A teraz to, co tygrysy lubią najbardziej — czyli ustawa o zmianie imienia i nazwiska, która właśnie doczekała się tekstu jednolitego (obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 grudnia 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o zmianie imienia i nazwiska, Dz.U. z 2016 r. poz. 10).
W dużym skrócie (sama ustawa nie jest bardzo długa) można powiedzieć, że zmienić imię lub nazwisko można z uwzględnieniem następujących zasad:
- przez zmianę imienia rozumie się zastąpienie starego imienia nowym, ale i zastąpienie dwóch imion jednym (i odwrotnie), zmianę pisowni imienia, a także zmianę kolejności imion;
- zmiana nazwiska natomiast polega na przyjęcie innego nazwiska, zmianę pisowni nazwiska, a także zmianę formy nazwiska (rodzaj męski, rodzaj żeński) — dla jasności: zmiana nazwiska po rozwodzie to zupełnie inny temat;
- zmiany imienia lub nazwiska można dokonać wyłącznie z ważnych przyczyn, które obejmują m.in. używanie ośmieszającego lub nielicującego z godnością nazwiska (np. poseł Liroy-Marzec będzie mógł za jakiś czas poprosić o skrócenie nazwiska o jeden wybrany człon — albo ten, który przypominać będzie czasy przeszłe, albo ten, który można traktować jako odwołanie do id marcowych);
- ponadto wystąpić o zmianę imienia i nazwiska można ze względu na rzeczywiście używane imię lub nazwisko (ciekawy przypadek), a także jeśli chcemy zmienić formę na odpowiadającą posiadanemu obywatelstwu (i tak Richard Henry Czarnecki imiona spolszczył, ale już Róża Maria Gräfin von Thun und Hohenstein trwa przy swoim pięknym nazwisku);
- nie można jednak przybrać nazwiska znanego z historii (kultury, nauki, polityki, wojskowości), chyba że mamy wśród członków rodziny kogoś o takim nazwisku (żadnych Sienkiewiczów, chyba że z tych Sienkiewiczów, żadnych Kaczyńskich, etc. — chyba że się najsamprzód uda dobrze wżenić ;-)
- po zmianie imienia i nazwiska można mieć nie więcej niż po dwa — imiona i nazwiska (ale można zmienić nawet nazwisko rodowe, czyli to, które w sumie nie jest już używane);
- zmiana następuje na wniosek zainteresowanego, który należy skierować do właściwego Urzędu Stanu Cywilnego (treść wniosku określa art. 11 ustawy);
- zmiana nazwiska następuje w drodze decyzji administracyjnej, która podlega natychmiastowemu wykonaniu (a skoro to decyzja, to może być i odmowa, a więc i WSA, NSA, etc.);
- a na zakończenie zapraszam do przeczytania tekstu sprzed 3 lat — o tym jak jegomość zapragnął nazywać się Pan Bóg (imię, nazwisko), i jak to się skończyło.
W sumie dość ciekawe, także w kontekście zmiany (i ukrywania) tożsamości, bezpieczeństwa obrotu z tym związanego (śladu po zmianach nie ma w KRS i CEIDG — chyba że ktoś zacznie porównywać numery PESEL), zmian w firmie przedsiębiorcy, etc.