A skoro tyle się mówi o tym, że być może Trybunał Konstytucyjny będzie działał na wygnaniu (może w Piotrkowie Trybunalskim? jako miłośnik ustroju federalnego jestem za!) warto zwrócić uwagę na świeżutką uchwałę 7 sędziów Sądu Najwyższego, w której pochylono się nad problemem kosztów dojazdu sędziego z innej miejscowości niż ta, w której mieści się siedziba sądu. A dokładnie: czy sędziemu przysługuje roszczenie jeśli prezes sądu ustali koszty korzystania z prywatnego samochodu na poziomie niższym niż ustawowy ryczałt?
uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 2015 r. (III PZP 5/15)
Sędziemu sądu powszechnego, który uzyskał zgodę prezesa sądu na zamieszkiwanie w innej miejscowości niż siedziba tego sądu oraz na korzystanie z prywatnego samochodu osobowego na przejazdy z miejsca zamieszkania do siedziby sądu, nie przysługuje zwrot kosztów przejazdów ponad kwotę ustaloną przez pracodawcę w wysokości niższej od stawek maksymalnych ryczałtów obowiązujących przy ustalaniu wysokości należności przysługujących z tytułu podróży służbowych, chyba że ustalona stawka ryczałtu nie gwarantuje zwrotu kosztów przejazdu w wysokości obejmującej cenę biletu na określone środki transportu (art. 95 § 3 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. — Prawo o ustroju sądów powszechnych w związku z § 5 ust. 2 i 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na terenie kraju).
Uchwałę wydano w odpowiedzi na następujące pytanie:
Czy sędzia sądu powszechnego, który uzyskał zgodę prezesa Sądu na zamieszkiwanie w innej miejscowości niż siedziba tego sądu oraz na korzystanie z prywatnego samochodu osobowego na przejazdy z miejsca zamieszkania do siedziby Sądu, może skutecznie dochodzić wyrównania zwrotu całości kosztów odbytych przejazdów, które zostały ustalone lub zmienione oraz były wypłacane w wysokości niższej od stawek maksymalnych ryczałtów obowiązujących przy ustalaniu wysokości należności przysługujących zatrudnionym z tytułu odbywanych przejazdów służbowych (art. 93 § 3 prawa o ustroju sądów powszechnych w związku z § 5 ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na terenie kraju?
Dla wyjaśnienia: niezawisłość sądów niezawisłością, niezależność sędziów niezależnością — ale prawo o ustroju sądów powszechnych wymaga by… sędzia mieszkał w miejscowości, w której znajduje się siedziba sądu. Dopiero szef jednostki nadrzędnej (Minister Sprawiedliwości wobec prezesa sądu apelacyjnego) może zezwolić na przeprowadzkę do innego miasta…
(Nie, przepis ten nie odnosi się do sędziów Trybunału Konstytucyjnego — nawet jeśli TK zostanie przeniesiony do Jarosławia, to sędziowie nie będą musieli się przeprowadzać.)
art. 95 ustawy prawo o ustroju sądów powszechnych
§ 1 Sędzia powinien mieszkać w miejscowości będącej siedzibą sądu, w którym pełni służbę.
§ 2 Prezes sądu okręgowego w stosunku do sędziego sądu rejonowego oraz sędziego sądu okręgowego, prezes sądu apelacyjnego w stosunku do sędziego tego sądu, a Minister Sprawiedliwości w stosunku do prezesa sądu okręgowego i prezesa sądu apelacyjnego, w uzasadnionych przypadkach, może wyrazić zgodę na zamieszkanie sędziego w innej miejscowości. (…)
A że w takim przypadku sędziemu przysługuje zwrot kosztów przejazdu (art. 95 par. 3 ustawy) — według stawek obliczanych jak dla pracowników w podróży służbowej — to gdzieś musiał powstać problem z ustaleniem przez prezesa stawki niższej niż maksymalnie możliwa.
No i jak widać zdaniem Sądu Najwyższego sędziemu, który musi dojeżdżać do sądu nie przysługuje roszczenie o przyznanie zwrotu kosztów dojazdu w kwocie wyższej niż ustalone przez prezesa sądu — chyba że stawki te są naprawdę niskie, tj. nie da się na to kupić nawet biletu na podróż.
Dla mnie ciekawostka, nie powiem.