A skoro kilka dni temu było o tym, że sędzia nie ponosi odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną wskutek przepadku dowodów rzeczowych po umorzeniu postępowania, dziś czas na kilka zdań o tym, że przepadek zwierzęcia na rzecz organizacji społecznej nie może być traktowany jako bezwzględna przesłanka odwoławcza (postanowienie Sądu Najwyższego z 30 lipca 2020 r., II KK 155/20).
Orzeczenie dotyczyło wyroku, w którym prawomocnie uznano kobietę winną znęcania się nad czterema własnymi psami (art. 35 ust. 1a uoz). Sąd odstąpił od wymierzenia kary za popełnione przestępstwo — ale orzekł przepadek psów na rzecz fundacji statutowo zajmującej się opieką nad zwierzętami.
art. 35 ust. 3 ustawy o ochronie zwierząt
W razie skazania za przestępstwo [zabicia, znęcania] sąd orzeka przepadek zwierzęcia, jeżeli sprawca jest jego właścicielem.
W kasacji od wyroku obrońca zarzucił, że przepadek przepadek zwierzęcia na rzecz organizacji społecznej — innego podmiotu niż Skarb Państwa — jest niedopuszczalny (art. 44 kk), co oznacza że orzeczono nieznany ustawie środek kompensacyjny, co stanowi bezwzględną przesłankę odwoławczą (art. 439 par. 1 pkt 5 kpk).
Sąd Najwyższy przypomniał, że kasację na korzyść oskarżonego co do zasady można wnieść w przypadku skazania na karę bezwarunkowego pozbawienia wolności, a w innym przypadku wyłącznie jeśli zachodzi jedna z bezwzględnych przyczyn odwoławczych. Nie może być to rozumiane jako proste przywołanie formułki w treści kasacji: przesłanka odwoławcza musi rzeczywiście wystąpić w procesie.
Jednakże żadna z tych przesłanek w sprawie nie zachodzi: ani przepadek nie jest środkiem kompensacyjnym (rozdział Va kodeksu karnego nosi tytuł „Przepadek i środki kompensacyjne”), ani też orzeczenie przepadku na rzecz innego podmiotu niż Skarb Państwa nie może być uznane za środek nieznany ustawie — bo przepadek jako taki jest instytucją ustawie znaną.
Co więcej na kwestię nieprawidłowości przepadku zwracano już uwagę w apelacji, wówczas jednak zarzuty odnosiły się wyłącznie do obrazy prawa materialnego, podczas gdy zajście bezwzględnej przyczyny odwoławczej leży w sferze zarzutów proceduralnych — co oznacza, że obrona sama nie do końca wie jak argumentować.
Z tego względu Sąd Najwyższy oddalił skargę jako oczywiście bezzasadną („wręcz na pograniczu niedopuszczalności”).
(„Raz maliniak, zawsze maliniak”, chciałoby się rzec… i przepaść z takim gagagkiem na lepszy patrol ;-) (fot. © Przewodniczka tego pięknego belga)