A teraz coś z całkiem innej beczki czyli kilka zdań o tym, że określenie EMMENTALER odnosi się do rodzaju sera, zatem nie może być zarejestrowane jako znak towarowy — nawet jeśli równocześnie służy jako oznaczenie geograficznego pochodzenia towarów (wyrok Sądu UE z 24 maja 2023 r. w/s Emmentaler Switzerland vs. EUIPO, T‑2/21).
Sprawa zaczęła się od złożonego przez Emmentaler Switzerland AOP wniosku o rejestrację unijnego słownego znaku towarowego EMMENTALER, dla towarów określonych jako „sery o chronionej nazwie pochodzenia »Emmentaler«” (kilka tygodni wcześniej identyczny znak został zarejestrowany przez WIPO pod nr 1378524).
EUIPO odmówiło uwzględnienia wniosku: emmentaler to po prostu rodzaj pochodzącego ze Szwajcarii sera twardego z dziurami (jest to „tłusty ser szwajcarski z dziurami wielkości wiśni i o posmaku nasion orzecha włoskiego”) a więc można uznać, iż zgłoszony znak ma charakter opisowy, a także opiera się wyłącznie na odniesieniu do rodzaju lub pochodzenia geograficznego wyrobu.
W skardze na tę decyzję wnioskodawca podkreślił, że rozporządzenie w/s znaku towarowego UE nie zakazuje rejestracji określeń opartych o oznaczenie geograficzne pochodzenia towarów — jako unijnego znaku wspólnego. Różnica polega na tym, że znak wspólny nie tworzy bezwzględnego monopolu, przez co każdy producent sera emmentaler mógłby używać oznaczenia „emmentaler”.
art. 7 ust. 1 lit. b) i c) rozporządzenia 2017/1001 w/s znaku towarowego UE
Nie są rejestrowane:
b) znaki towarowe, które pozbawione są jakiegokolwiek odróżniającego charakteru;
c) znaki towarowe, które składają się wyłącznie z oznaczeń lub wskazówek mogących służyć w obrocie do oznaczania rodzaju, jakości, ilości, przeznaczenia, wartości, pochodzenia geograficznego lub czasu produkcji towaru lub świadczenia usługi, lub innych właściwości towarów lub usług;
art. 74 ust. 2 rozporządzenia 2017/1001
W drodze odstępstwa od art. 7 ust. 1 lit. c) znaki lub oznaczenia, które służą w obrocie dla oznaczenia geograficznego pochodzenia towarów lub usług, mogą być unijnymi znakami wspólnymi (…). Unijny znak wspólny nie uprawnia właściciela do zakazywania osobom trzecim używania w obrocie takich znaków lub oznaczeń, pod warunkiem że używają ich zgodnie z uczciwymi praktykami w przemyśle i handlu; w szczególności taki znak nie może być powołany wobec strony trzeciej, która jest uprawniona do używania nazwy geograficznej.
Odnosząc się do sporu Sąd UE stwierdził, iż sprawa rozbija się o brak zdolności odróżniającej: nazwa „emmentaler” odbierana jest po prostu jako rodzaj sera produkowanego w wielu państwach UE, a nie konkretny wyrób produkowany pod auspicjami Emmentaler Switzerland AOP, więc udzielenie zgody byłoby sprzeczne z prawem. Nie ma zatem znaczenia, iż przepisy co do zasady dopuszczają rejestrację, jako unijnych znaków wspólnych, oznaczeń geograficznych; dopuszczają, jednak pod warunkiem, że oznaczenie (w tym przypadku emmentaler) może być zarejestrowane jako znak towarowy — a skoro nie może, ze względu na jego opisowość i rodzajowość… to nie będzie. Po drugie nie ma znaczenia, że inni producenci właściwie nie mają prawa używać oznaczenia emmentaler dla swych wyrobów, bo nawet jeśli legalnie mogą robić to tylko producenci niemieccy (acz pod warunkiem stosowania się do receptury), to jest to okoliczność uzasadniająca odmowę rejestracji. Po trzecie wreszcie zawarta między UE a Konfederacją Szwajcarską umowa w/s ochrony nazw pochodzenia i oznaczeń geograficznych produktów rolnych i środków spożywczych nie wskazuje emmentalera:
negocjacje w sprawie umowy między Szwajcarią a Unią były przez długi czas utrudnione przez ich rozbieżne stanowiska w sprawie umieszczenia nazwy „Emmentaler” w wykazie nazw pochodzenia i oznaczeń geograficznych w ramach tej umowy, ponieważ „[Unia uznała] nazwę »Emmentaler« za nazwę rodzajową” oraz „[wymagała], aby nazwa ta mogła być używana we wszystkich państwach członkowskich”. Zgodnie ze wspomnianym komunikatem prasowym to właśnie z powodu tych rozbieżności Szwajcaria i Unia postanowiły nie włączać nazwy „Emmentaler” do wspomnianego wykazu.
— co praktycznie wyklucza rejestrację znaku towarowego „emmentaler” z powołaniem się na przepis dopuszczający rejestrację oznaczeń geograficznych.
Zamiast komentarza: jako zawołany serojad — jutro postaram się zajść do jakiegoś spożywczaka i zjeść kawałek porządnego emmentalera. Może dużo w ten sposób Szwajcarom nie wynagrodzę, ale zawsze coś.