A skoro wczoraj było o tym, że szatniarz ma oddać, zamiast samolotu, ten mój płaszcz, który powiesił na wieszaku — ale nie musi oddawać Roleksa, którego ponoć trzymałem w kieszeni płaszcza — to dziś będzie o tym jak umowa przechowania ma się do czegoś takiego jak parking dozorowany i parking strzeżony — oraz do zniknięcia auta u mechanika.
Będzie w punktach:
- co do rozróżnienia „parking dozorowany” i „parking strzeżony” — gdzie ten pierwszy ma wiązać się z odpowiedzialnością parkingowego za utratę lub uszkodzenie auta, zaś ten drugi niekoniecznie — zwykle w orzecznictwie przyjmuje się, że stawiając pojazd na parkingu strzeżonym zawieramy umowę przechowania (art. 835 kc), zatem parkingowy odpowiada za pogorszenie (i utratę) rzeczy, podczas gdy parking dozorowany to tylko umowa najmu miejsca postojowego z ogólnym nadzorem nad placem — „nie można utożsamiać pojęcia parking „dozorowany” i pojęcia parking „strzeżony”. Parking niestrzeżony może być parkingiem dozorowanym. Parking dozorowany oznacza w istocie wynajęcie placu/miejsca postojowego z ogólnym nadzorem nad parkingiem/placem osoby zarządzającej tym miejscem. Parking strzeżony oznacza zawarcie umowy przechowania zindywidualizowanej rzeczy i sprawowania nad nią nadzoru i pieczy przez osobę zarządzającą parkingiem” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 9 października 2014 r., sygn. akt I ACa 504/14 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 12 maja 2016 r., sygn. akt I ACa 1631/15);
- można się jednak spotkać z poglądem przeciwnym: umowa przechowania nie wymaga formalnego zakwalifikowania parkingu jako strzeżonego, zaś zastrzeżenie na tablicy „parking niestrzeżony” jest bezskuteczne, jeśli parking jest ogrodzony i jest pracownik pilnujący, co w dostateczny sposób ujawnia wolę prowadzącego parking w zakresie przechowania samochodu (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 10 marca 1999 r.(sygn. akt I ACa 962/98);
- a jak to będzie z koszem Roleksów pozostawionym w kufrze tego Opla Kadetta? czy prowadzący parking strzeżony musi oddać worek klejnotów, którego niechybnie nie upilnował? — no niestety nie, tu akurat sądy konsekwentnie przyjmują, że odpowiedzialność prowadzącego parking wymaga wiedzy o owym bagażu (ale parkingowy odpowiada za utratę lub uszkodzenie standardowego wyposażenia auta, wyrok SN z 6 czerwca 1991 r., II CR 740/90);
- umowa przechowania zawierana jest także z warsztatem przyjmującym samochód do naprawy — w części dotyczącej serwisu auta jest to oczywiście umowa o dzieło, natomiast mechanik odpowiada za zwrot auta w stanie niepogorszonym (wyrok SN z 25 listopada 2004 r., V CK 235/04);
- co więcej na tych samych zasadach odpowiada agencja celna, która przyjęła samochód do odprawy celnej (wyrok SN z 25 września 2002 r., I CKN 979/00).
A całkiem przy okazji: czy parkingowy (albo mechanik) może sobie „przy okazji” pojeździć autem oddanym na przechowanie? Otóż parkingowy oczywiście nie — chyba że ma zgodę właściciela samochodu (art. 839 kc), natomiast mechanik oczywiście tak, aczkolwiek w zakresie w jakim jest to niezbędne do prawidłowego wykonania usługi.
art. 289 par. 1 kk
Kto zabiera w celu krótkotrwałego użycia cudzy pojazd mechaniczny,
podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Natomiast w każdym innym przypadku można się liczyć z odpowiedzialnością karną z art. 289 par. 1 kk — albowiem czyn taki może być kwalifikowany jako zabór pojazdu w celu krótkotrwałego użycia — czyli sprawca nie chciał pojazdu przywłaszczyć (art. 284 kk), lecz po prostu wykonać jazdę próbną.
Q.E.D.