„Droga dla pieszych” vs. „chodnik” po nowelizacji pord — czym to jeść, żeby się nie udławić?

Jeśli przejście sugerowane może wydawać się stosunkowo łatwą do ogarnięcia zmianą w kodeksie drogowym, to już rozkminka jak po nowelizacji „chodnik” będzie miał się do nowo-starego pojęcia jakim jest „droga dla pieszych” wymaga nieco większego pogłówkowania (cały czas jesteśmy przy ustawie z dnia 5 sierpnia 2022 r. o zmianie ustawy o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 1768).

Dalej będzie w punktach, ponieważ jak piszę w punktach, to jest mniejsze ryzyko, że się zakałapućkam:

• aktualnie sprawa wydaje się dość jasna: chodnik jest częścią drogi przeznaczoną do ruchu pieszych; elementem tejże drogi może być także droga dla pieszych, która wprawdzie jest czymś innym niż chodnik („pieszy jest obowiązany korzystać z chodnika lub drogi dla pieszych…”, art. 11 ust. 1 pord), ale czym właściwie jest ta droga dla pieszych, nie wiadomo, ponieważ pojęcia tego nie definiuje ani pord, ani ustawa o drogach publicznych, ani też ustawa o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg;
• i chociaż dzisiejszy chodnik jest przeznaczony do ruchu pieszych, to wcale nie przeszkadza mu pełnić parę innych funkcji (np. możliwe jest parkowanie pojazdów na chodniku);
• nowelizacja pojęcie chodnika i drogi dla pieszych od siebie nieco odrywa — w tym sensie, że chodnik staje się częścią drogi dla pieszych, z którego korzystać będą mogli „wyłącznie” piesi (i powożący urządzeniami wspomagającymi ruch),
• natomiast droga dla pieszych będzie mogła służyć do „pełnienia innych funkcji”, w tym — a nawet „w szczególności” — do zatrzymania i postoju pojazdów;

• skoro chodnik staje się „częścią” drogi dla pieszych, to wypadałoby taki element jakoś odróżnić? spieszę donieść, że nie od razu, miły, nie od razu — bo od razu (tj. od 21 września 2022 r.) istniejące chodniki i drogi dla pieszych stają się drogami dla pieszych (art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy), natomiast już teraz („w okresie od dnia wejścia w życie ustawy do dnia 20 września 2022 r.”) przez drogę dla pieszych w rozumieniu ustawy o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg (która wcale pojęcia tego nie definiuje…) rozumie się dzisiejszy chodnik…
• natomiast docelowo nowelizacja znów oznacza dodatkową pracę dla zarządców dróg, którzy będą musieli wprowadzić stosowne zmiany w ewidencji dróg (do 20 września 2024 r.), jednak zatwierdzona organizacja ruchu obejmująca „chodniki, drogi dla pieszych…” zachowuje ważność, dopóty, dopóki zarządca nie zdecyduje się na zmianę (art. 26 ust. 2-3 ustawy);
• mało tego: koń jaki jest, każdy powinien widzieć, zatem dopóki rząd nie ustali nowych warunków oznakowania drogowego, dopóty drogi dla pieszych nie muszą być w żaden sposób oznakowane — o ile ich przeznaczenie dla pieszych „jest oczywiste”;

art. 26 ust. 4 o zmianie ustawy o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg oraz niektórych innych ustaw
W okresie od dnia 21 września 2022 r. do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 7 ust. 3a [pord] w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą nie jest wymagane oznakowanie drogi dla pieszych, której przeznaczenie dla pieszych jest oczywiste.

• dla ułatwienia: nie jest wymagane oznakowanie drogi dla pieszych — ale czy chodnika, który jest częścią owej drogi dla pieszych? moim zdaniem tak, czyli nie, ale może jednak nie? ;-)
• (ergo wychodzi na to, że rację miał de Tocqueville, który powiedział, że wiele się musi zmienić, żeby wszystko pozostało tak jak było — nowe chodniki będą tylko dla pieszych, ale ich nie będzie, bo wszystkie dotychczasowe stają się drogami dla pieszych, które wszakże pozwalają na pełnienie „innych funkcji”, i tak do czasu, aż się zarządca zdecyduje);
• PT Czytelnik zwrócił uwagę na potencjalne problemy z legalnym parkowaniem na drodze dla pieszych/chodniku: po nowelizacji przepis zezwala na postój pojazdów na drodze dla pieszych, o ile szerokość chodnika jest nie mniejsza niż 1,5 metra — jak jednak spełnić ten warunek, skoro wprawdzie każdy chodnik staje się drogą dla pieszych, ale na takiej drodze dla pieszych nie będzie wyznaczonego chodnika?

• moim zdaniem takiego problemu nie ma, ponieważ skoro konsekwencją nowelizacji jest automagiczne przekształcenie chodnika w drogę dla pieszych, na której co do zasady parkowanie jest dozwolone, to powinno wystarczyć, by kierowca zostawił owe 1,5 metra dla ludzi (mój pogląd potwierdza stanowisko ministerstwa infrastruktury: wprawdzie „nowe [tj. przebudowane] drogi dla pieszych będą dozwalać na parkowanie samochodów tylko wtedy, gdy będą tam jasno wyznaczone strefy do parkowania”, ale nowe zasady „nie będą dotyczyć już zastanej infrastruktury. Na tej parkowanie ma się odbywać na dotychczasowych zasadach” — via BRD24.pl);
• kolejną konsekwencją rozróżnienia chodnika od drogi dla pieszych będzie to, że rowerzysta nie będzie już mógł pedałować — nawet „wyjątkowo” — chodnikiem: znowelizowany art. 33 ust. 5 pord pozwala korzystać z drogi dla pieszych (przy złej pogodzie, „śnieg, silny wiatr, ulewa, gołoledź, gęsta mgła”), acz znów pod warunkiem, że szerokość chodnika jest nie mniejsza niż 2 metry (podobna zmiana dotyczy hulajnogi elektrycznej i urządzenia transportu osobistego);
• no i szarwark dotyczyć będzie dróg dla pieszych (obowiązek „uprzątnięcia błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń”) spoczywać będzie na właścicielach nieruchomości położonych przy drodze dla pieszych;

Upraszczając: wskutek nowelizacji docelowo chodnik ma stać się miejscem przeznaczonym wyłącznie dla pieszych, którego koło jakiegokolwiek pojazdu nie będzie miało prawa tknąć — natomiast pojazdy będą miały możność (dość wyjątkowo) korzystać z dróg dla pieszych, ale nie z chodników.

Zamiast komentarza: chodnik to coś innego niż droga dla pieszych, ale dzisiejszy chodnik za trzy tygodnie dość magicznie stanie się drogą dla pieszych, z której będzie trzeba wydzielić nowe chodniki… z jednej strony rozumiem sens tych zmian, z drugiej nie rozumiem dlaczego to musi mieć postać dość bezsensownego rejwachu…

(zdjęcie czysto ilustracyjne — drogowskaz na Col de l’Iseran okazał się jednym z ciekawszych jakie spotkaliśmy podczas naszych wakacyjnych wojaży; fot. Olgierd Rudak, CC-BY-SA 3.0)