I jeszcze jedna nowostka prawna związana z motoryzacją, która obok przepisów o obowiązku rejestracji sprowadzanych używek, wchodzi w życie już 1 stycznia 2020 r., a mam na myśli znowelizowane przepisy kodeksu drogowego określające obowiązki właściciela pojazdu przy wymianie drogomierza.
Dla przypomnienia, w skrócie:
- począwszy od 1 stycznia 2020 r. właściciel pojazdu będzie uprawniony do dokonania wymiany licznika przebiegu wyłącznie w przypadku jego niesprawnego działania — wyłącznie na element sprawny i przeznaczony do danego modelu (art. 81a pord);
art. 81a ustawy prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2019 r. poz. 870)
Wymiana drogomierza jest dopuszczalna, gdy drogomierz nie odmierza przebiegu pojazdu w sytuacji, w której ze względu na przeznaczenie drogomierza powinien ten przebieg odmierzać lub gdy jest konieczna wymiana elementu pojazdu, z którym drogomierz jest nierozerwalnie związany. Wymiana drogomierza może nastąpić tylko na drogomierz sprawny i właściwy dla danego typu pojazdu.
- każda wymiana drogomierza — w pojeździe, pojeździe wolnobieżnym (także wchodzącym w skład kolejki turystycznym) i motorowerze — powinna być potwierdzona w terminie 14 dni w stacji kontroli pojazdów;
- podczas badania diagnosta odczytuje przebieg nowego licznika, dane o wymianie i odczycie wskazania są wpisywane przez SKP do Centralnej Ewidencji Pojazdów (CEP, art. 80a ust. 2 pkt 3 lit c pord, art. 80b ust. 1 pkt 21 pord);
- diagnosta pobiera też opłatę za odczyt drogomierza i wpis danych do CEP, wysokość tej opłaty określono na 50 złotych (górny próg określony ustawą wynosi aż 100 złotych, rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 29 listopada 2019 r. w/s szczegółowych czynności diagnostów związanych z odczytem wskazania drogomierza oraz wysokości opłaty z tym związanej, Dz.U. z 2019 r. poz. 2390); wymiana drogomierza będzie podlegała opłacie ewidencyjnej — będzie, jeśli będzie nowelizacja rozporządzenia w/s opłaty ewidencyjnej stanowiącej przychód Funduszu CEPiK, bo na razie podstawy po temu akurat w tym akcie nie widzę;
- opłata za odczyt wskazania drogomierza przychód przedsiębiorcy prowadzącego stację kontroli pojazdów — ale o ile dobrze rozumiem mimo tego, jako należność o charakterze administracyjnym, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT;
- warunkiem dokonania odczytu wymienionego drogomierza przez diagnostę jest złożenie przez właściciela pojazdu, pod rygorem odpowiedzialności karnej, oświadczenia m.in. o dacie i przyczynie wymiany licznika (oświadczenie powinno być złożone na formularzu, którego wzór określa rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 18 grudnia 2019 r. w/s wzoru urzędowego formularza oświadczenia właściciela lub posiadacza pojazdu o wymianie drogomierza, Dz.U. z 2019 r. poz. 2482); później SKP wysyła te oświadczenia do stosownego organu (rozporządzenie MS z 3 grudnia 2019 r. w sprawie organu zobowiązanego do przechowywania oświadczenia właściciela lub posiadacza pojazdu o wymianie drogomierza oraz sposobu przekazywania tego oświadczenia, Dz.U. z 2019 r. poz. 2519);
- co ciekawe: nie ma żadnych kar za niezgłoszenie wymiany drogomierza w pojeździe, uważam także, że brak spełnienia obowiązków związanych z montażem nowego licznika nie jest tożsame z brakiem badań technicznych (zatem nie jest podstawą do zatrzymania dowodu rejestracyjnego, art. 132 ust. 1 pkt 2 pord) — natomiast oczywiście przy najbliższej wizycie na SKP cała procedura związana z wymianą drogomierza nie ominie; jestem natomiast zdania, że brak odnotowania wymiany w CEPiK jest wadą prawną (art. 556(3) kc), przy czym oczywiście roszczenia kupującego sprowadzają się do wydatków związanych z wizytą u diagnosty (chyba że stan licznika jest sfałszowany, ale to jasne jest i dziś);
- dla przypomnienia: już od maja kręcenie licznika jest przestępstwem, za które można trafić do więzienia nawet na 5 lat (art. 306a kk) — i tu jestem ciekaw jestem jaka będzie interpretacja następującej sytuacji: po wymianie drogomierza nie jadę na badanie do diagnosty — czy można mi postawić zarzut „zmiany wskazania drogomierza lub ingerencji w prawidłowość jego pomiaru”? moim zdaniem — nie.
Dla jasności: nowe przepisy regulujące zasady wymiany drogomierza w samochodzie wchodzą w życie 1 stycznia 2020 r. i mają zastosowanie wyłącznie do liczników, które zostały zamontowane od tego dnia.