Wymiana dokumentu prawa jazdy nie może prowadzić do podważenia posiadanych już uprawnień

Czy przy wymianie „starego” prawa jazdy może pojawić się data ważności uprawnień do kierowania pojazdami? Czy jednak czynność materialno-techniczna, jaką jest wytworzenie nowego dokumentu nie może prowadzić do podważenia wcześniej nabytych uprawnień?

nieprawomocny wyrok WSA w Gliwicach z 7 grudnia 2021 r. (II SA/Gl 1167/21)
1) Nowo wydany dokument prawa jazdy udostępniany osobie wnioskującej o jej wydanie z powodu zmiany danych w nim zawartych powinien poza wnioskowaną zmianą jedynie powtarzać zapisy zawarte w dokumencie poprzednim, a dokonane zmiany nie mogą dotyczyć posiadanych wcześniej uprawnień do kierowania pojazdami.
2) Na blankiecie prawa jazdy ujawnieniu powinny podlegać odrębnie data ważności dokumentu prawa jazdy, a także data ważności samego uprawnienia do kierowania pojazdami. Stosownie zaś do treści art. 13 ukp dokumenty prawa jazdy według nowego wzoru mają określony termin ważności, ale nie tracą przez to bezterminowego charakteru uprawnienia do kierowania pojazdami nabytego pod rządami poprzednich przepisów dotyczących nabywania takich uprawnień.

Sprawa zaczęła się od wniosku o wydanie prawa jazdy kategorii A. Odbierając dokument kierowca (który miał już uprawnienia do prowadzenia samochodów osobowych, zatem w jego przypadku była to przy okazji realizacja obowiązku wymiany prawa jazdy) zauważył, że we wszystkich rubrykach (czyli także dot. kategorii B) pojawiła się data ważności uprawnień — 15 lat od wydania nowego dokumentu, tj. do 2035 r.

We wniesionej do WSA skardze kierowca zarzucił, że czynność materialno-techniczna jaką jest wydanie nowego dokumentu w miejsce posiadanego już prawa jazdy nie uprawnia organu do ponownej weryfikacji uprawnień do prowadzenia pojazdów i oznacza naruszenie zasady trwałości ostatecznych decyzji administracyjnych. Starosta miał prawo oznaczyć 15-letni termin ważności uprawnień, jednak wyłącznie w odniesieniu do nowych uprawnień — ale nie mógł przy okazji ograniczyć uprawnień nabytych wcześniej bezterminowo (co potwierdził także Trybunał Konstytucyjny, wyrok TK z 12 grudnia 2013 r., K 5/13).

art. 13 ust. 1 ustawy o kierujących pojazdami
Prawo jazdy kategorii:
1) AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T wydaje się na okres 15 lat, z tym że:
a) okres ten może być krótszy, o ile wynika to z orzeczenia lekarskiego (…),
b) prawo jazdy kategorii B uzyskane po raz pierwszy wydaje się na okres [próbny];
2) C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D lub D+E wydaje się na okres 5 lat, nie dłużej jednak niż na okres wynikający z orzeczenia lekarskiego i orzeczenia psychologicznego (…)

art. 18 ust. 2 ustawy o kierujących pojazdami
Na wniosek osoby uprawnionej (…) starosta wydaje, za opłatą (…) oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej:
1) wtórnik dokumentu (…)
2) nowy dokument pod warunkiem zwrotu dokumentu wymagającego zmiany danych.


W odpowiedzi urząd zwrócił uwagę, że kierowca decyzję odebrał, ale się od niej nie odwołał, zatem skarga powinna zostać odrzucona. Tak czy inaczej data ważności uprawnień wynikała z orzeczenia uprawnionego lekarza, który stwierdził, że skarżący powinien poddać się kontroli zdrowia do 2035 r. pod kątem wszystkich uprawnień — zaś decyzja o ograniczeniu ważności uprawnień do prowadzenia pojazdów jest zgodna z zasadą czuwania nad bezpieczeństwem ruchu drogowego.

par. 29 ust. 1 rozporządzenia w/s wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami
W przypadku osób, które posiadały w dniu wejścia w życie ustawy uprawnienia do kierowania pojazdami, których data ważności nie była ograniczona orzeczeniem lekarskim lub psychologicznym, w pozycji „data ważności uprawnienia” umieszcza się symbol „-” jako informację, że dana kategoria prawa jazdy jest ważna bezterminowo.

Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że decyzja w sprawie wydania prawa jazdy kategorii A jest zgodna ze złożonym wnioskiem: kierowca posłużył się typowym formularzem wniosku o wydanie prawa jazdy, decyzja odnosiła się do jego treści, zaś jako uwzględniająca wniosek w całości — zaś przepisy wyraźnie wskazują, że nie musiała być uzasadniana (art. 107 par. 4 kpa).


Trzeba mieć jednak na uwadze, że wniosek dotyczył wyłącznie wydania prawa jazdy kategorii A, zatem w odniesieniu do tych kategorii prawa jazdy, które kierowca już posiadał, starosta nie miał podstaw do wydania jakiejkolwiek decyzji. Natomiast decyzja dotycząca wydania prawa jazdy w związku z nabyciem nowych uprawnień nie może obejmować uprawnień już posiadanych — „nie można bowiem przyznać uprawnień, które strona już posiada”. Wydanie nowego dokumentu (było nie było kierowca powinien posiadać jeden egzemplarz prawa jazdy) następuje wyłącznie na podstawie czynności materialno-technicznej (a jeśli ktoś ma wątpliwości, można sprawdzić w rozporządzeniu) — zatem procesowy wniosek o odrzucenie skargi ze względu na brak wcześniejszego odwołania od błędnej decyzji jest bezzasadny.
Nie ma przy tym znaczenia, że zdaniem urzędu taki są konsekwencje zaświadczenia lekarskiego — bo nawet jeśli lekarz się pomylił, to obowiązkiem urzędu jest błąd ten skorygować (zwłaszcza, że to urząd wydaje dokumenty, nie lekarz).

Sumarycznie oznacza to, że nie można mieszać porządków, zatem na dokumencie prawa jazdy podaje się datę ważności samego dokumentu, a także — jeśli kierowca ma uprawnienia terminowe — datę ważności tych uprawnień, jednak „starzy” kierowcy nie mogą tracić uprawnień bezterminowych przy wydawaniu im dokumentów wykonanych według nowego wzoru. Próba podważenia posiadanych już uprawnień pozostaje w sprzeczności z jedną z kardynalnych zasad postępowania administracyjnego jaką jest zasada trwałości ostatecznych decyzji administracyjnych (art. 16 kpa).
Biorąc zatem pod uwagę, że data ważności uprawnień pojawiła się wbrew prawu, ponieważ przy wymianie już posiadanego prawa jazdy na nowy dokument nie ma podstaw do wprowadzania jakichkolwiek ograniczeń, WSA stwierdził bezskuteczność decyzji starosty, podkreślając, iż prawidłowy dokument powinien być wydany w ramach już poniesionej opłaty (zatem kierowca nie może jeszcze raz płacić za wydanie prawidłowego dokumentu).

subskrybuj
Powiadom o
guest

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

10 komentarzy
Oldest
Newest
Inline Feedbacks
zerknij na wszystkie komentarze
10
0
komentarze są tam :-)x