Pamiętacie jeszcze aferę sprzed przeszło roku, kiedy to pewien „przedsiębiorczy” osobnik postanowił zasypać świat fakturami za usługi płatnego dostępu do serwisu lege-artis.edu.pl, które w rzeczywistości były kupą śmiecia? Jednym ze sposobów Krzysztofa H. na zacieranie śladów była częsta zmiana adresu prowadzenia działalności — oraz wpisywanie fikcyjnych danych, których i tak nikt nie weryfikuje.
Wydaje się, że opublikowana niedawno nowelizacja ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (pisałem o niej w kontekście przetwarzania danych osobowych przedsiębiorców — chodzi oczywiście o ustawę z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2015 r. poz. 1893) ma w założeniu ustawodawcy odpowiadać na problemy uwidocznione podczas „afery lege-artis.edu.pl”.
A mianowicie:
- dodany art. 16a ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nakłada na przedsiębiorcę wymóg posiadania tytułu prawnego do nieruchomości, których adresy podaje w CEIDG (adres zamieszkania przedsiębiorcy, adres do doręczeń oraz adresy, pod którymi jest wykonywana działalność gospodarcza);
- na szczęście nie będzie trzeba dołączać lub wzmiankować umów i aktów własności — jednak będzie trzeba go okazać na żądanie Ministerstwa Gospodarki (jako organu prowadzącego CEIDG);
- jeśli minister poweźmie informację, że adresy są nieprawdziwe (tj. o braku tytułu do nieruchomości), można wezwać przedsiębiorcę do przedstawienia tytułu prawnego do kwatery — lub zmiany danych (art. 35 ust. 1a ustawy);
- jeśli mimo wezwania przedsiębiorca nie okaże tytułu prawnego lub nie zmieni danych w CEIDG — będzie można wykreślić go z ewidencji (art. 35 ust. 2a);
- to wykreślenie następuje oczywiście z pełnymi honorami — decyzja administracyjna, dwuinstancyjność postępowania administracyjnego, skarga do WSA, kasacja do NSA — więc troszkę może to potrwać — natomiast wreszcie będzie jakiś sensowny mechanizm na wycinanie oszustów (natomiast troszkę dziwi, że rygor w postaci wykreślenia z CEIDG ma grozić wyłącznie w przypadku podawania nieprawdziwych adresów).
Ale to nie wszystkie zmiany wynikające z nowelizacji ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Warto też zwrócić uwagę na:
- obowiązek uzupełnienia wpisu w CEIDG o numer PESEL przez tych przedsiębiorców, którzy wcześniej tego nie uczynili — w ciągu 2 lat od wejścia w życie ustawy, pod rygorem wykreślenia z ewidencji (art. 61 ustawy nowelizującej);
- z CEIDG zostaną usunięte dane tych przedsiębiorców, którzy zostali wykreśleni z ewidencji działalności gospodarczej przed 1 lipca 2011 r. (data powstania systemu CEIDG) — to ma nastąpić w ciągu 6 miesięcy.
Czy zmiany w ustawie oznaczają, że skończą się historie z oszustami podającymi fałszywe adresy — choćby w celu uniknięcia odpowiedzialności za swoje wybryki? Obawiam się, że przepis, chociaż całkiem słuszny, niekoniecznie zda egzamin w takim stopniu, w jakim być może liczyli pomysłodawcy. Chodzi o to, że nic się nie dzieje deus ex machina (to chyba nawet dobrze), więc żeby zadziałać, minister będzie musiał się dowiedzieć — a dowiedzieć się pewnie będzie trudniej niż wszcząć postępowanie administracyjne w takich sprawach.