Zakaz używania telekomunikacyjnych urządzeń końcowych obejmuje także przesyłanie niezamówionej informacji handlowej (nowelizacja art. 172 pt)

Krótko i na temat, ale powinien się ucieszyć P.T. Czytelnik, który jakiś czas temu z oburzeniem odniósł się do mego powątpiewania co do kompetencji UKE w kontekście zwalczania mejlowego spamu: już za chwileczkę, już za momencik znowelizowane prawo telekomunikacyjne będzie „kryło” użytkowników przed (prawie?) wszystkimi niechcianymi kampaniami telemarketingowymi.

A wszystko dzięki temu, że zakaz używania telekomunikacyjnych urządzeń końcowych został rozszerzony na przesyłanie niezamówionych informacji handlowych (mówiąc po ludzku: reklamowego spamu).

• gwoli krótkiego przypomnienia: aktualnie mamy aż dwie regulacje, których celem jest zapewnienie świętego spokoju: od dobrych dwudziestu lat ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną gwarantuje, że nikt nie wyśle do nas spamu bez naszej zgody, zaś nieco młodszy przepis prawa telekomunikacyjnego chroni nas przed wykorzystywaniem, w celach marketingu bezpośredniego, automatycznych systemów wywołujących i telekomunikacyjnych urządzeń końcowych;

• oczywiście te zakazy nie są bezwzględne: odbiorca może wyrazić na „obdzwonkę” zgodę, podobnie jak może zamówić otrzymywanie mailingów — w każdym jednak przypadku taka zgoda musi być kompatybilna z RODO (także w przypadku przepisów prawa telekomunikacyjnego, art. 174 pt);
• pewne praktycznie trudności wynikają także z zakresów regulacji: czym jest informacja handlowa wiemy całkiem nieźle (jest to „każda informacja przeznaczona bezpośrednio lub pośrednio do promowania towarów, usług lub wizerunku przedsiębiorcy … z wyłączeniem informacji umożliwiającej porozumiewanie się za pomocą środków komunikacji elektronicznej z określoną osobą oraz informacji o towarach i usługach niesłużącej osiągnięciu efektu handlowego pożądanego przez podmiot, który zleca jej rozpowszechnianie” — w uproszczeniu chodzi o promocyjne listele); natomiast marketing bezpośredni zdefiniowany nie został zdefiniowany normatywnie, a w praktyce przyjmuje się, że chodzi o obdzwonkę sprzedażową;
• wcale nie tak subtelne różnice dotyczą także technikaliów: art. 10 uośude mówi o środkach komunikacji elektronicznej, czyli rozwiązaniach technicznych umożliwiających indywidualne porozumiewanie się na odległość przy wykorzystaniu transmisji danych, w szczególności poczcie elektronicznej, podczas gdy prawo telekomunikacyjne odnosi się do używania telekomunikacyjnych urządzeń końcowych; no ale przecież to co mogło wydawać się dość proste 20 lat temu, dziś proste już nie jest: telekomunikacyjnym urządzeniem końcowym jest ten maluśki komputerek, który trzymam w kieszeni, przy pomocy którego mogę rozmaite komunikaty (mailing wysłany ze sprytfona i odebrany na sprytfonie vs. notatka głosowa wysłana w aplikacji Signal i odebrana na komputerze vs. cokolwiek innego…);
• i teraz mamy najnowszą nowelizację, a w niej ulepszony art. 172 ust. 1 pt — zakaz używania telekomunikacyjnych urządzeń końcowych oraz automatycznych systemów wywołujących — bez zgody adresata — tak w celach związanych z marketingiem bezpośrednim, jak i przesyłaniem niezamówionej informacji handlowej;

art. 172 ust. 1 ustawy prawo telekomunikacyjne (w brzmieniu od 1 stycznia 2023 r., Dz.U. z 2022 r. poz. 2581)
Zakazane jest używanie telekomunikacyjnych urządzeń końcowych i automatycznych systemów wywołujących dla celów marketingu bezpośredniego lub przesyłania niezamówionej informacji handlowej w rozumieniu ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną, chyba że abonent lub użytkownik końcowy uprzednio wyraził na to zgodę.

• więc może ja się mylę, ale myślę, że mi się wydaje, że przesłanie niezamówionej informacji handlowej, przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, zawsze wymaga użycia jakiegoś telekomunikacyjnego urządzenia końcowego (definicyjnie jest to „urządzenie telekomunikacyjne przeznaczone do podłączenia bezpośrednio lub pośrednio do zakończeń sieci”) — więc teraz mamy dwa grzyby w pomidorowej;
• robi się o tyle ciekawie, że po którejś tam noweli zakaz spamu dotyczył tylko adresatów będących osobami fizycznymi, a więc nie dotyczył osób prawnych (oczywiście zawsze można dywagować czy reklama wysłana na adres biuro@spółkazłograniczonąłodpowiedzialnością.com.pl jest skierowana do tej spółki, czy jednak — odkąd to ludzie czytają pocztę — jej odbiorcą siłą rzeczy musi być jakaś osoba fizyczna) — tymczasem znowelizowany art. 172 pt nie przewiduje takiego rozróżnienia;
• tak czy inaczej naruszenie obowiązku uzyskania zgody użytkownika podlega karze pieniężnej, nakładanej przez UKE w wysokości do 3% przychodu podmiotu w poprzednim roku (art. 209 ust. 1 pkt 25 pt) — czyli mamy wreszcie wysoki urząd, który może bezpośrednio brać się za prymitywny spam — i wreszcie ludzie mogą przestać się zastanawiać czym różni się informacja handlowa od marketingu bezpośredniego;
• zaś dla szczególnie zawziętych: naruszenie zakazu będzie stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji, czyli jak komuś będzie się chciało, to można się poprocesować (dodany art. 172 ust. 4 pt);
• (i tak żałuję, że skoro już zmieniali, to nie poprawili tej durnej redakcji: ktoś jeszcze pamięta, jak na początku wymyśliłem, że tu chodzi o używanie urządzeń abonenta, że niby jak ja do kogoś dzwonię, to używam jego telefonu? bo przecież nie potrzebuję zgody rozmówcy na używanie mego własnego, nieprawdaż? no ale wynik poszedł w świat i co ja poradzę…).

Podsumowując: niniejszym problem spamu zostaje załatwiony dokumentnie (na papierze) — a wszystko to już od 1 stycznia 2023 r.

Q.E.D.