Czy przymus adwokacko-radcowski dotyczy także cofnięcia skargi kasacyjnej? Czy jednak dopuszczalne jest samodzielne cofnięcie skargi przez stronę? (postanowienie Sądu Najwyższego z 27 listopada 2020 r., V CSK 353/20).
Orzeczenie wydano w postępowaniu kasacyjnym rozpoczętym skargą powódki. Wkrótce po wniesieniu skargi powódka zmarła, więc SN zawiesił postępowanie, aby je podjąć przy udziale następców prawnych powódki (spadkobierców), którzy rychło cofnęli — w sporządzonym osobiście (nie przez adwokata lub radcę prawnego) piśmie — skargę kasacyjną.
art. 87(1) § 1 kodeksu postępowania cywilnego
W postępowaniu przed Sądem Najwyższym obowiązuje zastępstwo stron przez adwokatów lub radców prawnych, a w sprawach własności intelektualnej także przez rzeczników patentowych. Zastępstwo to dotyczy także czynności procesowych związanych z postępowaniem przed Sądem Najwyższym, podejmowanych przed sądem niższej instancji.
Sąd Najwyższy zauważył, iż w postępowaniu kasacyjnym stronie brak zdolności postulacyjnej, zatem strona nie może sama wnieść skargi kasacyjnej — tzw. przymus adwokacko-radcowski (który nie dotyczy… adwokatów).
art. 398(21) kodeksu postępowania cywilnego
Jeżeli nie ma szczególnych przepisów o postępowaniu przed Sądem Najwyższym, do postępowania tego stosuje się odpowiednio przepisy o apelacji, z tym że skargę kasacyjną cofnąć może również sama strona, a termin na sporządzenie uzasadnienia orzeczenia przez Sąd Najwyższy wynosi miesiąc.
Wyjątkiem od tej reguły jest jednak cofnięcie skargi kasacyjnej, co może nastąpić samodzielnie przez stronę i nie podlega kontroli sądu. Cofnięcie skargi kasacyjnej jest ujemną przesłanką procesową, zatem w takim przypadku następuje umorzenie postępowania kasacyjnego — przez sąd odwoławczy, jeśli strona podjęła taką decyzję przed przesłaniem akt do Sądu Najwyższego, lub przez sam SN, jeśli akta sprawy zostały już przedstawione.