Ślepy pozew od czasu do czasu pojawia się w projektach unormowań ułatwiających dochodzenie roszczeń przeciwko anonimom — jednak znacznie częściej powodowie spotykają się z bardziej przyziemnym wyzwaniem: czy możliwe jest uzyskanie adresu pozwanego, na potrzeby wniesienia powództwa? Czy jednak RODO zakazuje udostępniania takich danych na potrzeby procesowe? (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 15 października 2020 r., IV SA/Po 52/20).
Orzeczenie dotyczyło wniesionej przez mężczyznę skargi na odmowę wydania przez burmistrza zaświadczenia (art. 217 kpa) potwierdzającego adresy dla doręczeń dwunastu miejskich radnych. Skarżący wnioskował o podanie mu adresów w celach procesowych — zamierzał wytoczyć przeciwko nim powództwa o ochronę dóbr osobistych naruszonych w związku z wykonywaniem przez rajców obowiązków publicznych.
Zdaniem burmistrza wnioskowi brak było przesłanki do wydania zaświadczenia, zarazem prywatne adresy radnych nie podlegają udostępnieniu na podstawie przepisów o informacji publicznej (są chronione na podstawie art. 5 ust. 2 udip). Wystarczające jest, że skarżący przesłał imienne wezwania do zaniechania naruszenia dóbr osobistych do rady, które zostały przekazane poszczególnym radnym — a przecież korespondencję procesową doręcza sąd, a nie powód, więc uzyskanie adresu pozwanego do doręczenia pozwu nie jest mu niezbędne.
Wojewódzki Sąd Administracyjny przypomniał, iż z generalnej zasady działania organu w granicach i na podstawie prawa oraz obowiązku czuwania nad interesem strony, która nie może ponieść negatywnych konsekwencji wskutek nieznajomości prawa wynika, że obowiązkiem urzędu jest prawidłowo rozpoznać nawet nieprawidłowy wniosek. Skarżący błędnie zwrócił się do burmistrza z żądaniem wydania zaświadczenia obejmującego adresy do doręczeń radnych (tryb określony w art. 217 kpa jest do tego nieprawidłowy) — burmistrz jednak błędnie nie zauważył, iż wniosek de facto dotyczył udzielenia informacji (z prowadzonego przez burmistrza) rejestru mieszkańców na podstawie przepisów o ewidencji ludności, w ramach którego gromadzone są dane osób, które są zameldowane na terenie danej gminy.
art. 46 ust. 2 pkt 1 ustawy o ewidencji ludności (Dz.U. z 2019 r. poz. 1397)
Dane [z rejestru PESEL oraz rejestrów mieszkańców] mogą być udostępnione:
1) osobom i jednostkom organizacyjnym, jeżeli wykażą w tym interes prawny;
Udostępnianie danych jednostkowych z rejestru mieszkańców następuje na wniosek zainteresowanej osoby, pod warunkiem wykazania interesu prawnego, odmowa udostępnienia danych powinna mieć formę decyzji administracyjnej (art. 47 ust. 1 i 3 ustawy).
Oznacza to, że jeśli skarżący uargumentował żądanie koniecznością doręczenia korespondencji procesowej pod adres zamieszkania pozwanych (wszakże pierwsze w sprawie pismo powinno określać „oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby i adresy stron”, art. 126 par. 2 pkt 1 kpc) — to obowiązkiem burmistrza jest wniosek rozpatrzyć, ocenić czy oznacza to skuteczne wykazanie interesu prawnego uprawniającego do udostępnienia danych z rejestru mieszkańców — natomiast odmowa jego uwzględnienia tylko na tej podstawie, że skarżący oparł go na błędnej podstawie prawnej było nieprawidłowe.
Co ciekawe Samorządowe Kolegium Odwoławcze (bo skarga dotyczyła decyzji tego organu) nie polemizowała z tym stanowiskiem — wyrok jest prawomocny.