Czy przepisy o dostępie do informacji publicznej dotyczą także korespondencji urzędowej? Na przykład treści zawiadomienia o przestępstwie wysłanego przez organ administracji publicznej? Jeśli kilka dni po jego wysłaniu urząd swój donos wycofał? Czy jednak udostępnienie dokumentu wycofanego z obiegu i unieważnionego także mieści się w pojęciu udip? (nieprawomocny wyrok WSA w Olsztynie z dnia 15 lutego 2024 r., II SAB/Ol 156/23).
Sprawa zaczęła się od opublikowania przez burmistrza miasta, na Fejsbóku zdjęć lokalnej jednostki wojskowej. Zdaniem starosty powiatowego doszło w ten sposób do naruszenia zakazu fotografowania obiektów istotnych dla obronności państwa, zatem wysłał on do dowódcy jednostki zawiadomienie o naruszeniu prawa… …a ponieważ rychło się okazało, że ujawnione zdjęcia zostały pobrane z oficjalnej strony internetowej jednostki, w kolejnym piśmie starosta anulował swój donos i poprosił o uznanie go jako nieistniejącego.
Traf chciał, że o sytuacji dowiedział się burmistrz, który wystąpił do starosty o udostępnienie mu treści zawiadomienia. W odpowiedzi szef administracji powiatowej wyjaśnił, że jego wniosek został cofnięty i nie wywarł jakiegokolwiek skutku, a więc nie podlega udostępnieniu w trybie przepisów o dostępie do informacji publicznej…
…a więc burmistrz złożył skargę na bezczynność organu.
W ocenie starosty wniosek o udostępnienie dokumentu wycofanego z obiegu i unieważnionego, podobnie jak cała skarga, to tylko element sporu politycznego i prowadzonej przez burmistrza kampanii wyborczej, a więc stanowi nadużycie prawa do informacji publicznej.
art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o dostępie do informacji publicznej
Udostępnieniu podlega informacja publiczna, w szczególności o:
4) danych publicznych, w tym:
a) treść i postać dokumentów urzędowych, w szczególności:
– treść aktów administracyjnych i innych rozstrzygnięć,
– dokumentacja przebiegu i efektów kontroli oraz wystąpienia, stanowiska, wnioski i opinie podmiotów ją przeprowadzających,
– treść orzeczeń sądów powszechnych, Sądu Najwyższego, sądów administracyjnych, sądów wojskowych, Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu,
b) stanowiska w sprawach publicznych zajęte przez organy władzy publicznej i przez funkcjonariuszy publicznych w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego,
c) treść innych wystąpień i ocen dokonywanych przez organy władzy publicznej,
d) informacja o stanie państwa, samorządów i ich jednostek organizacyjnych;
Odnosząc się do sporu Wojewódzki Sąd Administracyjny przypomniał, że udostępnieniu podlega każda informacja o sprawach publicznych — każda wiadomość wytworzona m.in. przez władze publiczne i osoby pełniące funkcje publiczne, jak też kierowana do tych podmiotów. Informacją publiczną są zatem wszelkie dokumenty urzędowe, tj. treść oświadczenia woli lub wiedzy, utrwalona i podpisana w dowolnej formie przez funkcjonariusza publicznego — w tym korespondencja urzędowa informująca o naruszeniu prawa. Nie ma przy tym znaczenia czy korespondencja taka została przez adresata odebrana i czy podjął on na jej podstawie jakiekolwiek czynności — albowiem udostępnieniu podlegają także dokumenty wycofane z obiegu czy unieważnione (chyba że zdaniem organu zachodzi przesłanka do wydania decyzji o odmowie).
W świetle takiej wykładni WSA stwierdził, iż starosta dopuścił się bezczynności i zobowiązał go do rozpatrzenia wniosku o udostępnienie wysłanego zawiadomienia.