Czy możliwe jest odliczenie wydatków na zakup komórki lokatorskiej od dochodu po sprzedaży innego mieszkania? Czy jednak takie pomieszczenie przynależne jak garaż czy piwnica nie służy zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych, zatem koszt ten odliczeniu nie podlega? A może rzecz rozbija się o to co jest częścią składową mieszkania — więc „dokupiona” komórka lokatorska siłą rzeczy się nie mieści w tym pojęciu?
wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1 czerwca 2022 r. (II FSK 2638/19)
Koszt nabycia komórki lokatorskiej, która nie stanowi „pomieszczenia przynależnego” do samodzielnego lokalu mieszkalnego w rozumieniu art. 2 ust. 4 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali nie może zostać uznany za wydatek poniesiony na nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu w rozumieniu art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Sprawa zaczęła się od interpretacji podatkowej, w której skarbówka m.in. stwierdziła, że komórka lokatorska, choćby znajdowała się w tym samym budynku co mieszkanie, nie ma charakteru mieszkalnego, a więc nie służy zaspokajaniu własnych potrzeb mieszkalnych, toteż wydatek poniesiony na jej zakup — późniejszy, niż sama transakcja nabycia mieszkania — nie może być odliczony od dochodu po sprzedaży innej nieruchomości.
We wniesionej do sądu skardze podatniczka zauważyła, iż orzecznictwo stoi na stanowisku, że nie ma podstaw do odrębnej oceny prawnopodatkowej przynależności (np. garażu zakupionego łącznie z mieszkaniem, wyrok WSA w Gdańsku z 6 lutego 2013 r., sygn. akt I SA/Gd 1310/12) zatem komórka lokatorska, która służy do poprawy komfortu życia (przechowywania chwilowo niepotrzebnych rzeczy) i która jest częścią tego samego budynku mieszkalnego, powinna być traktowana identycznie.
(Zainteresowanym podpowiem, że stan faktyczny był znacznie szerszy, obejmował m.in. wydatkowanie pieniędzy na spłatę wcześniejszego kredytu hipotecznego i na remont mieszkania, w tym na meble do montażu, zaś w stanie faktycznym był jeszcze ślub, darowizna udziału w nieruchomości, rozwód i kredyt zaciągnięty przez podatniczkę jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego.)
art. 2 ust. 4 ustawy o własności lokali
Do lokalu mogą przynależeć, jako jego części składowe, pomieszczenia, choćby nawet do niego bezpośrednio nie przylegały lub były położone w granicach nieruchomości gruntowej poza budynkiem, w którym wyodrębniono dany lokal, a w szczególności: piwnica, strych, komórka, garaż, zwane dalej „pomieszczeniami przynależnymi”.
art. 21 ust. 25 ust. 1 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
Za wydatki poniesione na [własne cele mieszkaniowe] uważa się:
1) wydatki poniesione na:
a) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
Wojewódzki Sąd Administracyjny zauważył, że częściami składowymi samodzielnego lokalu mieszkalnego mogą być pomieszczenia przynależne, ale mogą też stanowić odrębny lokal będący odrębnym przedmiotem prawa własności. Gdyby zatem transakcja była na jednym akcie notarialnym równocześnie obejmującym komórkę jako część składową nieruchomości (art. 50 kc), to pogląd by się bronił (wyrok WSA w Warszawie z 5 lutego 2017 r., III SA/Wa 618/16) — ale odliczenie od dochodu „dokupionej” komórki lokatorskiej jest niemożliwe (wyrok WSA w Gliwicach z 12 czerwca 2019 r., I SA/Gl 208/19).
Pogląd ten podtrzymał Naczelny Sąd Administracyjny: pomieszczeniem przynależnym może być tylko jego część składowa; część składowa natomiast nie może być odrębnym przedmiotem własności (art. 47 par. 1 kc). Kupiona na osobnym akcie notarialnym komórka lokatorska jest odrębnym lokalem, więc chociaż położona jest w tym samym budynku, będzie stanowiła odrębną nieruchomość – nie będzie zatem częścią składową mieszkania (jego pomieszczeniem przynależnym). Biorąc zatem pod uwagę, że zwolnienie przysługuje od nabycia lokalu mieszkalnego, to komórka lokatorska nie będąca częścią składową nie może być traktowana jako pomieszczenie przeznaczone na cele mieszkalne, nawet jeśli brać to pod uwagę przez pryzmat „komfortu” podatnika.