A skoro niedawno było o sprytnych podpisach cyfrowych, dziś czas na kilka akapitów o tym czym jest decyzja bez podpisu, czy niepodpisana decyzja administracyjna może być skutecznie doręczona stronie — no i czy dopuszczalne jest zaskarżenie takiego dokumentu?
nieprawomocne postanowienie WSA w Łodzi z 9 marca 2022 r. (I SA/Łd 652/21)
1) Stronie postępowania powinien być doręczany egzemplarz decyzji zawierający wymagany podpis, a więc jej oryginał, a nie jej odpis, kopia czy też projekt.
2) Wniesienie skargi do sądu przed doręczeniem decyzji jest bezskuteczne i powoduje jej odrzucenie, albowiem dniem, od którego rozpoczyna się bieg trzydziestodniowego terminu do wniesienia skargi, jest następny dzień po dniu, w którym skarżącemu doręczono zaskarżoną decyzję.
Sprawa zaczęła się od oddalenia przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze odwołania od wydanej przez wójta decyzji określającej wysokość podatku od nieruchomości.
Spółka wniosła skargę na decyzję SKO, w której zarzuciła, iż przesłana za pomocą platformy ePUAP decyzja nie została podpisana przy użyciu kwalifikowanego podpisu elektronicznego, podpisu osobistego lub podpisu zaufanego, zatem nie można jej traktować jako decyzji podatkowej. Doręczona decyzja bez podpisu może być traktowana co najwyżej jako projekt dokumentu, który nie ma żadnej mocy prawnej i nie wywiera jakichkolwiek skutków prawnych.
z ordynacji podatkowej
art. 126 § 1. Sprawy podatkowe załatwiane są na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub elektronicznej, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Pisma utrwalone w postaci papierowej opatruje się podpisem własnoręcznym. Pisma utrwalone w postaci elektronicznej opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną organu podatkowego ze wskazaniem w treści pisma osoby opatrującej pismo pieczęcią.
art. 210 § 1. Decyzja zawiera:
8) podpis osoby upoważnionej, z podaniem jej imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny przypomniał, iż warunkiem skuteczności wydanej decyzji jest jej doręczenie — do momentu prawidłowego doręczenia akt taki istnieje, lecz nie wywołuje skutków prawnych.
Decyzje niedoręczone to decyzje nieistniejące, które nie korzystają z przymiotu domniemania prawidłowości i nie wchodzą do obrotu prawnego. Nie ma w tym zakresie znaczenia prawnego okoliczność, że strona uzyskała informację o treści decyzji, jeżeli nie nastąpiło to drogą oficjalnego doręczenia.
Jednym z wymaganych elementów decyzji wydanej w formie dokumentu elektronicznego jest podpis osoby upoważnionej do jej wydania. Natomiast dokument niepodpisany decyzją nie jest, przeto nie może być także skutecznie doręczony. Zastrzeżenie to jest niezwykle istotne także z punktu widzenia możliwości skorzystania z prawa odwołania się od decyzji, albowiem strona ma prawo wnieść odwołanie w terminie 30 dni od jej doręczenia, podobnie organ podatkowy jest związany decyzją od dnia jej doręczenia.
W sprawie nie budzi wątpliwości, że spółce doręczono prawidłowo podpisane pismo ogólne, do którego dołączono plik PDF zawierający treść rozstrzygnięcia. Załącznik ten nie został jednak w żaden sposób podpisany — tu WSA przytomnie zauważył, że wynikające z uchwały NSA z 6 grudnia 2021 r. (I FPS 2/21) zasady podpisywania załączników należy stosować także do aktów podejmowanych przez organy administracji publicznej w toku postępowania podatkowego — a więc decyzją nie jest. Owszem, SKO zostawiło sobie w aktach sprawy decyzję podpisaną odręcznie, a nawet wydruk egzemplarza podpisanego kwalifikowanymi podpisami elektronicznymi przez wszystkich członków składu orzekającego. Stronie jednak przesłano dokument niepodpisany, który można określić jako projekt lub kopię decyzji podatkowej — aczkolwiek z pewnością nie jest to decyzja, z której wynikałyby określone konsekwencje (zaś konsekwencji tych nie można wywodzić z faktu, iż w systemie ePUAP pojawiło się urzędowe poświadczenie doręczenia)…
Stronie musi zostać doręczona decyzja organu zawierająca wszystkie jej obligatoryjne elementy.
…a skoro decyzja bez podpisu nie jest decyzją, a więc nie doszło do doręczenia decyzji — odwołanie można wnieść tylko od decyzji, a nie od jej szkicu — w dodatku nie rozpoczął biegu termin do jej zaskarżenia, zaś złożenie skargi przed jej skutecznym doręczeniem nie rodzi skutków prawnych…
…WSA finalnie stwierdził, że wniesienie skargi na pismo będące co najwyżej projektem decyzji było przedwczesne, przez co skarga podlega odrzuceniu jako niedopuszczalna.