Osobie egzaminowanej zwykle nie wolno korzystać z urządzeń technicznych umożliwiających podpowiadanie z zewnątrz, jak też ściągawek i innych rozwiązań zastępujących pamięć. Czy zatem posiadając w kieszeni, na egzaminie, telefon — włączony, lecz pozostający w trybie samolotowym — zakaz taki naruszamy?
wyrok Wojewódzkiego Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 15 grudnia 2022 r. (III SA/Łd 748/22)
Podstawę dyskwalifikacji zadającego z egzaminu lekarskiego może stanowić wyłącznie korzystanie z urządzeń służących do kopiowania oraz przekazywania i odbioru informacji.
Sprawa zaczęła się od Lekarskiego Egzaminu Końcowego, podczas którego jeden z adeptów sztuki medycznej zdeponował, w związku z wyjściem do toalety, telefon komórkowy — włączony, acz pracujący w trybie samolotowym — co potraktowano jako korzystanie z urządzenia służącego do przekazywania i odbioru informacji.
Komisja w trybie natychmiastowym zdyskwalifikowała mężczyznę, ze skutkiem w postaci zakazu przystąpienia do LEK w najbliższym terminie.
W skardze na tę decyzję zainteresowany podkreślił, że przed egzaminem poinformowano wszystkich, iż telefony powinny zostać wyłączone lub wyciszone, żeby nie przeszkadzały. Nikt nie mówił, że telefonu posiadać nie wolno, nie nakazano także ich zdeponowania, więc przełączył urządzenie w tryb samolotowy, który uniemożliwia jakąkolwiek łączność i porozumiewanie się; nie wyjmował go, nie dotykał; przed wyjściem do toalety został nawet sprawdzony detektorem, problemy zaczęły się po powrocie (do skargi dołączył buling, z którego wynikało, że w spornym czasie nie wykonywał żadnych połączeń).
art. 14d ust. 4, 5 i 9 ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty
4. Test jest rozwiązywany przez zdającego samodzielnie. Podczas zdawania LEK i LDEK zdający nie może korzystać z żadnych pomocy naukowych i dydaktycznych, a także nie może korzystać z urządzeń służących do kopiowania oraz przekazywania i odbioru informacji. Naruszenie tego zakazu lub rozwiązywanie testu niesamodzielnie stanowi podstawę zdyskwalifikowania zdającego, co jest równoważne z uzyskaniem przez niego wyniku negatywnego.
5. W przypadku stwierdzenia w trakcie egzaminu naruszenia zakazu, o którym mowa w ust. 4, lub rozwiązywania testu niesamodzielnie, przewodniczący Zespołu Egzaminacyjnego, o którym mowa w art. 14b ust. 5, dokonuje dyskwalifikacji zdającego i odnotowuje fakt dyskwalifikacji wraz ze wskazaniem jej przyczyny oraz godziną przerwania egzaminu testowego w protokole egzaminacyjnym.
9. Osoba zdyskwalifikowana nie może przystąpić do LEK albo LDEK w kolejnym najbliższym terminie egzaminu przypadającym po dniu dyskwalifikacji.
Zdaniem komisji telefon włączony, acz pozostawiony w trybie samolotowym uniemożliwia wprawdzie nawiązanie jakichkolwiek połączeń, ale w jego pamięci można zapisać mnóstwo danych. Istotą zakazu korzystania z urządzeń nie jest wszakże tylko komunikowanie się z innymi osobami, ale także korzystanie z takiego sprzętu jako nośnika danych.
Wojewódzki Sąd Administracyjny przypomniał, iż przepisy nakładają na egzaminowaną osobę obowiązek samodzielnego rozwiązania testu. W przypadku korzystania podczas egzaminu z pomocy naukowych lub urządzeń telekomunikacyjnych sankcja jest natychmiastowa i obejmuje nie tylko dyskwalifikację i usunięcie z sali, ale też zakaz udziału w kolejnym terminie. Sęk jednak w tym, że podstawą zastosowania sankcji może być wyłącznie „korzystanie” z zakazanych narzędzi — korzystanie, czyli użytkowanie, posługiwanie się — ale nie samo w sobie posiadanie włączonego telefonu, który pozostaje w trybie samolotowym. Nie jest przy tym dopuszczalne aprioryczne założenie, iż każdy, kto włączony telefon posiada przy sobie, na pewno z niego korzysta.
Biorąc zatem pod uwagę, że z dokumentów nie wynika, iżby egzaminowany używał telefonu w jakikolwiek sposób (nie został przyłapany ani na komunikowaniu się, ani na sięganiu po zapisane dane), dyskwalifikacja była bezzasadna, zatem WSA stwierdził jej bezskuteczność.