Krótko i na temat: czy koncesja na hazard online — zastrzeganie przez państwo na swoją rzecz możliwości świadczenia usług w zakresie organizacji gier losowych — może być traktowane jako naruszenie prawa europejskiego?
wyrok TSUE z 22 czerwca 2017 r. w sprawie Unibet International Ltd. p-ko Nemzeti Adó- és Vámhivatal Központi Hivatal (C‑49/16)
1) Wykładni art. 56 TFUE należy dokonywać w taki sposób, że stoi on na przeszkodzie ustawodawstwu krajowemu takiemu jak rozpatrywane w postępowaniu głównym, które ustanawia system koncesji i zezwoleń na urządzanie gier losowych online, jeżeli zawiera ono przepisy dyskryminujące operatorów posiadających siedziby w innych państwach członkowskich lub jeśli przewiduje ono przepisy niedyskryminujące, stosowane jednak w sposób nieprzejrzysty lub wykonywane w sposób, który uniemożliwia lub utrudnia kandydaturę niektórych oferentów posiadających siedziby w innych państwach członkowskich.
2) Wykładni art. 56 TFUE należy dokonywać w taki sposób, że stoi on na przeszkodzie sankcjom, takim jak rozpatrywane w postępowaniu głównym, nałożonym z powodu naruszenia ustawodawstwa krajowego, ustanawiającego system koncesji i zezwoleń na urządzanie gier losowych jeżeli omawiane ustawodawstwo krajowe okazuje się być sprzeczne z tym postanowieniem.
Spór dotyczył maltańskiej spółki zajmującej się organizowaniem hazardu przez internet oraz madziarskiego urzędu celnego. Zgodnie z węgierskim prawem świadczenie usług gier losowych online wymaga zezwolenia wydanego przez urząd celny — zawsze, jeśli usługa hazardu dostępna jest w języku węgierskim — jednakże dodatkowo ustawa wprowadza monopol podmiotów państwowych (w tym spółek o państwowym kapitale). Wyjątkowo uprawnienie to może być przeniesione na „wiarygodnego operatora” w drodze koncesji — warunkiem jest jednak organizowanie hazardu na terytorium Węgier przez 10 lat.
Zdaniem urzędu Unibet, świadcząc usługi w języku węgierskim, ale bez stosownego zezwolenia, naruszył prawo, zatem nakazano czasowe zablokowanie dostępu do stron internetowych spółki oraz nałożono na podmiot grzywnę.
Zdaniem Unibet węgierskie wymogi w zakresie organizacji hazardu online były sprzeczne z unijną zasadą swobody usług (art. 56 TFUE) — bo nie dość, że faworyzuje państwowe podmioty, to przez ostatnie lata nie urządzono żadnego przetargu na udzielenie koncesji na urządzanie hazardu online (por. wyrok TSUE z 30 kwietnia 2014 r., C‑390/12).
Sprawa w trybie prejudycjalnym trafiła do TSUE, który orzekł po myśli maltańskiej spółki: nie można dyskryminować podmiotów z innych państw EU w zakresie urządzania gier losowych online, ani też stosować niedyskryminujących kryteriów w sposób de facto dyskryminujący takie podmioty — ani też nakładać kar za naruszenie norm prawnych urągających zasadzie swobody świadczenia usług. Kryterium wieloletniego świadczenia usług jest nieprzejrzyste i zdaniem TSUE nie jest uzasadnione ochroną konsumentów lub porządku publicznego.
Zamiast komentarza:
- prowadzenie działalności w zakresie gier liczbowych, loterii pieniężnych, gry telebingo oraz gier na automatach poza kasynem gry jest objęte monopolem państwa (art. 5 ust. 1 ustawy o grach hazardowych);
- urządzanie gier hazardowych przez sieć Internet, z wyjątkiem zakładów wzajemnych i loterii promocyjnych, jest objęte monopolem państwa (art. 5 ust. 1b ustawy);
- działalność w zakresie gier cylindrycznych, gier w karty, gier w kości i gier na automatach może być prowadzona po uzyskaniu koncesji na kasyno gry (art. 6 ust. 1 ustawy);
- działalność w zakresie gier bingo pieniężne może być prowadzona po uzyskaniu zezwolenia na prowadzenie salonu gry bingo pieniężne (art. 6 ust. 2 ustawy).