A skoro jakiś czas temu było o tym, że Trybunał Konstytucyjny uważa, iż przepisy dopuszczające podwójną karalność przestępstwa i wykroczenia nie naruszają Konstytucji RP (K 45/14), to dziś będzie o tym, ze lanie oleju opałowego do samochodu z silnikiem diesla jest wykroczeniem — oraz przestępstwem karno-skarbowym.
Rozchodzi się oczywiście o art. 52b kw, który pozwala na ukaranie grzywną do 500 złotych kierowcy zużywającego olej opałowy do celów napędowych.
art. 52b kodeksu wykroczeń
Kto zużywa olej opałowy do celów napędowych, podlega karze grzywny do 500 zł.
Podkreślić warto: literalnie karze podlega jazda samochodem (domyślnie: z silnikiem o zapłonie samoczynnym, niech was nawet nie kusi lać oleju do silników o zapłonie iskrowym!), do którego zatankowany został olej opałowy zamiast oleju napędowego. Odpowiedzialności tej nie podlega zatem właściciel samochodu, lecz kierowca auta, w którego zbiorniku w czasie kontroli było paliwo niewłaściwej barwy — bo to on właśnie zużywa ów olej opałowy.
Czy przepis służy ochronie środowiska przed skutkami zanieczyszczeń i obronie przed smogiem? Z pewnością nie: dodany nowelizacją z 2002 r. art. 52b kw chroni interes fiskusa — olej opałowy jest przecież tym samym co olej napędowy, różnią się wysokością akcyzy (przypomina mi się stary dowcip: czy możesz mi podać chlorek sodu, proszę?).
Nie oznacza to jednak, że właściciel auta tankujący olej opałowy do tedejka może spać spokojnie — dla niego jest przecież art. 73a kks, czyli przestępstwo zmiany przeznaczenia wyrobu akcyzowego — na przykład używanie oleju opałowego do napędu pojazdu mechanicznego (dla większości po prostu tankujących olej opałowy liczy się art. 73a par. 3 kks — próg ustawowy z art. 53 par. 3 kks to pięciokrotność minimalnego wynagrodzenia, czyli w 2017 r. — 5 x 2000 złotych).
art. 73a kodeksu karnego skarbowego
§ 1. Kto w użyciu wyrobu akcyzowego zmienia jego przeznaczenie, w szczególności używa oleju opałowego jako oleju napędowego, przez co naraża podatek akcyzowy na uszczuplenie,
podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie.
§ 2. Jeżeli kwota narażonego na uszczuplenie podatku akcyzowego jest małej wartości, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1
podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych.
§ 3. Jeżeli kwota narażonego na uszczuplenie podatku akcyzowego nie przekracza ustawowego progu, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1
podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
Jak się ma „użycie” z art. 73a kks do „zużywania” z art. 52b kw? Szukajcie w orzecznictwie — np. w wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 15 stycznia 2015 r. (sygn. akt II AKa 293/14) stwierdzono, że w przepisie chodzi o każde zastosowanie wyrobu akcyzowego, także wprowadzanie do obrotu i sprzedaż.
Czy można dostać dwie kary — i z art. 52b kw, i z art. 73a kks? Na to pytanie odpowiada art. 8 par. 1 kks, zgodnie z którym w przypadku zbiegu przestępstwa skarbowego (lub wykroczenia skarbowego) z wykroczeniem „stosuje się każdy z tych przepisów”.