Krótko i na temat: skoro już 1 lipca 2020 r. (jutro!) wchodzą w życie poważne zmiany proceduralne w sprawach dotyczących własności intelektualnej — w tym przepisy pozwalające ministrowi sprawiedliwości na przekazanie wyznaczonemu sądowi spraw podlegających właściwości miejscowej innych sądów (art. 20 pkt 1a, 3a i 9 ustawy o ustroju sądów powszechnych — to nie ma się co dziwić, że dziś w Dzienniku Ustaw ukazały się rozporządzenia określające ową właściwość sądów w sprawach własności intelektualnej.

A mianowicie:
- rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 czerwca 2020 r. w sprawie przekazania niektórym sądom okręgowym rozpoznawania spraw własności intelektualnej z właściwości innych sądów okręgowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1152) przewiduje wyznaczenie pięciu sądów okręgowych do rozpoznawania spraw z zakresu własności intelektualnej;
- będą to: (i) Sąd Okręgowy w Gdańsku — dla spraw z obszaru właściwości sądów okręgowych w Bydgoszczy, Elblągu, Koszalinie, Olsztynie, Słupsku, Toruniu i we Włocławku; (ii) SO w Katowicach — dla SO w Bielsku-Białej, Częstochowie, Gliwicach, Krakowie, Nowym Sączu, Opolu, Rybniku i Tarnowie; (iii) SO w Lublinie — dla SO w Kielcach, Krośnie, Przemyślu, Radomiu, Rzeszowie, Siedlcach, Tarnobrzegu i Zamościu; (iv) SO Poznaniu — dla SO w Gorzowie Wielkopolskim, Jeleniej Górze, Kaliszu, Koninie, Legnicy, Łodzi, Sieradzu, Szczecinie, Świdnicy, we Wrocławiu i w Zielonej Górze; (v) SO w Warszawie — dla SO w Białymstoku, Łomży, Ostrołęce, Piotrkowie Trybunalskim, Płocku, Suwałkach i Warszawa-Praga w Warszawie;
art. 479(90) par. 2 kpc
Sąd Okręgowy w Warszawie jest wyłącznie właściwy w sprawach własności intelektualnej dotyczących programów komputerowych, wynalazków, wzorów użytkowych, topografii układów scalonych, odmian roślin oraz tajemnic przedsiębiorstwa o charakterze technicznym.
- analogicznie pięciu sądom okręgowym przypisane będą sprawy z zakresu unijnych znaków towarowych i wzorów wspólnotowych (rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 czerwca 2020 r. w sprawie wyznaczenia sądów okręgowych właściwych do rozpoznawania spraw z zakresu ochrony unijnych znaków towarowych i wzorów wspólnotowych, Dz.U. z 2020 r. poz. 1150);
- natomiast sprawy odwoławcze będą trafiały tylko do dwóch sądów: Sądu Apelacyjnego w Warszawie oraz Sądu Apelacyjnego w Poznaniu (dokładny podział określa rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 czerwca 2020 r. w sprawie przekazania niektórym sądom apelacyjnym rozpoznawania spraw własności intelektualnej z właściwości lub części obszarów właściwości innych sądów apelacyjnych, Dz.U. z 2020 r. poz. 1151);
- dla ułatwienia: niezależnie od ustalonych podziałów Sąd Okręgowy w Warszawie jest wyłącznie właściwy w sprawach własności intelektualnej dotyczących programów komputerowych, wynalazków, wzorów użytkowych, topografii układów scalonych, odmian roślin oraz tajemnic przedsiębiorstwa o charakterze technicznym (art. 479(90) par. 2 kpc).
Zamiast komentarza: w ogólności to nie jest dobra zmiana. Nie jestem pewien, czy różnice dotyczące spraw własności intelektualnej są na tyle znaczące, że wymagają odrębnej regulacji, nie mam też pewności czy w tych właśnie ośrodkach już dziś orzeka kadra, która jest na tyle wyspecjalizowana, że należało na wyłączność powierzyć jej sprawy z zakresu własności intelektualnej. (Nb. ten argument jest dobry w każdej sprawie, gdzie i kiedy zatem powstaną sądy powołane do spraw z zakresu motoryzacji, budownictwa, zdrowia i medycyny, etc.,etc.?).
Jeszcze bardziej brzemienne w skutkach może okazać się zastrzeżenie pewnych spraw dla warszawskiego SO, bo jak ów przepis będzie miał się do sprawy o zapłatę między programistą a klientem — jeśli klient zarzuci (najlepiej w powództwie wzajemnym), że nie płacił, bo programista nic nie pisał, tylko wrzucał zmodyfikowane biblioteki na licencji GPL (sprawa dotycząca programu komputerowego) — które przy okazji udostępniał, bo to GPL (być może ujawniając techniczne tajemnice przedsiębiorstwa)? Jedziemy wówczas do Warszawy, czy jednak nadal jest to sprawa o zapłatę?
Całkowicie na marginesie przypominam, że bardzo szeroka definicja spraw własności intelektualnej obejmuje nie tylko prawo autorskie, prawa własności przemysłowej i praw na dobrach niematerialnych, ale też zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji oraz część spraw o ochronę dóbr osobistych — i tu też widzę pole do popisu dla łowców kruczków.
art. 479(89) kpc
§ 1. Przepisy niniejszego działu stosuje się w sprawach o ochronę praw autorskich i pokrewnych, o ochronę praw własności przemysłowej oraz o ochronę innych praw na dobrach niematerialnych (sprawy własności intelektualnej).
§ 2. Sprawami własności intelektualnej w rozumieniu niniejszego działu są także sprawy o:
1) zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji;
2) ochronę dóbr osobistych w zakresie, w jakim dotyczy ona wykorzystania dobra osobistego w celu indywidualizacji, reklamy lub promocji przedsiębiorcy, towarów lub usług;
3) ochronę dóbr osobistych w związku z działalnością naukową lub wynalazczą.
Nowelizacja przepisów oraz nowa właściwość sądów w sprawach własności intelektualnej wchodzą w życie już 1 lipca 2020 r. — zatem jeśli ktoś ma jeszcze do napisania pozew, lepiej się sprężać i wysyłać jeszcze dziś.