Dokładnie dziś w Dzienniku Ustaw opublikowano nowelizację przepisów ruchu drogowego wprowadzającą „korytarz życia” i określającą jak powinna wyglądać „jazda na suwak” (ustawa z dnia 16 października 2019 r. o zmianie ustawy — Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2019 r. poz. 2202). Finalna regulacja różni się nieco od projektu, ponieważ jednak w pewnym portalu motoryzacyjnym widziałem tekst, z którego wynika, że z tym „suwakiem” to właściwie nic nie można zrozumieć, zwłaszcza, że zrywa z zasadą „pierwszeństwa z prawej”, więc będą stłuczki — dziś na tutejszych łamach krótkie objaśnienie jak jeździć na suwak (i jak tworzyć „korytarz życia”).
Krótko, w punktach, bo i przecież na drodze trudno o jakieś wykłady prawnicze:
- zaczynając od tego, co miało być jasne, a jest nieco mniej jasne: prawdą jest, że w przepisie brak sformułowania, które w dobitny sposób klarowało intencje ustawodawcy; projekt mówił, że manewr zmiany pasa ma następować w sposób „pojedynczy i naprzemienny” (czyli wpuszczamy po jednym, jedziemy, ten za nami wpuszcza jednego, jedzie dalej, etc.);
- obecnie jest to napisane troszkę na okrętkę — jeśli na dwupasmówce (lub „szerszej”) jakiś pas zanika, jadący pasem obok (sąsiednim) ma umożliwić wjechanie na swój pas „jednemu pojazdowi” (dodany art. 22 ust. 4a pord) lub jednemu zespołowi pojazdów, czego w projekcie nie było — trzeba będzie sobie odświeżyć definicję zespołu pojazdów);
- natomiast na trzypasmówce (lub „szerszej”), na której zanikają oba skrajne pasy (czyli dalej da się jechać tylko środkowym), jadący środkiem musi wpuścić najpierw jedno auto z prawej, a później jedno auto z lewej strony (dodany art. 22 ust. 4b pord);
art. 22 ust. 4a pord
W warunkach znacznego zmniejszenia prędkości na jezdni z więcej niż jednym pasem ruchu w tym samym kierunku jazdy, w przypadku gdy nie istnieje możliwość kontynuacji jazdy pasem ruchu z powodu wystąpienia przeszkody na tym pasie ruchu lub jego zanikania, kierujący pojazdem poruszający się sąsiednim pasem ruchu jest obowiązany bezpośrednio przed miejscem wystąpienia przeszkody lub miejscem zanikania pasa ruchu umożliwić jednemu pojazdowi lub jednemu zespołowi pojazdów, znajdującym się na takim pasie ruchu, zmianę tego pasa ruchu na sąsiedni, którym istnieje możliwość kontynuacji jazdy.
- tu też projekt był napisany lepiej, bo wprost posługiwał się pojęciem „pierwszeństwa”, które przysługiwało temu z prawej przed tym z lewej (dla mnie bardziej klarowne jest sformułowanie „ma pierwszeństwo”, niż taka wyliczanka jak w art. 22 ust. 4b pord);
- jeśli miałbym się do czegoś jeszcze przyczepić, to do zbyt szczupłej kazuistyki: załóżmy, że jedziemy trójpasmówką, załóżmy, że przeszkoda jest na pasie środkowym — nie ma przepisu, który mówiłby, na który pas mam obowiązek zjeżdżać (w lewo czy w prawo?) — ale być może chodziło właśnie o to, żeby kierowcy mogli się rozjeżdżać jak choinka, w obie strony;
art. 22 ust. 4b pord
W warunkach znacznego zmniejszenia prędkości na jezdni z więcej niż dwoma pasami ruchu w tym samym kierunku jazdy, w przypadku gdy nie istnieje możliwość kontynuacji jazdy dwoma pasami ruchu z powodu przeszkód na tych pasach ruchu lub ich zanikania, jeżeli pomiędzy tymi pasami ruchu znajduje się jeden pas ruchu, którym istnieje możliwość kontynuacji jazdy, kierujący pojazdem poruszający się tym pasem ruchu jest obowiązany bezpośrednio przed miejscem wystąpienia przeszkody lub miejscem zanikania pasów ruchu umożliwić zmianę pasa ruchu jednemu pojazdowi lub jednemu zespołowi pojazdów z prawej strony, a następnie jednemu pojazdowi lub jednemu zespołowi pojazdów z lewej strony.
- poza tym finalna regulacja jest nawet lepsza od projektu: „jazda na suwak” dotyczy tylko jazdy „w warunkach znacznego zmniejszenia prędkości” wskutek przeszkody na pasie lub jego zanikania — propozycja zakładała stosowanie się do tej reguły nawet w ruchu autostradowym (zatem przy dużych prędkościach nie ma „suwaka”, jest normalna zmiana pasa!);
- no a jakby ktoś miał wątpliwość czy pierwszeństwo ma zmieniający pas czy wjeżdżający na ten pas np. z prawej strony, odpowiedzi powinien poszukać w znowelizowanym art. 22 ust. 4 pord („Kierujący pojazdem, zmieniając zajmowany pas ruchu, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdowi jadącemu po pasie ruchu, na który zamierza wjechać, z wyjątkiem ust. 4a i 4b, oraz pojazdowi wjeżdżającemu na ten pas ruchu z prawej strony”).
Godzi się też trzy słowa poświęcić „korytarzowi życia” dla pojazdu uprzywilejowanego (art. 53 pord), który jest chyba prostszy do ogarnięcia:
- w korku na dwupasmówce staramy się udrożnić środek — czyli ci z lewej zjeżdżają w lewo, ci z prawej odsuwają się w prawo (art. 9 ust. 2 pkt 1 pord);
- na jezdni trzypasmowej skrajny lewy zjeżdża w lewo, cała reszta zjeżdża w prawo — czyli karetka czy straż pożarna powinna celować przy prawej burcie aut stojących po lewej (art. 9 ust. 2 pkt 2 pord);
- natomiast w korytarz życia nie wolno pchać się innym pojazdom (nawet za karetką), z wyjątkiem biorących udział w akcji ratowniczej aut zarządcy drogi lub pomocy drogowej (art. 9 ust. 3-4 pord).
„Jazda na suwak” i „korytarz życia” zajeżdżają do kodeksu drogowego po 21-dniowym vacatio legis, mnie się jednak wydaje, że warto trenować już dziś.