Z pewnym opóźnieniem: 28 kwietnia 2016 r. na WPAiE Uniwersytetu Wrocławskiego odbyła się ogólnopolska konferencja „Przyszłość prawnej ochrony zwierząt w Polsce”, której organizatorem było Koło Naukowe Praw Zwierząt UWr (linkuję do Fejsbóka, ponieważ nie widzę prawilnej strony), a na której (dzięki zaproszeniu dr hab. Joanny Helios, wspóopiekunki koła, razem z dr hab. Wiolettą Jedlecką) miałem możność ciekawie spędzić pięć godzin.
I chociaż nie zamierzam omawiać szczegółowo przebiegu konferencji, luźno zasygnalizuję obecnie kilka ciekawych wątków, które udało mi się wynotować — a które zapewne posłużą jako inspiracja do napisania paru tekstów:
- interesujący wydał mi się wątek historyczny (dr Piotr Listos): ochrona zwierząt na ziemiach polskich zaczęła się od ustawy o policji weterynaryjnej (1844 r.), która miała na celu zwalczanie chorób zakaźnych — opieka nad zwierzętami miała na celu ochronę człowieka przed wścieklizną, zaś ochrona wynikająca z pobudek humanitarnych jest w pewnym sensie następstwem potrzeby zwalczania chorób;
- ochrona zwierząt jest wpisana w konstytucji RFN (art. 20a, „zwierzęta” dopisane w 2002 r.; Karolina Gil z UŚ);
- mówi się czasem o „prawach zwierząt”, tymczasem z punktu widzenia istoty praw podmiotowych to niemożliwe, żeby zwierzęta były podmiotem praw — tak naprawdę prawa zwierząt to obowiązki człowieka wobec zwierząt (dr Łukasz Żukowski);
- interesująca była część praktyczna — w jaki sposób organizacje społeczne fizycznie (i prawnie ;-) oddziałują na strony postępowania o odebranie maltretowanego zwierzęcia („strój paramilitarny wzbudza respekt”, Martyna Sługocka, fundacja 2 plus 4);
- niezmiernie interesujące był wątek kolizji wartości: swobody religijne w postaci prawa do uboju rytualnego a ochrona zwierząt (por. bardzo kontrowersyjny wyrok TK z 10 grudnia 2014 r., K 52/13);
- oraz prawa łowieckiego (ciekawym przykładem parcia parlamentu na myślistwo był przepis zezwalający na quasi-wywłaszczenie ziemi pod obwód łowiecki bez zgody jej właściciela, por. wyrok TK z 10 lipca 2014 r., P 19/13);
- bardzo spodobało mi się ekspresyjne wystąpienie Dawida Karasia (Ekostraż), który na twardych liczbach wykazał, że organy ścigania oraz sądy dość pobłażliwie traktują przestępstwa z ustawy o ochronie zwierząt — w odniesieniu do badanych przypadków tylko 19% zawiadomień kończyło się aktem oskarżenia (acz wśród zawiadomień zdarzają się też te wynikające z błędnej oceny), natomiast wśród orzekanych wyroków aż 86% kończy się zawieszeniem.
A jeśli ktoś myśli, że były tylko opowieści, oklaski itepe — muszę wyrwać z mylnego błędu: nawet środowisko „prozwierzęce” (jakoś nie przepadam za tym określeniem) jest nieźle podzielone, mieszczą się w nim także (co było widać w dyskusji):
- zwolennicy odstrzeliwania dzików celem walki z Afrykańskim pomorem świń (mnie akurat martwi to, że komuś nie wydaje się nielogiczne strzelanie na chybił-trafił, bo jeśli prewencyjny odstrzał ma być skuteczny, to powinien obejmować 100% populacji dzika);
- weganie, którzy pamiętają, że człowiek jest jedynym stworzeniem, które pije cudze mleko (pozyskuje się je na szkodę krów) — podczas gdy przecież część działaczy organizacji zajmujących się dobrostanem zwierząt na pewno spożywa mięso;
- urzędnicy Inspekcji Weterynaryjnej, którzy wysłuchują niekończących się narzekań na inercję organów administracyjnych.
Niestety, w pewnym momencie musiałem oddalić się z miejsca zdarzenia (aby czynnie zrealizować prawa mojej psinki), nie było więc mi dane wysłuchać referatów poświęconych m.in. hodowli zwierząt futerkowych, fabrykom zwierząt oraz ogrodom zoologicznym, niemniej porcja informacji, którą udało mi się uzyskać i tak nie jest mała.
Organizatorom konferencji należą się duże brawa za profesjonalne zorganizowanie takiej fajnej konferencji — prelegentom za interesujące wypowiedzi — widzom za czynny udział.