Krótko i na temat: w Dzienniku Ustaw opublikowano nowelizację kodeksu spółek handlowych pozwalającą na odbywanie zgromadzeń wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej (ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy — Kodeks spółek handlowych, Dz.U. z 2019 r. poz. 1543). Co oznacza, że po 10 latach od wprowadzenia przepisów umożliwiających organizację na odległość walnych zgromadzeń w spółkach akcyjnych (dodany art. 406(5) ksh) ułatwienia dotyczyć będą także wspólników sp. z o.o. (tym razem za sprawą dodanego art. 234(1) ksh).
Celem uprzystępnienia regulacji zainteresowanym:
- zgodnie z dodanym art. 234(1) ksh wspólnik spółki z o.o. będzie mógł wziąć udział w zgromadzeniu wspólników przez internet (ściśle „przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej”) — pod warunkiem jednak wpisania takiej możliwości do umowy spółki;
- co oznacza, że oznacza to, że zgromadzenie na odległość nie odbędzie się w trybie ad hoc, lecz wyłącznie pod warunkiem uprzedniej zgody wspólników wyrażonej w umowie spółki;
art. 234 (1) ksh
§ 1. Umowa spółki może dopuszczać udział w zgromadzeniu wspólników przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, co obejmuje w szczególności:
1) transmisję obrad zgromadzenia wspólników w czasie rzeczywistym;
2) dwustronną komunikację w czasie rzeczywistym, w ramach której wspólnicy mogą wypowiadać się w toku obrad zgromadzenia wspólników, przebywając w miejscu innym niż miejsce obrad zgromadzenia wspólników;
3) wykonywanie osobiście lub przez pełnomocnika prawa głosu przed lub w toku zgromadzenia wspólników.
§ 2. W przypadku gdy umowa spółki dopuszcza udział w zgromadzeniu wspólników przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, udział wspólników w zgromadzeniu wspólników może podlegać jedynie wymogom i ograniczeniom, które są niezbędne do identyfikacji wspólników i zapewnienia bezpieczeństwa komunikacji elektronicznej.
- czym są owe środki komunikacji elektronicznej? oczywiście należy sięgnąć do definicji w ustawie o świadczeniu usług drogą elektroniczną, która mówi, iż są to „rozwiązania techniczne, w tym urządzenia teleinformatyczne i współpracujące z nimi narzędzia programowe, umożliwiające indywidualne porozumiewanie się na odległość przy wykorzystaniu transmisji danych między systemami teleinformatycznymi, a w szczególności pocztę elektroniczną”, z tą wszakże różnicą, że poczta elektroniczna nie pozwala na komunikację i transmisję w czasie rzeczywistym;
- środki komunikacji elektronicznej powinny pozwalać na realizację wspólnikom pełni ich praw, a w szczególności: (i) transmisję obrad w czasie rzeczywistym; (ii) dwustronną komunikację, tak, by wspólnik przebywający poza miejscem zorganizowania zgromadzenia mógł się wypowiadać; (iii) wykonywanie prawa głosu (pewnego rodzaju odrębnością jest możliwość głosowania przed samym zgromadzeniem — oczywiście odnosi się to do uchwał, które są przewidziane w porządku);
- jednakże warto podkreślić, że ustawa nie piętrzy w tym zakresie dodatkowych powinności — nie ma słowa o żadnej budowie systemów, zapewnieniu ich rozliczalności, stosowaniu kwalifikowanych e-podpisów, etc., etc., (ustawodawca zastrzega, iż możliwość udziału w zgromadzeniu wspólników spółki z o.o. przez internet nie może podlegać innym ograniczeniom niż te, które są niezbędne dla ich prawidłowej identyfikacji i bezpieczeństwa komunikacji) — ergo powinien wystarczyć jakiś darmowy wideo-czat (Signal, Łocap, etc.);
- nadto protokół internetowego zgromadzenia udziałowców nie musi zawierać podpisów ich uczestników (art. 248 par. 2 ksh).
A jakby ktoś miał wątpliwości (bo ja mam):
- czy komunikacja „dwustronna” oznacza także „wielostronną” (np. trójstronną)? Literalnie przepis rozumiałbym w ten sposób, że jacyś wspólnicy mogą być w innym — ale jednym, jedynym — miejscu, niż samo zgromadzenie wspólników, co wyklucza sytuację, w której wspólnik Augustyniak będzie w Augustowie, wspólniczka Białowieska w Białowieży, zaś wspólnik Cetniewski w…
- no właśnie: czy art. 234(1) ksh czy to oznacza, że zgromadzenie wspólników spółki z o.o. może być zorganizowane przez internet? uważam, że taka interpretacja jest niedopuszczalna: nadal bowiem generalną zasadą jest, że miejscem zgromadzenia wspólników jest siedziba spółki lub inne miejsce na terytorium Polski (art. 234 par. 1 ksh), zaś nowa regulacja dotyczy tylko i wyłącznie udziału w takim zgromadzeniu przy użyciu środków komunikacji elektronicznej — jednak samo zgromadzenie powinno być zorganizowane w tradycyjnym trybie.
Tak czy inaczej ułatwiający życie art. 234(1) ksh wejdzie w życie po 14-dniowym vacatio legis.