A skoro w „Czasopiśmie” nadal zbywa orzeczeń z 2018 r., to dziś czas na kilka zdań o tym, że zdaniem SN stronie nie przysługuje zażalenie na odmowę sporządzenia uzasadnienia wyroku i jego doręczenie.
uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 25 stycznia 2018 r. (I KZP 12/17)
Na zarządzenie o odmowie przyjęcia wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku sądu odwoławczego wydane w postępowaniu w sprawach o wykroczenia zażalenie nie przysługuje.
Uchwałę przyjęto w odpowiedzi na następujący wniosek I Prezesa Sądu Najwyższego:
1. Czy na zarządzenie o odmowie przyjęcia wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku sądu odwoławczego wydane w postępowaniu toczącym się na podstawie ustawy Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia przysługuje zażalenie?
W przypadku udzielenia odpowiedzi pozytywnej:
2. Jaki sąd jest funkcjonalnie właściwy do rozpoznania zażalenia, o którym mowa w pkt 1?
Pytanie dotyczyło rozbieżności poglądów w kwestii zaskarżalności zarządzenia o odmowie przyjęcia wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku sądu II instancji w sprawie wykroczeniowej. W odniesieniu do postępowania w pierwszej instancji art. 82 par. 1 kpsw odsyła do art. 422 kpk, który nakazuje odmówić przyjęcia wniosku o uzasadnienie m.in. jeśli jest on złożony przez osobę nieuprawnioną lub po terminie (analogicznie w przypadku ustnego uzasadnienia wyroku wydanego w postępowaniu przyspieszonym, art. 82 par. 7 kpsw); zarządzenie takie jest zaskarżalne.
Analogicznych przepisów brak w odniesieniu do postępowania odwoławczego, zaś zgodnie z art. 109 par. 1 kpsw stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu w pierwszej instancji, z tym, że na orzeczenie sądu odwoławczego co do zasady zażalenie nie przysługuje (art. 426 par. 1 kpk w zw. z art. 109 par. 2 kpsw).
W praktyce orzeczniczej współistnieją dwa poglądy, a mianowicie:
- iż zarządzenie o odmowie przyjęcia wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku sądu odwoławczego jest w postępowaniu wykroczeniowym niezaskarżalne (np. postanowienie SN z 14 grudnia 2016 r., III KZ 80/16) — bo niezależnie od tego czy kpsw nie odsyła (art. 109 par. 2 kpsw) czy odsyła (art. 82 par. 1 kpsw) do art. 422 par. 3 kpk, to kasację w sprawach o wykroczenie może wnieść tylko Prokurator Generalny lub Rzecznik Praw Obywatelskich, więc nie ma potrzeby prowadzić postępowania okołokasacyjnego na wniosek strony;
- iż zażalenie na zarządzenie o odmowie przyjęcia wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku sądu odwoławczego jest dopuszczalne (np. postanowienie SN z 23 sierpnia 2017 r., III KZ 38/17) — bo tak należy rozumieć art. 422 par. 3 kpk, aczkolwiek sądem tym nie jest SN, bo postępowanie nie ma związku z kasacją, zatem właściwym sądem jest sąd odwoławczy działający w innym składzie.
Jak widać w podjętej uchwale przeważył pogląd o niedopuszczalności zaskarżenia odmowy sporządzenia wyroku w sprawie o wykroczenie wydanego przez sąd odwoławczy — co siłą rzeczy imputuje konkluzję, że strona ma prawo żądać uzasadnienia wyroku (art. 107 par. 2 kpsw), to jednak odmowa jego sporządzenia i doręczenia zaskarżeniu nie podlega.