Wcześniejsze zasądzenie odszkodowania za nieuzasadnioną „dyscyplinarkę dla pracodawcy” wyklucza odszkodowanie dla pracownika

A teraz coś z nieco innej beczki czyli kilka zdań o tym, że pracownik, który został prawomocnie zobowiązany do zapłaty pracodawcy odszkodowania za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę nie może skutecznie domagać się odszkodowania od tego pracodawcy — bo konkurencyjność roszczeń odszkodowawczych znajduje rozwiązanie w zasadzie związania sądu wcześniejszym prawomocnym orzeczeniem.

Orzeczenie dotyczyło roszczeń radcy prawnego, który najsamprzód rozwiązał umowę o pracę z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w trybie „dyscyplinarki dla pracodawcy” — a to ze względu na reakcję pracodawcy po przegranym procesie z innym pracownikiem (która miała naruszać dobra osobiste prawnika) — aby następnie wystąpić z powództwem o zapłatę odszkodowania.

art. 55(1) kodeksu pracy
Pracownik może rozwiązać umowę o pracę w trybie [bez wypowiedzenia] gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika; w takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Pozwana ARiMR wskazała, że już wcześniej sąd prawomocnie przyznał odszkodowanie za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę przez prawnika — co oznacza, że zasadność roszczeń została już prawomocnie przesądzona.

art. 61(1) kodeksu pracy
W razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 § 1¹, pracodawcy przysługuje roszczenie o odszkodowanie. O odszkodowaniu orzeka sąd pracy.

Sąd I instancji stwierdził, iż genezą sporu między Agencją i radcą prawnym była nie tyle przegrana sprawa w sądzie pracy, ile wszczęcie przez pracownika egzekucji komorniczej, do czego doszło wskutek pewnego zaniedbania przez prawnika obowiązków (informację o niekorzystnym wyroku, który zapadł w dniu rozpoczęcia przezeń 2-tygodniowego urlopu, przekazał ustnie, nie sporządził pisemnej notatki — zaś obwinianie go za błąd radca potraktował jako naruszenie dóbr osobistych). Jednak ARiMR wygrała z radcą proces o odszkodowanie z art. 61(1) kp, zaś powód — mimo wyraźnych wezwań (przed którymi troszkę się migał, a to powołując się na stan stan zdrowia, a to urlop) — nie wykazał okoliczności wyłączających zasadę związania sądu prawomocnym orzeczeniem o charakterze prejudykatu. W konsekwencji w bieżącej sprawie sąd jest związany wcześniejszą oceną okoliczności „dyscyplinarki dla pracodawcy” — a więc radcy prawnemu odszkodowanie nie przysługuje.

W apelacji od niekorzystnego rozstrzygnięcia radca prawny zarzucił, iż sąd nie może traktować prejudykatu jako okoliczności zwalniającej z obowiązku przeprowadzenie postępowania dowodowego, zwłaszcza, że sąd jest związany sentencją wyroku, ale nie jego uzasadnieniem (zatem wyrok dotyczący sprawy o odszkodowanie dla pracodawcy nie może być traktowany jako wyrok w sprawie o odszkodowanie dla pracownika).

art. 365 par. 1 kodeksu postępowania cywilnego
Orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby.

Sąd odwoławczy nie podzielił tych argumentów: prawomocne orzeczenie wiąże nie tylko sąd, który je wydał, ale także inne sądy i inne organy państwa — nikomu nie wolno kwestionować konsekwencji wyroku określonego zdarzenia prawnego, a więc także negować jego skutków i ocen przy rozpatrywaniu innych spraw. A w dodatku sąd rozpatrujący kolejną sprawę dotyczącą tej samej materii musi brać pod uwagę skutki res iudicata (art. 366 kpc).

Przekładając te rozważania na stan faktyczny sąd zwrócił uwagę, że sprawy mają się następująco:

• radca prawny został prawomocnie zobowiązany do zapłaty ARiMR odszkodowania za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę w trybie „dyscyplinarki dla pracodawcy”;
• niniejsza sprawa dotyczy roszczeń radcy prawny o zapłatę przez ARiMR odszkodowania należnego mu na podstawie art. 55 par. 1(1) kp;
• roszczenie pracownika o zapłatę odszkodowania jest roszczeniem konkurencyjnym z roszczeniem pracodawcy wobec pracownika — zaś konkurencyjność roszczeń odszkodowawczych oznacza, że żądanie wykluczające się ze stwierdzonym prawomocnym wyrokiem nie może być uwzględnione.
  (Wcale nie na marginesie sąd podkreślił, iż zarzut nieprawidłowego postępowania dowodowego jest bezzasadny, ponieważ sąd zobowiązał powoda do ustosunkowania się do zarzutów pozwanego, ale prawnik nie przedstawił żadnych dowodów — zaś brak aktywności dowodowej może obciążać tylko tego, na kim spoczywa ciężar dowodu.)

Oddalając prawomocnie powództwo sąd obciążył przegrywającego kosztami w łącznej kwocie 2 tys. złotych.