Krótko i na temat, ale niedługo może być głośno: w serwisie RCL pojawił się projekt nowelizacji ustawy antyterrorystycznej przewidujący blokowanie dostępu do treści terrorystycznych pochodzących od użytkowników — przez hostingodawców, na żądanie ABW (projekt ustawy o zmianie ustawy o działaniach antyterrorystycznych oraz ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu).
Zaczynając od krótkiego wstępu:
- blokowanie dostępu do treści terrorystycznych wynika z obowiązującego od czerwca unijnego rozporządzenia 2021/784 w/s przeciwdziałania rozpowszechnianiu w internecie treści o charakterze terrorystycznym (tzw. TERREG), które uprawnia krajowe służby specjalne do nałożenia na hostingodawców nakazu usunięcia lub zablokowania dostępu do treści terrorystycznych;
- dostawca usług hostingowych ma obowiązek zastosować się do takiego nakazu „jak najszybciej”, ale nie później niż w ciągu 1 (słownie: jednej) godziny od jego otrzymania;
- dla jasności: treści te mogą pochodzić od każdego, dowolnego użytkownika, który dostarczył przechowywane i publicznie rozpowszechniane informacje; pojęcie treści terrorystycznych jest dość rozbudowane, dość jednak rzec, że chodzi tu m.in. o podżeganie, pochwalanie i popieranie terroryzmu, a także instruktaż w zakresie wytwarzania lub stosowania materiałów wybuchowych, broni palnej, etc.;
- (w sumie ciekawe jak te przepisy będą odnosić się do internetowych dywagacji o zaprzeszłej działalności Brigade Rosse, Rote Armee Fraktion, Óglaigh na hÉireann, Euskadi Ta Askatasuna, etc., etc.?);
- pytanie niegłupie, ponieważ decyzja o zakwalifikowaniu określonych treści jako terrorystycznych będzie zależała od dyskrecjonalnego uznania służb specjalnych — w Polsce organem, który będzie miał prawo wydawać nakazy usunięcia lub zablokowania treści terrorystycznych opublikowanych w sieci będzie Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego;
- blokowanie dostępu do treści uznanych za terrorystyczne będzie następowało bez uprzedniej kontroli sądu — projekt uchyla aktualny przepis, zgodnie z którym zablokowanie dostępności do określonych danych może nastąpić wyłącznie na podstawie sądowego postanowienia (wydanego na wniosek ABW, acz złożony po uzyskaniu zgody Prokuratora Generalnego) — działania będą miały formę decyzji administracyjnej, acz bez zastosowania przepisów kpa, zaś całe postępowanie będzie jednoinstancyjne (bez możliwości odwołania się, stronie ma przysługiwać wyłącznie uprawnienie do złożenia skargi do WSA);
- także ABW będzie uprawniona do „wskazywania” dostawców usług hostingowych jako „narażonych” na treści o charakterze terrorystycznym (rozporządzenie przewiduje, iż usługodawca, który w ciągu 12 miesięcy otrzymał co najmniej dwa nakazy usunięcia może być zobowiązany do podjęcia szczególnych środków przeciwdziałających wykorzystywaniu jego zasobów do publicznego rozpowszechniania takich treści);
- ABW będzie miało także prawo nakładania na hostingodawców, którzy naruszą wynikające z rozporządzenia obowiązki, administracyjnych kar pieniężnych w kwocie do 4 proc. obrotów przedsiębiorcy w roku poprzednim (to postępowanie także będzie jednoinstancyjne).
Zamiast komentarza: przyznam, że takie — nieco zaostrzające — podejście nieco mnie martwi, ponieważ znając podejście polskich służb potrafię sobie wyobrazić nadużycia w służbie bieżącej polityki. Następcza kontrola ze strony sądu administracyjnego jest super, acz nie w sytuacji, kiedy ABW może zasypać internety takimi nakazami, do których trzeba się zastosować w ciągu godziny — zaś zainteresowany będzie mógł co najwyżej wnieść skargę.