Każdy, kto dostrzegł jakieś błędy czy wypaczenia w pracy urzędów, może złożyć skargę na dostrzeżone zaniedbania i nieprawidłowości, to oczywista oczywistość. Zakładając, że skarżący otrzyma niesatysfakcjonującą go odpowiedź — czy dopuszczalna jest skarga do WSA na zawiadomienie o sposobie załatwieniu skargi?
nieprawomocne postanowienie WSA w Łodzi z 14 czerwca 2024 r. (III SA/Łd 366/24)
Ocena prawidłowości prowadzenia postępowania skargowego w trybie przepisów Działu VIII kodeksu postępowania administracyjnego nie podlega kontroli sądów administracyjnych. W konsekwencji w zakresie właściwości sądów administracyjnych nie pozostaje również sposób załatwienia skargi powszechnej przez uprawniony organ (art. 237 § 1 i 3 kpa), niezależnie od formy jaka zostanie temu nadana, jego bezczynność, jak również samo zaniedbanie lub nienależyte wykonywanie zadań przez właściwe organy.
Sprawa zaczęła się od odmowy przyjęcia wniosku o wyrobienie dowodu osobistego bez zgody na pobieranie odcisków palców…
…i wniesionej do wojewody skargi, w której zainteresowany zwrócił uwagę, że rozporządzenie wprowadzające obowiązek pobierania linii papilarnych do dokumentu tożsamości zostało zakwestionowane przez TSUE, zatem urzędnicy powinni byli przyjąć wniosek i dowód osobisty wydać.
W odpowiedzi na skargę wojewoda odpisał, że nie stwierdził żadnych nieprawidłowości — a zainteresowany wniósł do WSA skargę na negatywną odpowiedź.
W wydanym postanowieniu Wojewódzki Sąd Administracyjny odrzucił tak sformułowaną skargę jako niedopuszczalną.
art. 227 kodeksu postępowania administracyjnego
Przedmiotem skargi może być w szczególności zaniedbanie lub nienależyte wykonywanie zadań przez właściwe organy albo przez ich pracowników, naruszenie praworządności lub interesów skarżących, a także przewlekłe lub biurokratyczne załatwianie spraw.
art. 237 par. 3 kpa
O sposobie załatwienia skargi zawiadamia się skarżącego.
art. 238 par. 2 kpa
Zawiadomienie o sposobie załatwienia skargi powinno zawierać: oznaczenie organu, od którego pochodzi, wskazanie, w jaki sposób skarga została załatwiona, oraz podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego osoby upoważnionej do załatwienia skargi. Zawiadomienie o odmownym załatwieniu skargi powinno zawierać ponadto uzasadnienie faktyczne i prawne oraz pouczenie o treści art. 239.
W uzasadnieniu orzeczenia WSA przypomniał, że tzw. powszechna skarga administracyjna służy sygnalizowaniu błędów, zaniedbań i nienależytego wykonywania obowiązków przez urzędy i urzędników, w tym przewlekłości i biurokracji. Skarga uregulowana w art. 227 kpa nie służy załatwianiu indywidualnych spraw i nie zastępuje np. odwołania od decyzji lub skargi na bezczynność lub przewlekłość w postępowaniu wywołanym wnioskiem. Postępowanie skargowe ma charakter odrębny, jednoinstancyjny i odformalizowany, kończy się czynnością materialno-techniczną, tj. zawiadomieniem o podjętych działaniach. Zawiadomienie takie nie rozstrzyga żadnej konkretnej sprawy administracyjnej, nie jest aktem administracyjnym, ani nie stanowi czynności z zakresu administracji publicznej. Kodeks postępowania administracyjnego nie przewiduje żadnego sposobu odwołania się od odpowiedzi na skargę (można co najwyżej ponowić skargę lub wnieść skargę na skargę, acz mając na uwadze art. 239 par. 1 kpa), zaś z racji jej charakteru skarga na zawiadomienie o załatwieniu skargi nie mieści się w katalogu materii podlegającej kognicji sądów administracyjnych (art. 3 par. 2 ppsa) — a więc jest niedopuszczalna.
Zamiast komentarza: decyzji nie wydadzą, bezczynności nie stwierdzą, skargę załatwią odmownie… chyba zacznę wierzyć, że to jakiś spisek.