A skoro kilka dni temu było o tym, że przechowywanie kopii utworu na użytek prywatny w usłudze chmurowej jest legalne, acz może wiązać się z obowiązkiem odprowadzenia opłat na rzecz twórców, dziś czas na kilka zdań o tym, że roszczenie informacyjne dotyczy także przedsiębiorców, których obciąża opłata reprograficzna od produkcji i importu urządzeń i nośników służących do kopiowania utworów (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 7 października 2021 r., V ACa 555/21).
Orzeczenie dotyczyło zgłoszonego przez organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi żądania przedstawienia przez firmę handlującą elektroniką zestawienia (liczby i cen) sprzętu i nośników, etc., wraz z udostępnieniem odpowiedniej dokumentacji finansowo-księgowej (faktur, dokumentów SAD i INTRASTAT) i przekazaniem kopii tych dokumentów w formie papierowej lub elektronicznej. Dane te określono jako niezbędne do ustalenia wysokości opłaty reprograficznej.a
Spółka przedstawiła dane odnośnie importowanych spoza Unii Europejskiej samodzielnych kamer, dysków twardych przeznaczonych do montażu w komputerach i dysków zewnętrznych — natomiast odmówiono udzielenia informacji w odniesieniu do towarów sprowadzanych z innych państw UE, a to dlatego, że obrót wewnątrz-unijny nie jest importem.
Odnosząc się do sprawy sąd przypomniał, że roszczenie informacyjne nakłada na podmioty parające się obrotem urządzeniami i materiałami (nośnikami) służącymi do reprodukowania (kopiowania) utworów obowiązek udzielenia organizacji zbiorowego zarządzania informacji niezbędnych do ustalenia wysokości opłaty reprograficznej.
art. 48 ustawy o zbiorowym zarządzaniu prawami autorskimi i prawami pokrewnymi
W zakresie swojej działalności organizacja zbiorowego zarządzania może się domagać udzielenia informacji oraz udostępnienia dokumentów niezbędnych do określenia wysokości dochodzonych przez nią wynagrodzeń i opłat.
art. 20 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych
Producenci i importerzy:
1) magnetofonów, magnetowidów i innych podobnych urządzeń,
2) kserokopiarek, skanerów i innych podobnych urządzeń reprograficznych umożliwiających pozyskiwanie kopii całości lub części egzemplarza opublikowanego utworu,
3) czystych nośników służących do utrwalania, w zakresie własnego użytku osobistego, utworów lub przedmiotów praw pokrewnych, przy użyciu urządzeń wymienionych w pkt 1 i 2
— są obowiązani do uiszczania, określonym zgodnie z ust. 5, organizacjom zbiorowego zarządzania, działającym na rzecz twórców, artystów wykonawców, producentów fonogramów i wideogramów oraz wydawców, opłat w wysokości nieprzekraczającej 3% kwoty należnej z tytułu sprzedaży tych urządzeń i nośników.
W orzecznictwie przyjmuje się, że importerem w rozumieniu art. 20 ust. 1 pr.aut. jest każdy przedsiębiorca, który produkuje lub sprowadza taki ekwipunek z zagranicy do Polski, a więc dotyczy także towaru przywożonego z innych państw Unii Europejskiej. Roszczenie to ma charakter subsydiarny wobec roszczenia właściwego, tj. o zapłatę stosownych tantiem na rzecz twórców i producentów. Dokumentami niezbędnymi do ustalenia wysokości opłat są wszystkie dane, które pozwalają ustalić ilość i wartość sprzedaży, w tym także dokumentacja finansowo-księgowa, przy czym zobowiązany nie może skutecznie powołać się na tajemnicę przedsiębiorcy jako uzasadnienie odmowy udzielenia dostępu do tych danych.
Uwzględnienie roszczenia informacyjnego nie jest tożsame z uznaniem zasadności i prawidłowości żądania opłaty reprograficznej. Przedsiębiorca nie może w toku postępowania dotyczącego wniesienia opłaty powoływać się na zarzuty odnoszące się do kwestii istnienia lub nieistnienia zobowiązania — celem roszczenia informacyjnego jest wyłącznie określenie towaru, który obraca (rodzaju sprzętu, nośników, ich wartości), bez oceny czy ów towar podlega opłacie reprograficznej. Stąd też dopiero na etapie ustalania kwoty opłaty należy przedstawiać ewentualne zarzuty, iż przedsiębiorca nie zalicza się do kategorii „producenci i importerzy” (por. „Importer urządzeń reprograficznych musi informować organizacje zbiorowego zarządzania o swojej sprzedaży”).
Finalnie sąd co do zasady prawomocnie uwzględnił powództwo, nakazując stronie pozwanej udostępnienie żądanych informacji — ale nie przesądzając w żaden sposób czy i ile będzie musiała zapłacić tytułem opłaty reprograficznej.