Czy deklaracja podatkowa sporządzona na formularzu z rozporządzenia jest ważna i skuteczna? Czy jednak spółka będąca podatnikiem podatku od nieruchomości ma obowiązek korzystać z późniejszych, udostępnionych w centralnym repozytorium, wzorów dokumentów elektronicznych? (nieprawomocny wyrok WSA we Wrocławiu z 26 października 2023 r., I SA/Wr 204/23).
Sprawa zaczęła się w styczniu 2022 r. od złożenia przez spółkę — na formularzu określonym w rozporządzeniu, w formie pliku PDF opatrzonego podpisem kwalifikowanym przesłanego za pośrednictwem platformy ePUAP — deklaracji podatkowej dotyczącej podatku od nieruchomości.
Zdaniem wałbrzyskiego wałbrzyskiego magistratu deklaracja podatkowa sporządzona na formularzu z rozporządzenia z 2019 r., z pominięciem wzoru dokumentu określonego w Centralnym Repozytorium Wzorów Dokumentów Elektronicznych była nieprawidłowa, a więc bezskuteczna. Oznacza to, że spółka de facto nie złożyła deklaracji, zatem urząd wszczął postępowanie podatkowe i określił wysokość zobowiązania w decyzji. To stanowisko podtrzymało Samorządowe Kolegium Odwoławcze…
…ale nie zgodził się z nim Wojewódzki Sąd Administracyjny: rzeczywiście ustawa przewiduje składanie przez osoby prawne, do 31 stycznia, corocznej deklaracji na podatek od nieruchomości na dany rok podatkowy. Wzór takiej deklaracji DN-1 określony został w rozporządzeniu Ministra Finansów wzorów informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych oraz deklaracji na podatek od nieruchomości; deklaracja podatkowa może być przesyłana poprzez platformę ePUAP lub poprzez system teleinformatyczny udostępniony przez gminę, acz pod warunkiem podpisania podpisem kwalifikowanym, osobistym lub zaufanym (rozporządzenie MF w/s sposobu przesyłania informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych oraz deklaracji na podatek od nieruchomości za pomocą środków komunikacji elektronicznej).
Ma też rację organ twierdząc, że istnieją przepisy przewidujące udostępnianie wzorów dokumentów elektronicznych — aczkolwiek regulacje dotyczące centralnego repozytorium (CRWDE) odnoszą się do obowiązków organów w zakresie tworzenia i udostępniania wzorów formularzy — i ale same w sobie nie nakazują podatnikowi korzystania z tych formularzy.
art. 6 ust. 9a i ust. 13 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych
9a. Informacje o nieruchomościach i obiektach budowlanych oraz deklaracje na podatek od nieruchomości mogą być składane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
13. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzory formularzy, o których mowa w ust. 6 i ust. 9 pkt 1, wraz z załącznikami, oraz szczegółowy zakres zawartych w nich danych niezbędnych do wymiaru i poboru podatku od nieruchomości (…)
art. 16a ust. 1 ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne
W przypadku gdy w przepisach prawa został wskazany organ właściwy do określenia wzoru dokumentu, jeżeli przepisy te nie wykluczają przesyłania dokumentów drogą elektroniczną, organ ten:
1) przekazuje ministrowi właściwemu do spraw informatyzacji wzór dokumentu elektronicznego w celu umieszczenia go w centralnym repozytorium wzorów dokumentów elektronicznych, o którym mowa w art. 19b ust. 1;
2) przekazuje ministrowi właściwemu do spraw informatyzacji opis usługi możliwej do zrealizowania przy wykorzystaniu wzoru dokumentu elektronicznego w celu zamieszczenia go w katalogu usług;
3) udostępnia na ePUAP lub w innym systemie teleinformatycznym formularz elektroniczny umożliwiający wygenerowanie dokumentu elektronicznego w celu złożenia go za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
par. 19 rozporządzenia RM w/s sporządzania i doręczania dokumentów elektronicznych oraz udostępniania formularzy, wzorów i kopii dokumentów elektronicznych
Minister zamieszcza w centralnym repozytorium ogólny wzór elektroniczny przeznaczony do tworzenia pism w postaci elektronicznej wnoszonych za pomocą elektronicznej skrzynki podawczej lub doręczanych przez podmioty publiczne za poświadczeniem doręczenia (…)
Sumarycznie oznacza to, że deklaracja podatkowa sporządzona na formularzu zaczerpniętym z rozporządzenia była ważna i została złożona w sposób skuteczny — zaś postawa urzędników naruszała zasadę prowadzenia postępowania podatkowego w sposób budzący zaufanie do państwa i jego organów.
Biorąc zatem pod uwagę, że
państwo w określonych prawem procedurach może nakładać na obywateli obowiązki, jednakże inicjowanie przez organy podatkowe postępowań podatkowych z założenia bezprzedmiotowych obarcza ich kosztem również współobywateli
za to niedługie kazanie z teorii biurokracji Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Wałbrzychu zapłaci spółce 5 tys. zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.