Całkowicie na marginesie: czyżby zakaz zaliczania do kosztów działalności gospodarczej płatności, które nie zostały dokonane za pomocą rachunków — oprócz tego, że zabija obrót gotówkowy powyżej 15 tys. złotych — miał delegalizować rozliczenia barterowe między firmami?

Przypomnijmy, że 1 stycznia 2017 r. wchodzi w życie nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którą podatnik będzie mógł odliczyć jako koszt prowadzonej działalności tylko te należności, za które zapłacił przelewem (analogiczny przepis pojawia się w ustawie o CIT). Równocześnie obniżony został dotychczasowy próg rozliczeń przelewami — zamiast dotychczasowych 15 tys. euro będzie 15 tys. złotych (art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej).
art. 498 kc
§ 1. Gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.
§ 2. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.
Dodane nowelizacją art. 22p ustawy o CIT oraz art. 15d ustawy o PIT mówią wyraźnie: przedsiębiorca nie będzie miał prawa zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu transakcji, której wartość przekracza 15 tys. złotych, a która nie została zapłacona za pośrednictwem rachunku płatniczego.
Tymczasem przecież możliwość rozliczenia należności z transakcji nie sprowadza się tylko do wyboru: gotówka lub przelew. W przypadku umów wzajemnych tak dłużnik jak wierzyciel może skorzystać z prawa potrącenia swej wymagalnej wierzytelności z wymagalną wierzytelnością drugiej strony (art. 498 kc). Ba, w przypadku umów marketingowych rozliczenie barterowe w ogóle nie jest niczym dziwnym — firma A świadczy reklamę na swojej stronie internetowej, firma B rewanżuje się tym samym — rozliczenie ogranicza się do wymiany faktur.
Wychodzi na to, że już od 1 stycznia 2017 r. rozliczenia barterowe będą możliwe ale wyłącznie w przypadku świadczeń o wartości poniżej 15 tys. złotych — natomiast w przypadku większych kwot firmy będą sobie dodatkowo robiły wzajemne przelewy…