Krótko i na temat, ale to też może być ciekawe: „polski ład” to nie tylko obowiązek instalacji terminali płatniczych w prawie każdym sklepiku, ale także nabycie sprawdzające — czyli swoisty zakup kontrolowany, mający na celu sprawdzenie czy sprzedający wywiązuje się z obowiązków fiskalnych (ustawa z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2021 r. poz. 2105).
A mianowicie, w pewnym skrócie:
- nabycie sprawdzające to uprawnienie do dokonywania przez kontrolera skarbówki zakupu towarów lub usług tylko i wyłącznie w celu sprawdzenia, przy sprzedawca nabija płatność na kasę i wydaje klientowi paragon;
art. 94k ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej
Nabycie sprawdzające polega na nabyciu towarów lub usług w celu sprawdzenia wywiązywania się przez sprawdzanego z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego, w zakresie:
1) ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej;
2) wydawania nabywcy paragonu fiskalnego.
- „sprawdzanym” w kontekście nabycia sprawdzającego jest nie tylko przedsiębiorca (podatnik), który dokonuje sprzedaży, ale także każda osoba, która dokonuje w jego imieniu na jego rzecz sprzedaży towarów lub usług (czyli człowiek za ladą — pracownik, współpracownik, etc.);
- zakupu w ramach nabycia sprawdzającego może dokonać każdy pracownik lub funkcjonariusz KAS, jednak wyłącznie posiadający legitymację służbową oraz stałe, imienne upoważnienie udzielone przez naczelnika urzędu skarbowego lub celno-skarbowego;
- obowiązkiem dokonującego nabycia sprawdzającego jest — rzecz jasna „niezwłocznie po nabyciu”, a nie przed — okazanie legitymacji służbowej, poinformowanie sprzedawcy, iż był to zakup kontrolowany, a także pouczenie o przysługujących mu prawach i obowiązkach;
- kontroler będzie miał obowiązek okazać upoważnienie do dokonywania nabycia sprawdzającego — acz dopiero na żądanie sprawdzanego (art. 94o ust. 3 uKAS);
- kontrolerowi prowadzącemu nabycie sprawdzające przysługuje uprawnienie do legitymowania sprzedawcy lub sprawdzania jego tożsamości, rzecz jasna tylko w czasie całej operacji, i tylko w zakresie niezbędnym na potrzeby owego nabycia (art. 94n uKAS);
- zakupiony w ten sposób towar podlega niezwłocznie zwrotowi, wraz z paragonem (o ile rzecz jasna został wydany), chyba że „z uwagi na jego rodzaj lub szczególne właściwości” nie jest to możliwe — natomiast kontroler nie zwraca towaru, który jest dowodem popełnienia czynu zabronionego (art. 94p uKAS); dla jasności: zwrotowi nie podlega wykonana usługa, ale jeśli kontroler zapłacił, ale usługodawca jeszcze jej nie wykonał, to sprawdzany ma obowiązek oddać pieniądze (art. 94r uKAS);
- obowiązkiem sprzedawcy jest przyjąć zwracany towar i paragon, a także zwrócić zapłaconą cenę — zaś odmowa stanowi wykroczenie skarbowe;
art. 83 par. 1a ustawy — kodeks karny skarbowy
Kto osobie uprawnionej do dokonania nabycia sprawdzającego odmawia przyjęcia zwracanego towaru nabytego w toku nabycia sprawdzającego, przyjęcia paragonu fiskalnego dokumentującego sprzedaż zwracanego towaru lub usługi niewykonanej w toku nabycia sprawdzającego wydanego tej osobie w toku nabycia sprawdzającego, lub zwrotu zapłaty otrzymanej za zwracany towar nabyty w toku nabycia sprawdzającego lub usługę niewykonaną w toku nabycia sprawdzającego,
podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe
- z ciekawostek: każdy urzędnik może dokonywać nabycia sprawdzającego na całym terytorium Polski, zaś nabycie sprawdzające nie podlega ograniczeniom określonym w „konstytucji biznesu” (m.in. nie jest wymagane zawiadomienie, nie ma zastosowania zakaz równoczesnego prowadzenia więcej niż jednej kontroli, etc.);
- jakby się ktoś martwił: wydatki na nabycie sprawdzające pokrywane będą z funduszu nabycia sprawdzającego (czyli z budżetu);
- zaś wszystkie te przepisy wchodzą w życie już 1 stycznia 2022 r.
Zamiast komentarza: nasze państwo działa zgodnie ze starą i dobrą zasadą — ufaj, ale sprawdzaj. Gorzej, że nie od dziś mam wrażenie, że większość kasy ściągniętej w postaci podatków jest po prostu rozpirzana na bzdury: jak nie na jakąś barierę, to na 500+, przekop Mierzei Wiślanej, wybory kopertowe, lotnisko Baranów, etc.,etc.