A więc jednak się kręci… Dziś w Dzienniku Ustaw opublikowano przepisy wprowadzające zakaz odmowy przyjmowania od konsumentów zapłaty gotówką (ustawa z 17 września 2021 r. o zmianie ustawy o usługach płatniczych, Dz.U. z 2021 r. poz. 1814).
Nowelizacja przepisów o usługach płatniczych przeszła w wersji praktycznie identycznej jak przedstawiony wiosną projekt, a więc:
- nowe przepisy nie pozwalają na (i) uzależnianie zawierania umów z konsumentami od bezgotówkowego uregulowania należności oraz (ii) odmowę przyjmowania zapłaty znakami pieniężnymi emitowanymi przez NBP;
art. 59ea ust. 1 ustawy o usługach płatniczych
Akceptant nie może uzależniać zawarcia z konsumentem umowy o świadczenie usługi lub umowy sprzedaży towaru od dokonania zapłaty w formie bezgotówkowej ani odmówić przyjęcia zapłaty od konsumenta znakami pieniężnymi emitowanymi przez NBP.
- zakaz nie dotyczy: działalności prowadzonej przez internet, punktów stricto samoobsługowych („w miejscu prowadzenia działalności bez obecności personelu”) oraz sprzedaży podczas imprez masowych (jeśli informacja pojawiła się w jej regulaminie);
- zakaz odmowy przyjmowania zapłaty gotówką nie obejmuje także transakcji, której wartość jest równa lub wyższa „przeciętnemu wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłaszanemu przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego” (bez względu na liczbę płatności wynikających z tej transakcji) — co oznacza, że kto będzie chciał mieć święty spokój i nie nosić grubszej gotówki, będzie miał jeszcze jeden wskaźnik do śledzenia (na tę chwilę jest to kwota 5370,64 złotych);
- przy okazji doczekaliśmy się wyraźnego zakazu obciążania klientów dodatkowymi opłatami z tytułu płatności gotówką oraz różnicowania cen w zależności od formy zapłaty;
- dla jasności: literalnie zakaz dotyczy tylko akceptantów, czyli odbiorców korzystających z usług agentów rozliczeniowych — co oznacza, że sklep, w którym nie ma terminala ma prawo się zaprzeć i odmówić przyjęcia gotówki;
- i jeszcze: zakaz odmowy przyjmowania zapłaty gotówką dotyczy tylko umów konsumenckich — zatem przy sprzedaży przedsiębiorcy można (a czasem nawet trzeba) wymagać zapłaty bezgotówkowej;
- no i last but not least: nowelizacja ustawy o usługach płatniczych odnosi się wyłącznie do płatności za świadczenie usług i sprzedaży — zatem solidny kawałek obrotu konsumenckiego zakazowi temu nie podlega (np. najem pojazdów, umowy przewozu, umowy ubezpieczenia, etc., etc.);
- a już całkiem do pośmiania: „Polski Ład” ma wprowadzić także obowiązek przyjmowania płatności kartami we wszystkich sklepach — co oznacza, że u prawodawcy poczucie humoru nie ginie.
Dla jasności: nowe regulacje wchodzą w życie po 30-dniowym vacatio legis.
(o tym, że na czeskich banknotach są sportretowane kobiety — już wkrótce ;-) fot. Olgierd Rudak, CC-BY 2.0)