Sprawca winny przestępstwa znęcania się nad własnym psem może mieć orzeczony zakaz posiadania wszelkich zwierząt w przyszłości. Czy sąd może orzec taki zakaz bez wskazania czasu jego trwania? Czy jednak bezterminowy zakaz powiadania zwierząt jest sprzeczny z ustawą, zaś obarczony tego rodzaju błędem wyrok nie nadaje się do wykonania — lecz tylko do uchylenia?
wyrok Sądu Najwyższego z 13 marca 2024 r. (IV KK 517/23)
Czas trwania środka karnego powinien zostać określony w wyroku skazującym.
Sprawa dotyczyła kobiety, która zignorowała chorobę nowotworową swojego psa, a brak zapewnienia leczenia doprowadził do „stanu agonalnego spowodowanego rozpadem gnilnym nowotworu”, co potraktowano jako znęcanie się nad zwierzęciem.
Sąd I instancji uznał oskarżoną winną przestępstwa, za co wymierzył jej grzywnę w wysokości 1 tys. zł, a także orzekł zakaz posiadania zwierząt — nie precyzując terminu obowiązywania środka karnego.
Kasację od prawomocnego wyroku wniósł Prokurator Generalny, którego zdaniem brak określenia czasokresu trwania zakazu oznacza sankcję dożywotnią, której ustawa wszakże nie przewiduje.
z art. 35 ustawy o ochronie zwierząt
1a. Tej samej karze [pozbawienia wolności do lat 3] podlega ten, kto znęca się nad zwierzęciem.
3a. Sąd może orzec tytułem środka karnego zakaz posiadania wszelkich zwierząt albo określonej kategorii zwierząt w razie skazania za przestępstwo określone w ust. 1 lub 1a.
4b. Zakazy wymienione w ust. 3a-4a orzeka się w latach, od roku do lat 15.
Sąd Najwyższy zgodził się z tymi zarzutami: ustawa o ochronie zwierząt wyraźnie wskazuje, iż zakaz posiadania zwierząt może być orzeczony na okres od 1 roku do 15 lat. Bezterminowy / dożywotni zakaz posiadania zwierząt jest nieznany prawu, zaś uchybienia tego rodzaju nie sposób naprawić w trybie rozstrzygnięcia wątpliwości co do wykonania orzeczenia (art. 13 par. 1 kkw, por. „Sąd nie może orzec zakazu prowadzenia pojazdów „do odwołania””) — zatem nie pozostało nic innego, jak zaskarżony wyrok w tej części uchylić i zwrócić sprawę do ponownego rozpoznania.