Czy posiadanie jednej sztuki amunicji bez pozwolenia może być traktowane jako przestępstwo? Jeśli ten jeden nabój dumnie stoi na półeczce, jako pamiątka? Jeśli sprawcą jest młody chłopak, fascynat militariów? (nieprawomocny wyrok Sądu Rejonowego w Chełmnie z 15 czerwca 2022 r., II K 34/22).
Orzeczenie dotyczyło młodego fascynata wojskowości i militariów, oskarżonego o posiadanie jednego naboju kalibru 7,62 mm wz. 73 z pociskiem PS. Chłopak wziął nabój od AK47 na pamiątkę, korzystając z nieuwagi instruktora na strzelnicy, postawił go jako ozdobę na półce, gdzie stał przez cały rok…
…a policja trafiła na jego trop przypadkowo, tj. „w związku z czynnościami wykonywanymi” do sprawy o sprejowanie ściany bloku (art. 288 par. 1 kk, umorzone ze względu na cofnięcie przez pokrzywdzonego wniosku o ściganie) — co wcale nie przeszkodziło w postawieniu zarzutu przestępstwa posiadania amunicji bez pozwolenia.
art. 263 § 2 kodeksu karnego
Kto bez wymaganego zezwolenia posiada broń palną lub amunicję,
podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
Odnosząc się do aktu oskarżenia sąd zwrócił uwagę, że kodeks karny zna trzy poziomy społecznej szkodliwości czynu:
- znikomy (art. 1 par. 2 kk, art. 100 kk);
- nieznaczny (art. 59 kk, art. 66 par. 1 kk);
- znaczny (art. 94 par. 1 kk).
Szkodliwość społeczna czynu jest kategorią wybitnie ocenną, jednak analiza powinna przebiegać według ściśle określonych kryteriów, do których należy m.in. zamiar i motywacja sprawcy.
art. 115 § 2 kodeksu karnego
Przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia.
W ocenie sądu oznacza to, że skoro oskarżony przyznał się do zarzutów, wyjaśnił okoliczności czynu — ale też powiedział, że po prostu nie zdawał sobie sprawy, że posiadanie jednej sztuki amunicji bez pozwolenia jest zakazane i może być kwalifikowane jako przestępstwo — to można przypisać mu co najwyżej zamiar ewentualny. Młodym i niedoświadczonym chłopakiem nie kierowało nic więcej jak ciekawość i fascynacja militariami — nabój miał dlań znaczenie wyłącznie kolekcjonerskie, zaś o braku złej motywacji świadczyć może choćby fakt, iż przedmiotu nie ukrywał, lecz wyeksponował go na własnej półeczce.
Sumarycznie oznacza to, że społeczna szkodliwość zarzucanego czynu była znikoma, zatem nie sposób zarzucać mu popełnienia przestępstwa, a więc postępowanie podlegało umorzeniu (art. 17 par. 1 pkt 3 kpk).
(zdjęcie czysto ilustracyjne — ale też przyczynek do gdybologii w komentarzach: czy fotografia jednej sztuki breneki może być dowodem, że autor zdjęcia amunicję posiada? ;-) fot. Olgierd Rudak, CC-BY 2.0)