Czy facet, który pozwala, by biła go ex-żona, córki i wnuki, może skutecznie ubiegać się o pozwolenie na broń myśliwską? Czy odmowa wydania pozwolenia na broń ze względu na stwarzanie zagrożenia — dla siebie, a także bezpieczeństwa i porządku publicznego — powinna być podparta wyrokami skazującymi za przestępstwa? Czy jednak można odmówić pozwolenia na broń tylko na podstawie oceny, że chętny miewał zatargi z prawem i bywa nieobliczalny? (wyrok NSA z 14 listopada 2019 r., II OSK 3221/17).
Orzeczenie dotyczyło odmowy wydania pozwolenia na broń do celów łowieckich mężczyźnie, który miewał skłonności do agresywnych zachowań i stosowania przemocy, a także podejmował próby samobójcze.
art. 10 ust. 1 ustawy o broni i amunicji
Właściwy organ Policji wydaje pozwolenie na broń, jeżeli wnioskodawca nie stanowi zagrożenia dla samego siebie, porządku lub bezpieczeństwa publicznego oraz przedstawi ważną przyczynę posiadania broni.
W toku sprawdzenia okazało się, że w domu wnioskodawcy miały miejsce liczne interwencje związane z awanturami z byłą żoną, rodzina była objęta procedurą Niebieskiej Karty, zaś konflikt rodzinny był tak silny, że doszło nawet do pobicia wnioskodawcy przez jego wnuki i córki. Co więcej mężczyzna był też w przeszłości karany za przestępstwa i wykroczenia (z art. 230 par. 1 kk i art. 271 par. 1 kk — załatwiał prawo jazdy za łapówkę), art. 157 kk (naruszenie czynności narządów ciała ex-żony), przy czym oba skazania uległy już zatarciu oraz z art. 107 kw (złośliwie wyłączał prąd ex-żonie), a aktualnie toczy się przeciwko niemu postępowanie w/s znęcania się nad własnym psem (art. 35 ust. 1a uoz).
W ocenie policji odmowa wydania pozwolenia na broń ze względu na stwarzanie zagrożenia (z art. 10 ust. 1 uobia) nie musi wynikać z negatywnych przesłanek wskazanych w art. 15 ust. 1 pkt 6 uobia, w szczególności wnioskodawca nie musi figurować jako skazany w rejestrze karnym — zatem decyzja była odmowna.
art. 15 ust. 1 pkt 6 ustawy o broni i amunicji
Pozwolenia na broń nie wydaje się osobom:
6) stanowiącym zagrożenie dla siebie, porządku lub bezpieczeństwa publicznego:
a) skazanym prawomocnym orzeczeniem sądu za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe,
b) skazanym prawomocnym orzeczeniem sądu za nieumyślne przestępstwo:
– przeciwko życiu i zdrowiu,
– przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji popełnione w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo gdy sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia.
W ocenie wnioskodawcy jest raczej odwrotnie: odmowa wydania pozwolenia na broń umotywowana zagrożeniem nie może być interpretowana samodzielnie, w oderwaniu od przepisu, który jako zagrożenie wprost wymienia skazanie za przestępstwo, zatem tym bardziej negatywna decyzja nie może wynikać z faktu, że prowadzone jest postępowanie o znęcanie się nad zwierzęciem. Odmowy nie można także uzasadniać konfliktem rodzinnym, zwłaszcza, że wina leży po obu stronach, od większości zarzutów został uniewinniony (m.in. z art. 207 par. 1 kk i art. 190 par. 1 kk), a poza rodziną jest „osobą szanowaną, o nieagresywnym usposobieniu” — zatem jako ofiara szykan ze strony rodziny nie może ponosić kolejnych negatywnych konsekwencji. Wcześniejsze skazania — za płatną protekcję i poświadczenie nieprawdy w dokumencie — nie mają związku z powodowaniem jakiegokolwiek zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi, zarazem dawniejsze przewinienia nie powinny prowadzić do wniosku, iż zagrożenie takie stwarza dziś.
Sąd stwierdził, że odmowa wydania pozwolenia na broń ze względu na stwarzanie zagrożenia (art. 10 ust. 1 uobia) nie ogranicza się wyłącznie do stwierdzenia występowania przesłanek określonych w art. 15 ust. 1 pkt 6 uobia. Przepis ten nakazuje policji zbadać nie tylko interes wnioskodawcy (potrzeba posiadania broni), ale też interes ogólnospołeczny (ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego). Okoliczności przemawiające przeciwko wydaniu pozwolenia nie muszą mieć źródła w skazaniu — prawomocne skazanie jest przesłanką bezwzględną, zaś każda inna podlega ocenie.
Nie ma też znaczenia, że skazania uległy już zatarciu, bo zatarcie nie oznacza zmiany oceny osoby w odniesieniu do jej dotychczasowego życia i sposobu postępowania, zaś taka informacja może być dowodem w postępowaniu administracyjnym (art. 75 kpa). Co więcej skoro jedną z przesłanek nakazujących odmowę wydania pozwolenia na broń jest brak zagrożenia dla „samego siebie”, to nie sposób oczekiwać, by była ona stwierdzona prawomocnym wyrokiem skazującym.
Z tego względu skargę wnioskodawcy na odmowę wydania pozwolenia na broń została prawomocnie oddalona.