A skoro jakiś czas temu temu było o tym, że przekazanie czasowo odebranych zwierząt wolontariuszom jest wyjątkiem od zasady — zasadą jest, by trafiały one do schronisk — dziś na kilka akapitów o tym, że „inną przesłanką” usprawiedliwiającą przekazanie wolontariuszowi jest stan zdrowia odebranego zwierzęcia (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 czerwca 2022 r., I OSK 52/21).
Orzeczenie dotyczyło decyzji potwierdzającej czasowe odebranie, w trybie interwencyjnym, 12-letniego boksera i przekazania go do schroniska dla zwierząt.
W odwołaniu od tej decyzji stowarzyszenie, które przeprowadziło interwencję, podkreśliła, że ze względu na stan zdrowia i konieczność leczenia pies nie powinien trafić do schroniska. Zdaniem Samorządowego Kolegium Odwoławczego było to jednak wykluczone, ponieważ gmina ma umowę ze schroniskiem, które czworonoga zgodziło się przyjąć, zatem nie wystąpiły jakiekolwiek obiektywne okoliczności — do których nie należy stan zdrowia — uniemożliwiające przekazanie psa po opiekę schronisku.
art. 7 ust. 1-1c ustawy o ochronie zwierząt
1. Zwierzę traktowane w sposób określony w art. 6 ust. 2 może być czasowo odebrane właścicielowi lub opiekunowi na podstawie decyzji wójta (…) i przekazane:
1) schronisku dla zwierząt, jeżeli jest to zwierzę domowe lub laboratoryjne, lub
1b. Przekazanie zwierzęcia, o którym mowa w ust. 1, następuje za zgodą podmiotu, któremu zwierzę ma być przekazane.
1c. W przypadku braku zgody, o której mowa w ust. 1b, lub wystąpienia innych okoliczności uniemożliwiających przekazanie zwierzęcia podmiotom, o których mowa w ust. 1, zwierzę może zostać nieodpłatnie przekazane innej osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej albo osobie fizycznej, która zapewni mu właściwą opiekę.
Sprawa trafiła do sądu, który przyznał rację stowarzyszeniu: czasowo odebrane zwierzę co do zasady powinno trafić do schroniska, chyba że jest to niemożliwe. Podstawową okolicznością wykluczającą przekazanie zwierzęcia schronisku jest brak zgody prowadzącego schronisko (wynikająca np. z braku wolnych miejsc), jednak wśród tych prawodawca wskazał także „inne okoliczności” (art. 7 ust. 1c uoz). Sformułowanie „inne okoliczności” stanowi klauzulę generalną, której stosowanie polega na przyjęciu przez organ konkretnego, opartego na stanie faktycznym, rozstrzygnięcia — a skoro mowa jest o zwierzętach, to z uwzględnieniem celów wynikających z przepisów o ochronie zwierząt („mając na uwadze przesłanki i cel czasowego odebrania zwierzęcia, stan zdrowia często może być właśnie okolicznością relewantną z punktu widzenia zapewnienia zwierzęciu właściwej opieki”).
Stwierdzając, iż „inną okolicznością” uniemożliwiającą przekazanie do schroniska może być także stan zdrowia zwierzęcia NSA oddalił skargę kasacyjną NSA.