Krótko i na temat, ale może komuś się przyda: w Dzienniku Ustaw opublikowano rozporządzenie stanowiące plan ochrony dla Tatrzańskiego Parku Narodowego — a mnie się od razu nasuwa koronne pytanie: czy wolno z psem? (rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 6 lipca 2021 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla Tatrzańskiego Parku Narodowego, Dz.U. z 2021 r. poz. 1462).
art. 15 ust. 1 pkt 16 ustawy o ochronie przyrody
W parkach narodowych oraz w rezerwatach przyrody zabrania się:
16) wprowadzania psów na obszary objęte ochroną ścisłą i czynną, z wyjątkiem miejsc wyznaczonych w planie ochrony, psów pasterskich wprowadzanych na obszary objęte ochroną czynną, na których plan ochrony albo zadania ochronne dopuszczają wypas oraz psów asystujących (…)
Pytanie wcale nie takie idiotyczne, biorąc pod uwagę, że ustawa o ochronie przyrody co do zasady nie zakazuje wchodzenia z psami na teren parków narodowych. Czworonogom wolno postawić łapę na obszarach objętych ochroną krajobrazową, a także w miejscach, gdzie zdecydowano się prowadzić ochronę czynną i ścisłą, a wstęp z psem dopuszcza plan ochrony (por. „Pies i park narodowy — ustawowego zakazu brak, ale najpierw przeczytaj regulamin”).
Jak to zatem wygląda po polskiej części Tatr? Zaczynając od końca: plan ochrony Tatrzańskiego Parku Narodowego nie wskazuje żadnych szlaków wytyczonych w obszarach objętych ochroną ścisłą i czynną, w których turysta mógłby wędrować z psem. Koniec, kropka — nie wolno i tyle.
Ciekawsza jest jednak próba odpowiedzi na pytanie o zasady wstępu z psem w miejsca objęte ochroną krajobrazową. Tych bowiem wcale w parku nie brak, o czym przypomina zarówno tabelka (zamieszczona na str. 20), jak i mapka stanowiąca załącznik do rozporządzenia (to te błękitne placki) — a jednak treść planu ochrony milczy. Nie chce mi się teraz próbować nakładać na tę mapkę przebiegu szlaków, ale odnoszę wrażenie, że ochroną krajobrazową objęty jest solidny kawałek Doliny Chochołowskiej wraz z przyległościami.
Jak zatem interpretować owo milczenie w treści rozporządzenia i czy mamy oto do czynienia z luką prawną? Czy brak wskazania szlaków, na które wolno wejść z psem, oznacza, że w przypadku Tatrzańskiego Parku Narodowego jest to całkowicie zabronione?
Moim zdaniem odpowiedź jest prosta, bo i przepisy są jednoznaczne: skoro ustawa nie zakazuje wejścia psom w obszary objęte ochroną krajobrazową, a rozporządzenie (plan ochrony) może co najwyżej zwolnić spod zakazu określone obszary objęte ochroną ścisłą i czynną, to brak wskazania w planie ochrony szlaków dostępnych dla psów szlaków nie zmienia faktu, że psi turysta może tamtędy się przejść. (No i jasne, nadal gdzieś na stronie internetowej TPN pokutuje informacja, że pies może pojawić się wyjątkowo właśnie w owej Dolinie Chochołowskiej („do schroniska”) oraz Drogą Pod Reglami — ale moim zdaniem z mapki wynika, że łapie się też prawie cała Dolina Lejowa, a także łączący je czarny szlak przez Kominiarską Przełęcz.
Nie wiem czy jest o co kruszyć kopie (w Lejowej nie byłem, Chochołowską wspominam bardzo źle), bo i tuż obok jest większa, ciekawsza i zdecydowanie część Tatr, w którą wolno wejść z psem, więc powyższy tekst traktowałbym li tylko jako pewnego rodzaju intelektualne ćwiczenie… no ale może komuś się przyda.
(A na marginesie taka ciekawostka: projekt planu ochrony TPN został zajawiony w serwisie RCL w lutym 2021 r., ale przez cały ten czas — aż do jego publikacji w Dzienniku Ustaw — nie został upubliczniony (nawet dzień po promulgacji jest tylko adnotacja „Komisja Prawnicza, 11-08-2021), więc sam już nie wiem czy on miał być ściśle tajny, żeby ktoś się nie pultał, czy już czas przyjąć, że takie mamy aktualne standardy przejrzystości w tworzeniu prawa…)
(Co ja paczę? Tam Rohacze! — fot. Olgierd Rudak, CC-BY-SA 3.0)