądam zagwarantowania prawa do darcia łacha z polityków) — skarżącego dopinguję z całych sił, czyli trzymam kciuki za to, żeby Trybunał nie znalazł żadnych podstaw do uznania tego idiotycznego i szkodliwego przepisu za zgodny z ustawą zasadniczą.
Wychodzę bowiem z założenia — nie tylko ja jako liberał — że prawdziwa krytyka cnoty się nie boi. Zatem wiekuista Rzplita też się nie zapadnie jeśli ktoś sobie publicznie podrze z niej łacha.
Zaś w każdym przypadku pamiętam, że liberalizm to także ten nurt, który programowo zakłada, że nawet jeśli coś mi się nie podoba — nie musi to od razu prowadzić za kraty osoby, która robi to coś.