Krótko i na temat, bo przecież tyle obiecywali, że można było zapomnieć: oto w Dzienniku Ustaw opublikowano przepisy pozwalające na udostępnianie określonym podmiotom zdjęcia z Rejestru Dowodów Osobistych — w celu potwierdzenia tożsamości klienta (ustawa z 25 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2025 r. poz. 1006).
A mianowicie, w pewnym skrócie:
- podmiot, który w ramach ograniczonej transmisji danych uzyskał pozytywny wynik porównania danych z dowodu osobistego z danymi zawartymi w Rejestrze Dowodów Osobistych będzie otrzymywał raport o zgodności danych — potwierdzenie istnienia ważnego dowodu osobistego o określonym zestawie danych;
- natomiast w przypadku negatywnego wyniku porównania RDO zwracać ma raport o niezgodności danych — informację o tym, które dane się nie zgadzają lub wskazówkę, iż dowód osobisty jest unieważniony (dodane art. 68 ust. 1a-1b ustawy o dowodach osobistych);
- (jakby ktoś pytał: ta zmiana nie jest niezbędna dla uniemożliwienia dokonywania oszustw na „kolekcjonerski” dowód osobisty: po pierwsze już dziś porównanie danych z Rejestrem Dowodów Osobistych pozwala potwierdzić istnienie lub nieistnienie ważnego dowodu osobistego, po drugie udostępnianie danych z RDO nie jest dla każdego, a po trzecie… a po trzecie wiele podmiotów, dla których jest ten tryb, i tak z niego nie korzysta, choćby dlatego, że to coś tam kosztuje);
- ale to nie wszystko, bo oto pojawia się obiecywana nowość: ponieważ potwierdzenie danych z dowodu osobistego to nie wszystko, niektóre podmioty będą miały prawo — w celu potwierdzenia tożsamości klienta — dodatkowo uzyskać nieodpłatny dostęp do fotografii zapisanej w Rejestrze Dowodów Osobistych;
art. 68a ust. 1 ustawy o dowodach osobistych
W celu potwierdzenia tożsamości posiadacza dowodu osobistego, po uzyskaniu pozytywnego wyniku porównania danych z dowodu osobistego z danymi zawartymi w Rejestrze Dowodów Osobistych w trybie ograniczonej teletransmisji danych, z Rejestru Dowodów Osobistych udostępnia się w trybie pełnej teletransmisji danych fotografię [z dowodu osobistego], następującym podmiotom:
1) dostawcy usług komunikacji elektronicznej, o którym mowa w art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 12 lipca 2024 r. – Prawo komunikacji elektronicznej (Dz. U. poz. 1221 oraz z 2025 r. poz. 637 i 820);
2) dostawcom usług płatniczych, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 4, 6 i 11 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2025 r. poz. 611);
3) podmiotom, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1, 17, 18 i 20 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2024 r. poz. 1646, z późn. zm.), oraz instytucji utworzonej na podstawie art. 105 ust. 4 tej ustawy;
4) spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub Krajowej Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo-Kredytowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2025 r. poz. 379 i 820);
5) kwalifikowanemu dostawcy usług zaufania wpisanemu do rejestru dostawców usług zaufania, o którym mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 5 września 2016 r. o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej (Dz. U. z 2024 r. poz. 1725);
6) kredytodawcy, o którym mowa w art. 5 pkt 2 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2024 r. poz. 1497 oraz z 2025 r. poz. 146);
7) podmiotowi wydającemu środki identyfikacji elektronicznej w systemie identyfikacji elektronicznej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 5 września 2016 r. o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej;
8) firmie inwestycyjnej, o której mowa w art. 3 pkt 33 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2024 r. poz. 722 i 1863 oraz z 2025 r. poz. 146, 820 i 923);
9) towarzystwu funduszy inwestycyjnych, o którym mowa w art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2024 r. poz. 1034 i 1863 oraz z 2025 r. poz. 146, 820 i 935).
- (specjalnie dla miłośników precyzji nie wyczyściłem przepisu z zupełnie niepotrzebnych odwołań do Dz.U. — miłych oczopląsów);
- jakby ktoś w tym oczopląsie nie dostrzegł: udostępnianie zdjęcia z Rejestru Dowodów Osobistych będzie możliwe wyłącznie w przypadku ściśle określonych podmiotów, m.in. dostawców publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych i podmiotów świadczących publicznie dostępne usługi komunikacji interpersonalnej niewykorzystujące numerów, banków, SKOK-ów, kredytodawców instytucji płatniczych, kwalifikowanych dostawców usług zaufania, etc.,etc. — można powiedzieć, iż prawodawca traktuje je jako „kwalifikowane” w kontekście wdrożenia mechanizmów umożliwiających identyfikację osób uzyskujących dostęp do danych osobowych i stosowania odpowiednich zabezpieczeń (jak w art. 68 ust. 3 ustawy);
- dla jasności: procedura nie jest przewidziana jako potwierdzenie tożsamości osoby legitymującej się dokumentem mObywatel — jak sądzę dlatego, że prawodawca uznał, że to nie ma sensu, ponieważ w aplikacji i tak wyświetlane jest zdjęcie z RDO;
- ale to nie wszystko, ponieważ udostępnianie zdjęcia z Rejestru Dowodów Osobistych będzie możliwe także w przypadku potwierdzenia profilu zaufanego przez urząd skarbowy, ZUS, NFZ, wojewodę i konsula, a także bankom i innym firmom;
- dla jasności: udostępnianiu podlega fotografia zamieszczona w aktualnie ważnym dowodzie osobistym.
Od kiedy to wszystko? Ano przepisy pozwalające na udostępnianie zdjęcia z Rejestru Dowodów Osobistych wejdą w życie już 30 czerwca 2026 r. — i tutaj dobrą wiadomością niech będzie to, że nie trzeba czekać na żadne magiczne komunikaty ministerialne.