Krótko i na temat: z przedstawionej dziś opinii rzecznika generalnego Macieja Szpunara (w sprawie przed TSUE, Asociación Profesional Elite Taxi przeciwko Uber Systems Spain SL, C‑434/15) wynika, że chociaż usługi świadczone przez Uber, mają charakter nowatorski, to jednak nie mogą być zakwalifikowane jako usługa społeczeństwa informacyjnego — zaś jako de facto usługa transportowa, Uber może być objęty krajowymi wymogami w zakresie licencjonowania przewoźników.
Przed Trybunałem Sprawiedliwości EU toczy się postępowanie (w ramach odesłania prejudycjalnego) dotyczące skargi organizacji zawodowej barcelońskich taksówkarzy, których zdaniem kierowcy przewożący pasażerów w ramach usługi Uber powinni spełniać wszystkie wymogi, do których zobowiązani są właściciele taksówek.
Zdaniem rzecznika generalnego w przypadku Ubera można mówić o usłudze mieszanej, która w części świadczona jest drogą elektroniczną (zamawianie i rozliczanie usługi), ale sama usługa przewozu siłą rzeczy świadczona jest w świecie rzeczywistym. Owszem, usługi mieszane mogą być wyjątkowo zakwalifikowane jako usługa społeczeństwa informacyjnego, jednakże pod warunkiem, że świadczenie „fizyczne” jest niezależne gospodarczo od wykonywanego drogą elektroniczną (np. pośrednictwo w rezerwacji hoteli) lub też jeśli usługodawca świadczy całość usług, a jej główny składnik jest wykonywany drogą elektroniczną (np. sprzedaż on-line towarów fizycznych).
Tymczasem działalność kierowców jeżdżących dla Ubera nie jest niezależna od platformy elektronicznej, zaś sam Uber sprawuje pełną kontrolę nad sposobem wykonywania usługi (ustalanie warunków dostępu, ustalanie taryf i wypłacanie premii, nadzór nad jakością przewozów, etc. Nie ma przy tym znaczenia, że do świadczenia usług stosowane są nowatorskie technologie takie jak geolokalizacja czy aplikacje na smartfony — albowiem wykonywania za ich pośrednictwem usługa kojarzenia pasażerów i kierowców nie ma charakteru samodzielnego wobec usługi przewozowej (nie jest to pośrednictwo, jest to element usługi przewozowej.
Stąd też rzecznik generalny zaproponował rozstrzygnięcie, iż „usługa polegająca na kojarzeniu, za pomocą oprogramowania na telefony komórkowe, potencjalnych pasażerów z kierowcami oferującymi indywidualne usługi przewozu miejskiego na żądanie, w sytuacji gdy dostawca rzeczonej usługi kojarzenia sprawuje kontrolę nad istotnymi warunkami wykonywanych w tych ramach świadczeń przewozowych, w szczególności w zakresie ich cen, nie stanowi usługi społeczeństwa informacyjnego w rozumieniu tych przepisów” — co oznacza, że w przypadku uwzględnienia tego poglądu w wyroku TSUE, Uber może być zobowiązany do podjęcia wszystkich administracyjnych i licencyjnych kroków wymaganych od przedsięwzięć taksówkarskich.
Na marginesie: rzecz jasna zgadzam się z tezami opinii, nie mam bowiem wątpliwości, iż Uber to jeszcze jedna usługa przewozowa — natomiast diabeł jak zawsze tkwi w szczegółach, czyli w niejasnym (?) zapale regulowania przewozów taksówkarskich (i coraz większym zapale do regulowania przez państwo innych usług — dojdzie i do e-usług, a jakże).
PS Już po publikacji tekstu otrzymałem oświadczenie biura prasowego Uber — publikuję je zgodnie z zasadą powiedz co masz do powiedzenia, lecz daj się wypowiedzieć innym:
Zapoznaliśmy się z ogłoszoną dziś niewiążącą opinią i czekamy na rozstrzygnięcie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które powinno ukazać się w tym roku. Uznanie za firmę transportową nie będzie miało żadnego wpływu na to, jak nasza działalność jest regulowana w większości krajów Unii Europejskiej. Utrudni to jednak bardzo potrzebne reformy przestarzałych regulacji, które uniemożliwiają milionom Europejczyków bezpieczne zamawianie przejazdów za pomocą jednego kliknięcia. — Biuro Prasowe Uber Polska