Krótko i na temat: w serii podjętych miesiąc temu (informacje na stronie internetowej SN ukazały się dopiero teraz) Sąd Najwyższy potwierdził, że do obliczania okresu przedawnienia roszczeń przysługujących konsumentowi o zwrot opłat likwidacyjnych czy dystrybucyjnych (lub innych, które w swojej mądrości potrafią wymyślać twórcy polisolokat) stosuje się generalne przepisy o terminach przedawnienia (art. 118 kc) — albowiem nie są to roszczenia z umowy ubezpieczenia, które przedawniają się po 3 latach (art. 819 par. 1 kc).
uchwała Sądu Najwyższego z 10 sierpnia 2018 r. (III CZP 13/18)
W umowie ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym roszczenie o wypłatę wartości wykupu ubezpieczenia, nie stanowiącej kosztów udzielonej ochrony ubezpieczonej, przedawnia się w terminie określonym w art. 118 kc.
Uchwałę podjęto w odpowiedzi na następujące pytanie:
Czy do roszczenia o wypłatę części świadczenia wykupu zatrzymanego przez ubezpieczyciela na podstawie abuzywnych postanowień umowy ubezpieczenia na życie z funduszem kapitałowym, przysługującego ubezpieczającemu lub ubezpieczonemu będącemu konsumentem przeciwko ubezpieczycielowi, ma zastosowanie trzyletni termin przedawnienia zgodnie z przepisem art. 819 par. 1 kc czy termin dziesięcioletni zgodnie z przepisem art. 118 kc?
Co ciekawe tego samego dnia Sąd Najwyższy wydał jeszcze dwie uchwały o tej samej treści, ale odnosząc się do nieco inaczej sformułowanych zagadnień, a mianowicie w uchwale SN z 10 sierpnia 2018 r. (III CZP 20/18) odpowiedziano na następujące pytanie:
Czy na skutek uznania za klauzule abuzywne postanowień umownych dotyczących opłaty za wykup z umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, roszczenie z tego tytułu przedawnia się z upływem lat trzech na podstawie art. 819 par. 1 kc czy też z upływem lat dziesięciu jako pochodzące z umowy o charakterze mieszanym (nienazwanej z elementami ubezpieczenia) czy też na podstawie art. 118 kc w związku z art. 405 kc i nast.?
zaś w uchwale SN z 10 sierpnia 2018 r. (III CZP 22/18) pytanie brzmiało identycznie jak w sprawie III CZP 13/18.
Dla jasności: z powyższych orzeczeń wynika, że roszczenia przysługujące konsumentom generalnie przedawniają się po 6 latach (a to wskutek skrócenia okresu przedawnienia z 10 do 6 lat), jednak w przypadku już istniejących roszczeń przysługujących konsumentowi zastosowanie ma okres 10-letni (art. 5 ust. 3 ustawa z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2018 r. poz. 1104).