A teraz coś z nieco innej beczki, bo przecież nie można na tutejszych łamach przeoczyć publikacji ustawy prawo komunikacji elektronicznej (ustawa z 12 lipca 2024 r. – Prawo komunikacji elektronicznej, Dz.U. z 2024 r. poz. 1221) — aktu tak kobylastego, że nie wiem czy komuś uda się go przeczytać w całości. Mnie się udało… odnaleźć w nim postanowienia dotyczące tego, jak po nowemu powinno wyglądać przesyłanie informacji handlowych — i jakie grożą kary podmiotowi, który nie będzie się stosował do nowych regulacji.
A mianowicie, w pewnym skrócie:
- wraz z wejściem w życie prawa komunikacji elektronicznej zniknie zbędne dublowanie się dwóch zakazów używania urządzeń telekomunikacyjnych dla celów marketingu bezpośredniego oraz przesyłania niezamówionej informacji handlowej (por. „Zakaz używania telekomunikacyjnych urządzeń końcowych obejmuje także przesyłanie niezamówionej informacji handlowej”);
- zaczynając od tego, czego już nie będzie: uchylone zostaje całe prawo telekomunikacyjne, więc także art. 172 pt, a z ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną wypada norma zakazująca przesyłania niezamówionej informacji handlowej, wraz z przepisem penalizującym takie działanie (art. 26 pkt 3 i pkt 5 ustawy — Przepisy wprowadzające ustawę — Prawo komunikacji eletronicznej);
- zamiast tego będzie jeden przepis — o zakazie używania automatycznych systemów wywołujących i telekomunikacyjnych urządzeń końcowych w celu przesyłania informacji handlowej, w tym marketingu bezpośredniego bez zgody abonenta lub użytkownika;
art. 398 ust. 1 prawa komunikacji elektronicznej
Zakazane jest używanie:
1) automatycznych systemów wywołujących,
2) telekomunikacyjnych urządzeń końcowych, w szczególności w ramach korzystania z usług komunikacji interpersonalnej
– do celów przesyłania informacji handlowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną, w tym marketingu bezpośredniego, do abonenta lub użytkownika końcowego, chyba że uprzednio wyraził on na to zgodę.
- nowością w tym uregulowaniu jest odwołanie do usług komunikacji interpersonalnej: zgodnie z ustawową definicją jest to usługę umożliwiająca „bezpośrednią interpersonalną i interaktywną wymianę informacji za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej między skończoną liczbą osób, gdzie osoby inicjujące połączenie lub uczestniczące w nim decydują o jego odbiorcy lub odbiorcach” (wyjąwszy usługę incydentalną, pozwalającą na komunikowanie się jako „funkcję podrzędną” innej usługi podstawowej), przy czym komunikacja ta może być oparta o numery telefoniczne, jak i niewykorzystująca tych numerów;
- gdzie tą drugą będą m.in. różnie Signale i Łocapy (gdzie numer telefonu użytkownika jest jego identyfikatorem, ale to nie jest połączenie z numerem), ale też Mesendżery, etc.,etc.;
- przesyłanie informacji handlowej za pośrednictwem usług komunikacji interpersonalnej będzie dozwolone wyłącznie po uzyskaniu uprzedniej zgody odbiorcy takiej wiadomości, przy czym zgoda może być wyrażona poprzez udostępnienie identyfikującego go adresu (art. 398 ust. 2 pke);
- tu chyba warto ostudzić goroącogłowych: zdanie, iż „zgoda może być wyrażona przez udostępnienie” adresu nie może być interpretowana w taki sposób, że ktoś, kto po prostu udostępnia swój adres, wyraża zgodę na spam;
- sęk w tym, że taka zgoda na otrzymywanie informacji handlowych czy marketingowych musi być nadal RODO–style, a więc dobrowolnym, konkretnym, świadomym i jednoznacznym okazaniem woli — toteż nie może być dorozumiana lub domniemana, na przykład z faktu, że ktoś ujawnia swój listelowy adres lub numer telefonu;
art. 400 pke
Do uzyskania zgody abonenta lub użytkownika końcowego stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie danych osobowych.
- przy okazji zwrócę uwagę, że prawo komunikacji elektronicznej nie różnicuje odbiorcy informacji handlowej ze względu na to, czy jest osobą fizyczną czy osobą prawną (lub inną jednostką), podczas gdy art. 10 ust. 1 uośude odnosi się tylko do ludzi, ale art. 172 pt dotyczy wszystkich — i to jest na pewno dobra zmiana;
- sankcje, kary, decyzje: za niewypełnienie obowiązku uzyskania zgody odbiorcy na przesłanie informacji handlowej lub wykonanie połączenia marketingowego prawo komunikacji elektronicznej przewiduje możliwość nałożenia przez UKE administracyjne karę pieniężną w wysokości do 3% przychodu podmiotu lub do 1 mln złotych (art. 446 ust. 5 pke);
- przesyłanie informacji handlowych bez zgody odbiorcy nadal będzie wykroczeniem zagrożonym karą grzywny do 5 tys. zł — a także będzie traktowane jako czyn nieuczciwej konkurencji;
art. 448 ust. 1 pke
Kto przesyła za pomocą środków komunikacji elektronicznej informacje handlowe bez uprzedniego uzyskania zgody abonenta lub użytkownika końcowego, podlega karze grzywny.
- a wszystko to już od 10 listopada 2024 r. — bo prawo komunikacji elektronicznej wchodzi w życie po 3-miesięcznym vacatio legis.
Zamiast komentarza: nowe przepisy regulujące przesyłanie informacji handlowych i prowadzenie działań w zakresie marketingu bezpośredniego nie różnią się specjalnie od rozwiązań dotychczasowych, co oznacza, że zmianami nie musi się specjalnie przejmować ten, kto dotąd nie jechał po bandzie.