Zanim dojdziemy do rozważań czy urzędnik może ponosić odpowiedzialność (karną) za nieprawidłowo ustawiony znak drogowy godzi się popełnić dwa akapity o odpowiedzialności za samowolne ustawianie znaków drogowych (art. 85 par. 1 kw).
art. 85 kw
§ 1. Kto samowolnie ustawia, niszczy, uszkadza, usuwa, włącza lub wyłącza znak, sygnał, urządzenie ostrzegawcze lub zabezpieczające albo zmienia ich położenie, zasłania je lub czyni niewidocznymi,
podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.
§ 3. W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 1 lub 2 można orzec obowiązek zapłaty równowartości zniszczonego lub uszkodzonego przedmiotu albo obowiązek przywrócenia do stanu poprzedniego.
Zacznijmy od początku: kto może decydować o ustawianiu znaków drogowych?
Za organizację ruchu na drogach publicznych, w tym ustawianie znaków drogowych odpowiada zarządca drogi (art. 19 ustawy o drogach publicznych). Wyjątki to m.in. znaki turystyczne, oznakowanie obiektów turystycznych czy oznakowanie przejazdów kolejowych i torowisk tramwajowych, za które odpowiada zainteresowany (par. 11 rozporządzenia MI z 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzaniem, Dz.U. z 2017 r. poz. 784).
O oznakowaniu drogi wewnętrznej decyduje jej zarządca lub właściciel (art. 8 ust. 2-3 udp, art. 10 ust. 10a pord).
Samowolne ustawianie znaków drogowych — przez osobę nieuprawnioną, na przykład właściciela posesji, któremu nie podobają się pewne zachowania kierowców lub pieszych przed jego płotem — jest wykroczeniem, za które grozi nawet grzywna do 5 tys. złotych, a także kara aresztu (do 30 dni) lub kara ograniczenia wolności (zdarza mi się widywać znaki pt. „10 złotych za zawracanie przed moim domem”). Ten sam przepis penalizuje m.in. przesuwanie luźno związanych z gruntem „tymczasowych” znaków drogowych, obracanie tarczy w taki sposób, że korzystający nie mogą się z nimi zapoznać, zasłanianie znaków drogowych oraz innych urządzeń, etc.
Na marginesie warto zauważyć, że art. 85 par. 1 kw dotyczy także nielegalnego ustawiania urządzeń zabezpieczających — czyli urządzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego (m.in. słupki, pachołki, etc.) — zatem odpowiedzialności tej podlegać będzie także „prywatny” słupek ustawiony na chodniku, uniemożliwiający wykonanie określonego manewru ustawiony we własnym zakresie.
Co ciekawe samowolne umieszczanie i usuwanie znaków drogowych jest także zabronione przepisami o ruchu drogowym (art. 45 ust. 1 pkt 8 pord), naruszenie tego zakazu zostało w taryfikatorze mandatów wycenione na 400 złotych.