Krajowa Ewidencja Układów Zbiorowych Pracy (projekt)

A skoro niedawno było o pomyśle utworzenia internetowego portalu umożliwiającego udzielanie poparcia kandydatom ubiegającym się o start w wyborach, dziś czas na kilka zdań o tym, że będzie Krajowa Ewidencja Układów Zbiorowych Pracy (projekt ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych).


Bagger
Bagger 1452 — czyli machina oblężnicza epoki Mad Maxa (fot. Olgierd Rudak, CC BY-SA 4.0)

A mianowicie, w olbrzymim skrócie:

  • przedstawiony przez rząd projekt przenosi do ustawy całościową regulację zawierania i ewidencjonowania zakładowych i ponadzakładowych układów zbiorowych pracy, a także porozumień zbiorowych, zastępując cały dział jedenasty kodeksu pracy (tj. art. 238-241(30) kp, które mają zostać uchylone);
  • dla przypomnienia: układ zbiorowy pracy jest źródłem prawa pracy w zakresie określającym treść stosunków pracy i warunków jej wykonywania (projekt wprost wskazuje, iż uzp może regulować m.in. wymiar i normy czas pracy, systemy i rozkłady czasu pracy, warunki wynagradzania, organizację pracy, etc.,etc.); tak czy inaczej układ zbiorowy pracy nie może jednak odbiegać od przepisów ogólnych na niekorzyść pracowników (art. 9 kp);
  • ważna nowość: projekt przewiduje, iż układy zbiorowe pracy mogłyby być zawierane wyłącznie na czas określony, nie dłuższy niż 5 lat w przypadku układu zakładowego i 10 lat w odniesieniu do układu ponadzakładowego; przepis przejściowy ustawy nowelizacyjnej przewiduje „czas start” tych terminów dla już obowiązujących, acz zawartych na czas nieokreślony układów (art. 41 ust. 1 ustawy)
  • (przewijając sporo do przodu): zgodnie z przedstawionym projektem warunkiem wejścia w życie układu zbiorowego pracy ma być jego zgłoszenie do Krajowej Ewidencji Układów Zbiorowych Pracy — zaś postanowienia nieujawnione nie będą stosowane;

art. 9 ust. 1-2 ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych (projekt)
1. Zakładowy układ zbiorowy pracy, ponadzakładowy układ zbiorowy pracy lub porozumienie zbiorowe oraz protokół dodatkowy wchodzi w życie w terminie w nim określonym, nie wcześniej jednak niż z dniem prawidłowo dokonanego zgłoszenia do Krajowej Ewidencji Układów Zbiorowych Pracy, zwanej dalej „KEUZP”.
2. Postanowień zakładowego układu zbiorowego pracy, ponadzakładowego układu zbiorowego pracy lub porozumienia zbiorowego oraz protokołu dodatkowego niezgłoszonego do KEUZP, nie stosuje się.

  • ki diabeł ten KEUZP? ano zgodnie z projektem Krajowa Ewidencja Układów Zbiorowych Pracy ma być prowadzonym przez ministra d/s pracy systemem teleinformatycznym służącym do ewidencjonowania zakładowych układów zbiorowych pracy lub ponadzakładowych układów zbiorowych pracy i protokołów dodatkowych do tych układów oraz porozumień zbiorowych i protokołów dodatkowych do tych porozumień, a także innych czynności dotyczących układów zbiorowych pracy;
  • słowem: KEUZP zastąpić ma aktualny wymóg wpisu układu do rejestru prowadzonego przez ministra pracy lub okręgowego inspektora pracy (art. 241(11) kp);
  • do ewidencji zgłaszane byłyby — przez pracodawców (lub przez organizacje pracodawców, a to w przypadku układów ponadzakładowych) — wszystkie układy zbiorowe pracy, wraz z ich cyfrowym odwzorowaniem; treść zgłoszonych dokumentów ma podlegać udostępnieniu w trybie informacji publicznej;

art. 18 ust. 1 ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych (projekt)
Zgłoszenie do KEUZP polega na wprowadzeniu danych przez odpowiednie formularze systemu teleinformatycznego KEUZP, udostępnionego na stronie internetowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw pracy, a także załączeniu cyfrowego odwzorowania zakładowego układu zbiorowego pracy, ponadzakładowego układu zbiorowego pracy, porozumienia zbiorowego lub protokołu dodatkowego.

  • treść zgłoszenia do KEUZP obejmować ma m.in. tytuł układu zbiorowego pracy, jego datę zawarcia i datę wejścia w życie, termin na jaki zostało zawarte, określenie stron, zakres przedmiotowy, liczbę osób objętych regulacją („z podziałem na płeć”), a także liczbę i nazwy pracodawców, wraz z kodami PKD działalności przeważającej;
  • do Krajowej Ewidencji Układów Zbiorowych Pracy zgłaszane byłyby m.in. informacje o zawarciu układu zbiorowego pracy, przedłużeniu okresu jego obowiązywania, rozwiązaniu układu, a także zawarciu i wypowiedzenia porozumienia zbiorowego; z urzędu minister wpisywać ma informację o sądowym stwierdzeniu nieobowiązywania układu;
  • ciekawe, że projekt zakłada zdecydowanie pasywną rolę ministerstwa, które nie będzie dokonywać prawnej weryfikacji zgłoszonych dokumentów ani samego zgłoszenia — a wyłącznym warunkiem uznania, że zgłoszenie było prawidłowe, jest otrzymanie potwierdzenia o przyjęciu danych, którego elementem będzie automatycznie nadany numer; brak otrzymania potwierdzenia zwrotnego z KEUZP oznacza natomiast, iż było ono nieprawidłowe, nie zawierało wszystkich koniecznych danych, lub też nie zostało prawidłowo podpisane;
  • (dla porównania: aktualnie organ prowadzący rejestr układów zbiorowych pracy weryfikuje treść dokumentów, a układy niezgodne z prawem nie są rejestrowane);
  • sama Krajowa Ewidencja Układów Zbiorowych Pracy ma być powołana w terminie roku od wejścia w życie ustawy, od tego momentu pracodawcy mieliby kolejny rok na zgłoszenie obowiązujących układów — aczkolwiek w tzw. międzyczasie wszystkie dokumenty mają być przesyłane do ministerstwa „normalnie”
  • dla jasności: brak dokonania zgłoszenia do KEUZP układu zbiorowego pracy będzie penalizowane jako wykroczenie zagrożone karą grzywny lub ograniczenia wolności;
  • zaś wśród planowanych zmian w kodeksie pracy w oczy rzuca się wymóg domyślnej regulacji pracy zdalnej w układzie zbiorowym pracy lub protokole dodatkowym;

art. 67(20) § 1 kodeksu pracy (projekt)
Zasady wykonywania pracy zdalnej określa się w zakładowym układzie zbiorowym pracy lub protokole dodatkowym do zawartego już układu.

  • pracodawca mógłby wprowadzić regulamin pracy zdalnej wyłącznie w przypadków braku konsensusu w negocjacjach ze związkami zawodowymi (zaś firmy, w których związków nie ma, regulamin taki nadal będzie mógł być ustalany w drodze konsultacji z przedstawicielami pracowników);
  • od kiedy to wszystko? nowa ustawa o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych miałaby wejść w życie 1 stycznia 2025 r., czyli KEUZP najpóźniej powinna wystartować w 2026 r. — przy czym dokładny termin wynikałby, a jakże, z ministerialnego komunikatu.

Zamiast komentarza: przypomnę, że cały czas czekamy na uruchomienie rządowego systemu kadrowo-płacowego — co wcale nie zmienia faktu, że obowiązująca, acz niewykonywana ustawa o systemie teleinformatycznym do obsługi niektórych umów doczekała się już tekstu jednolitego, zaś niedawno znów poszła jakaś nowelizacja.

subskrybuj
Powiadom o
guest

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

2 komentarzy
Oldest
Newest
Inline Feedbacks
zerknij na wszystkie komentarze
2
0
komentarze są tam :-)x