A skoro wczoraj było o tym, że strefa czystego transportu nie może obejmować całego miasta, dziś czas na kilka zdań o tym, że już niedługo w komunikacji zbiorowej w dużych gminach będą obowiązkowe autobusy zeroemisyjne — a jeśli stężenie dwutlenku azotu w dużym mieście przekroczy dopuszczalne normy, będą także obligatoryjne strefy czystego transportu (projekt ustawy o zmianie ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych oraz ustawy – Prawo ochrony środowiska).
A mianowicie, w pewnym skrócie:
- z aktualnie obowiązującego przepisu nakazujący jednostkom samorządu terytorialnego powyżej 50 tys. mieszkańców wykorzystanie przy organizacji transportu zbiorowego przynajmniej 30% autobusów zeroemisyjnych znika ów dolny limit — po zmianie samorządy będą miały obowiązek wykorzystywać wyłącznie autobusy zeroemisyjne lub napędzane biometanem (analogicznie usługi przewozowe będą mogły być zlecane wyłącznie przedsiębiorcom dysponującym takim taborem);
- jednak obowiązkowe autobusy zeroemisyjne w komunikacji zbiorowej to nie wszystko: projekt zakłada także, że gminy powyżej 100 tys. mieszkańców (tudzież gminne spółki i inni podwykonawcy świadczący usługi przewozowe) będą mogły kupować dla komunikacji miejskiej wyłącznie autobusy zeroemisyjne;
art. 36 ust. 3 ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych (projekt)
Gmina, w której liczba mieszkańców jest wyższa niż 100 000, związek metropolitalny, o którym mowa w art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o związku metropolitalnym w województwie śląskim oraz podmiot, któremu ta gmina albo ten związek zlecili lub powierzyli wykonywanie przewozów pasażerskich w transporcie drogowym w ramach komunikacji miejskiej w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym, nabywają wyłącznie autobusy zeroemisyjne w celu wykonywania takich przewozów na obszarze tej gminy albo tego związku.
- zniknąć ma przy tym przepis nakazujący samorządowcom sporządzanie cyklicznych analiz kosztów i korzyści wynikających z korzystania z autobusów zeroemisyjnych;
- to nadal nie wszystko: jeśli w mieście powyżej 100 tys. mieszkańców zostaną przekroczone normy zanieczyszczenia (mierzone stężeniem dwutlenku azotu), władze miasta będą miały obowiązek utworzenia strefy czystego transportu;
art. 39 ust. 3a ustawy o elektromobilności (projekt)
Jeżeli ocena poziomów substancji w powietrzu, o której mowa w art. 89 ust. 1 ustawy prawo ochrony środowiska wykazała przekroczenie poziomu dopuszczalnego dwutlenku azotu w mieście, w którym liczba mieszkańców jest wyższa niż 100 000, ustanawia się w tym mieście strefę czystego transportu w terminie 9 miesięcy od dnia otrzymania przez prezydenta miasta wyników oceny (…).
- (dla jasności: przepis przejściowy przewiduje obowiązek wprowadzenia strefy czystego transportu już w ciągu 6 miesięcy — a to w przypadku pierwszego negatywnego badania czystości powietrza w mieście);
- taka obowiązkowa STC będzie mogła zostać zlikwidowana najwcześniej po 3 latach — jeśli w tym czasie przedstawiona przez GIOŚ coroczna analiza poziomu zanieczyszczeń nie wykaże przekroczenia dopuszczalnego poziomu stężeń NO2.
Od kiedy to wszystko? Trochę trudno powiedzieć, ponieważ propozycja przewiduje 14-dniowe vacatio legis, więc wszystko będzie zależeć od czasu skierowania projektu do laski marszałkowskiej oraz tempa prac legislacyjnych w parlamencie.