Krótko i na temat: gdybyście niedługo dostali w sklepie resztę dziwnie wyglądającymi monetami, niekoniecznie należy robić raban, że fałszywe — rzecz w tym, że będą specjalne (srebrne i złote) monety na 100-lecie złotego (zarządzenie nr 3/2019 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 7 lutego 2019 r. w sprawie ustalenia wzorów, próby, masy i wielkości emisji monet o wartości nominalnej 1 gr, 2 gr, 5 gr, 10 gr, 20 gr, 50 gr, 1 zł, 2 zł i 5 zł, upamiętniających 100 lat złotego, M.P. z 2019 r. poz. 193).
Zarządzenie szefa NBP przewiduje emisję monet o znanym wyglądzie zewnętrznym i tradycyjnych nominałach (1-50 groszy, 1-5 złotych) — różnica będzie jednak polegać na zastosowaniu innych metali, niż w miedziakach, które zalegają w portfelach Polaków. Otóż każdy rodzaj monety będzie wybity zarówno w srebrze (próba Ag 925/1000, emisja do 5 tys. sztuk) oraz złocie (próba Au 900/1000, emisja do 500 sztuk).
art. 1 Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 20 stycznia 1924 r. w przedmiocie systemu monetarnego
Jednostką monetarną Rzeczypospolitej Polskiej jest złoty, zawierający dziewięć trzydziestych pierwszych części grama czystego złota.
Z ciekawostek: każda z okazjonalnych monet będzie miała identyczny kształt jak powszechnie stosowane pieniążki — a jednak np. 1-groszówka ze srebra będzie ważyć 3,94 gramów, zaś złota aż 6,62 gramów (natomiast srebrna złotówka 8,17 gramów, a złotówka złota 13,72 gramów).
A kiedy owo stulecie złotówki? Śmiem mieć pewne wątpliwości czy to naprawdę są monety na 100-lecie złotego, ponieważ (częściowo za Wikipedią):
- pierwszą porozbiorową walutą miał być… lech (dekret w przedmiocie jednostki monetarnej waluty polskiej, Dz.Pr.P.P. 1919 nr 14 poz. 174);
- jednak finalnie polskiej walucie nadano nazwę złoty (ustawa z dnia 28 lutego 1919 r. w sprawie nazwy monety polskiej, Dz.Pr.P.P. 1919 nr 20 poz. 230) — na jej podstawie wydrukowano nawet banknoty (z datą emisji 1919 r.);
- aczkolwiek realnie o złotym można mówić dopiero w kontekście reformy Grabskiego, która wprowadzona została 1 kwietnia 1924 r. (Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 20 stycznia 1924 r. w przedmiocie systemu monetarnego, Dz.U. z 1924 r. nr 7 poz. 65) — i dopiero wówczas złotówka finalnie zastąpiła markę polską.
Q.E.D.