Czy kierowca, który celowo zjechał z drogi, by potrącić na śmierć psa biegnącego poboczem, popełnia przestępstwo? Czy jednak zabicie zwierzęcia w takim przypadku można uznać za uzasadnione?
nieprawomocny wyrok SR w Puławach z 23 grudnia 2020 r. (II K 684/20)
Nieuzasadnione zabicie zwierzęcia, to takie, które nie wynika z potrzeb gospodarczych, względów humanitarnych, konieczności sanitarnej, nadmiernej agresywności zwierzęcia lub z potrzeb nauki.
Sprawa dotyczyła kierowcy, który umyślnie skręcił z drogi na pobocze by najechać na biegnącego psa, który po kilkuminutowej agonii zmarł. Prokuratura potraktowała celowe rozjechanie psa samochodem jako przestępstwo zabicia zwierzęcia.
Oskarżony bronił się twierdząc, że powodowała nim obawa, że pies wyskoczy, więc chciał go przestraszyć.
art. 35 ust. 1a ustawy o ochronie zwierząt (Dz.U. z 2020 r. poz. 638)
Kto zabija, uśmierca zwierzę albo dokonuje uboju zwierzęcia z naruszeniem przepisów art. 6 ust. 1, art. 33 lub art. 34 ust. 1-4
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Sąd przypomniał, iż przepisy ustawy o ochronie zwierząt co do zasady zakazują zabijania zwierząt, z wyjątkiem ściśle określonych przypadków wskazanych w art. 6 ust. 1 uoz, a także w przypadku konieczności uśmiercenia zwierzęcia i jego uboju. Celem art. 35 ust. 1 uoz jest ochrona życia zwierzęcia. Wprawdzie stosowane pojęcia (zabijanie, uśmiercanie i ubój) nie są zdefiniowane w ustawie, zaś sformułowanie przepisów nie jest szczególnie konsekwentne, jednak nie ma wątpliwości, iż zakaz zabijania zwierząt nie ma charakteru bezwzględnego — zakazane jest bowiem nieuzasadnione zabicie zwierzęcia, w sposób inny niż dopuszczalny prawem.
W ocenie sądu zgromadzone dowody nie pozostawiają wątpliwości, iż celowe zjechanie samochodem z jezdni na pobocze, którym biegł pies, najechanie na niego i spowodowanie jego śmierci stanowiło przypadek nieuzasadnionego zabicia tego zwierzęcia. Śmierć psa nie wynikało „z potrzeb gospodarczych, względów humanitarnych, konieczności sanitarnej, nadmiernej agresywności zwierzęcia lub z potrzeb nauki” — co oznacza, że było bezcelowe, a z pewnością było też niehumanitarne (dowody wskazują, iż mężczyzna chciał w ten sposób „odreagować” jakieś silne emocje). Pies nie stanowił żadnego zagrożenia, ani dla oskarżonego, ani dla ruchu drogowego — po prostu biegł w odległości ok. 1 metra od jezdni. Gdyby nawet się okazało, że pies zaczął wbiegać pod koła, to należało go odstraszyć — ale klaksonem.
Sąd podkreślił, iż taki czyn zasługuje na szczególne potępienie, albowiem w aucie podróżowała pasażerka — 10 letnia córka — co wcale nie przeszkodziło zwyrodnialcowi rozjechać psa czyniąc z dziecka nie tylko świadka, ale i biernego uczestnika. Po wydarzeniu natomiast odjechał, nie interesując się losem czworonoga, który umierał w bólu przez co około 10 minut.
Tak drastyczne przestępstwo zasługuje na szczególnie surową karę, toteż sąd zdecydował się skazać sprawcę na 1 rok i 2 miesiące bezwarunkowego więzienia, orzec 3-letni zakaz posiadania psów, nakazać zapłatę nawiązki na schronisko dla zwierząt w wysokości 4 tys. złotych — a także nakazać podanie wyroku do publicznej wiadomości poprzez wywieszenie sentencji na urzędowej tablicy sołectwa, w którym mieszka oskarżony i umieszczenie na urzędowej stronie internetowej gminy.
Całkowicie na marginesie: zgodnie z art. 33b uoz dopuszczalne jest „zabicie lub ubój” zwierząt gospodarskich, na podstawie decyzji powiatowego lekarza weterynarii, ze względu na ich „wzrost liczby lub masy lub wiek” (natomiast art. 33a uoz upoważnia do „ograniczenia populacji” m.in. ze względu na nadzwyczajne zagrożenie dla życia, zdrowia lub gospodarki człowieka — najwyraźniej jest to jeszcze jedno, dość eufemistyczne, określenie zabijania zwierząt). Przepisy te nie są wskazane w art. 35 ust. 1 uoz — i teraz trudno powiedzieć jak to interpretować: że ich naruszenie nie będzie penalizowane? Czy że jest luka wskutek której podejmowanie takich działań może być apriorycznie kwalifikowane jako przestępstwo?